Thuyền buồm gỗ là đại diện cho một trong những thiết kế đóng tàu thành công nhất trong lịch sử hàng hải thế giới.
Khéo léo, linh hoạt, những chiếc thuyền buồm gỗ đảm bảo sự ổn định trong những vùng biển dễ xảy ra lốc xoáy; những cánh buồm cong giúp thuyền lướt nhanh trên mặt biển... và vẻ đẹp của chúng trên vùng biển vịnh Hạ Long là không thể chối cãi.
Thuyền buồm gỗ trên vịnh Hạ Long sắp "khai tử" hoàn toàn
LLOYD NEUBAUER
Tuy nhiên, sau một số vụ tai nạn chết người và cháy, trong đó có thảm kịch năm 2011 cướp đi sinh mạng của 12 người khi một chiếc thuyền bị thủng đáy trên vịnh Hạ Long, Sở Giao thông Vận tải tỉnh Quảng Ninh đã công bố vào năm 2017 sẽ loại bỏ dần tàu vỏ gỗ chuyển sang tàu vỏ sắt trong vòng 5 năm. Thời hạn đã được gia hạn hai năm trong đại dịch và sẽ có hiệu lực vào cuối năm nay.
Nhằm tìm hiểu thêm về những chiếc thuyền buồm Việt Nam trước khi chúng biến mất, phóng viên Nikkei Asia của Nhật Bản đã đến vịnh Hạ Long để gặp ông Nguyễn Văn Cường, người sở hữu một đội tàu nhỏ.
Từ những năm đầu 1990, ông Cường đã dự đoán du lịch sẽ phát triển mạnh mẽ. Thời điểm đó, năm 1994, vịnh Hạ Long được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới và kết quả đã tạo ra sự chú ý toàn cầu cho vùng biển đẹp này. Nắm bắt được cơ hội, ông Cường đã sử dụng số tiền tiết kiệm cả đời của mình đóng Cat Ba Imperial, một thuyền buồm gỗ lộng lẫy dài 27m với bốn cabin có phòng tắm riêng và hai cánh buồm dài 12m.
Thuyền buồm gỗ từng được du khách quốc tế ưa thích vì tạo cảnh quan tuyệt đẹp trên vịnh
LLOYD NEUBAUER
Đến năm 2019, kỷ lục 18 triệu khách du lịch nước ngoài đến thăm Việt Nam và đội tàu của ông Cường đã tăng gấp bốn lần. Lĩnh vực này đã bị ảnh hưởng nặng nề trong đại dịch nhưng đang phục hồi. Việt Nam đang trên đà đón hơn 8 triệu lượt khách du lịch trong năm nay.
"Các thuyền buồm của tôi được lấy cảm hứng từ những chiếc thuyền buồm nhỏ mà tôi đã đi đánh cá với ông nội khi còn bé, loại thuyền mà ngư dân ở vịnh Hạ Long vẫn sử dụng để tồn tại cho đến ngày nay", ông Cường nói khi đang lái xe ra khỏi Bến Bèo, một bến cảng ở góc đông nam của Cát Bà, hòn đảo lớn nhất trong vịnh. "Chúng khác với thuyền buồm Trung Quốc. Thân của chúng có đáy phẳng vì nước ở vịnh Hạ Long rất yên tĩnh và hình chữ nhật mang lại nhiều không gian trên boong hơn so với thuyền cong của Trung Quốc".
Ông Cường đang nuối tiếc những chiếc thuyền buồm của mình
LLOYD NEUBAUER
Thoạt nhìn, Cat Ba Imperial đúng nghĩa là "đồ bỏ đi". Những mẩu sơn đang bong ra đây đó. Một số phần gỗ đã mục nát, trong khi có những vết rỉ sét trên lan can kim loại. Tuy nhiên, bù lại, con tàu có những nét thủ công đẹp mắt. Những chiếc đèn bằng đồng thắp sáng boong tàu vào ban đêm, đồ gỗ thủ công trang trí trên mái hiên được chạm khắc trên khung cửa sổ và cửa cabin.
