Khát nước ở Khe Sanh

Hồ Khe Sanh (TT.Khe Sanh, H.Hướng Hóa, Quảng Trị) không còn một giọt nước, đất nứt nẻ - Ảnh: Nguyễn Phúc

Đó là sự thật đang xảy ra tại TT.Khe Sanh và một số xã lân cận thuộc H.Hướng Hóa. Nếu ai chưa tin chỉ cần đến khu vực hồ Khe Sanh để thấy sự khốc liệt của cái hạn gây ra cho hồ nước lớn, được ví là “máy điều hòa” cho thị trấn này. Nước trong hồ đã cạn, chỉ trơ lại những khoảnh đất nứt toác cùng rác rưởi từng “ngụp lặn” dưới lòng hồ bấy lâu.

Khoảng 1 tháng trở lại đây, nước sinh hoạt liên tục bị cắt, có nơi bị cắt liên tục 2 đến 3 ngày. Thiếu nước, cuộc sống người dân thị trấn và vùng phụ cận như đảo lộn. Họ hết “nổi cơn tam bành” với đơn vị cấp nước tại địa phương, đến “cầu cứu” chính quyền rồi nhận ra rằng, trong cảnh ngặt nghèo này, ngoài ông trời, họ chỉ có thể... tự cứu.

“Dù nhiều ngày thiếu nước nhưng gia đình tôi vẫn cắt cử người trông cái... vòi nước. Hễ có nước thì lập tức vặn tất cả các van xả”, chị Nguyễn Thị Lành, trú khóm 3B nói. Nhưng không phải ai cũng rảnh như gia đình chị Lành, nên người có