Ở đầu mũi tàu, một cầu thang tròn bằng gỗ tếch dẫn lên boong quan sát, nơi du khách nằm trên ghế tắm nắng và kinh ngạc ngắm nhìn khung cảnh thiên nhiên của vịnh Hạ Long mở ra trước mắt - những ngọn núi xanh màu ngọc bích, những cụm đỉnh hình nón và các tháp đá vôi bao phủ bởi rừng rậm trải dài...
Một thủy thủ xuất hiện trên boong và giương cao những cánh buồm đã được nhuộm đỏ thẫm bằng tanin để bảo vệ sợi bông khỏi nấm mốc. Rung rinh trong gió, chúng tạo nên một bức tranh tráng lệ và quyến rũ của thế giới cổ xưa.
Nhiều nơi trên thế giới có du thuyền bằng gỗ như Maldives, Indonesia, Tasmania và New Zealand, nhưng có lẽ không nơi nào có sự kết hợp giữa gỗ và nước ăn ảnh như thuyền buồm ở vịnh Hạ Long.
Ngắm khung cảnh lung linh trên vịnh Hạ Long từ thuyền buồm
LLOYD NEUBAUER
"Những chiếc thuyền bị chìm trước kia là do chúng được thiết kế tồi tệ. Các chủ sở hữu đã tham lam. Họ xây thêm hai hoặc đôi khi ba tầng trên boong thuyền để có nhiều cabin hơn. Nhưng thân tàu không đủ lớn để đỡ trọng lượng. Tất cả chỉ cần một con sóng lớn là ngã xuống. Thuyền buồm đáy phẳng chỉ nên có một tầng, giống như thuyền của tôi. Đây sẽ là thế hệ thuyền buồm gỗ cuối cùng ở nơi này", ông Cường thổ lộ.
Ở trên bờ, phóng viên Nikkei Asia đã đến thăm xưởng đóng tàu nơi thuyền buồm Cat Ba Imperial được kéo lên khỏi mặt nước hai lần một năm để trùng tu. Anh Nguyễn Đình Chương, người đại diện xưởng nói: "Gia đình tôi đóng thuyền gỗ đã sáu, bảy đời rồi".
Xưởng đóng thuyền gỗ truyền thống của một gia đình trên vịnh Hạ Long
LLOYD NEUBAUER
Lý giải vì sao thuyền buồm ở vịnh Hạ Long mang tiếng xấu, anh Chương nói: "Đó là những chiếc thuyền du lịch rẻ tiền, không được bảo dưỡng thường xuyên và những người làm việc trên chúng chẳng biết gì về thuyền buồm. Khi đám cháy bắt đầu hoặc thuyền bắt đầu tràn vào nước, họ không biết phải làm gì. Họ nhảy xuống biển để tự cứu mình. Họ bỏ mặc hành khách".
Nhưng một bi kịch không nên tạo ra một bi kịch khác dù anh Chương không dấu nổi cảm xúc: "Thật buồn khi thấy những chiếc thuyền buồm ra đi vì chúng là một phần truyền thống của gia đình chúng tôi".
Trưa 17.2.2011, lực lượng chức năng đã vớt được 12 thi thể, trong đó có 10 người nước ngoài, sau vụ chìm tàu Trường Hải ở vịnh Hạ Long vào rạng sáng cùng ngày. Nguyên nhân, vỏ đáy tàu bị bung khiến nước tràn vào khi tàu đang neo đậu gần đảo Ti Tốp. Lúc này, trên tàu du lịch Trường Hải có 27 người, trong đó có 21 khách, gồm 19 khách quốc tế, 2 khách Việt Nam. Khi phát hiện nước tràn vào, 9 người nước ngoài và nhóm thủy thủ đã kịp nhảy xuống biển và được ứng cứu sống. Cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh sau đó đã khởi tố vụ án...
Bình luận (0)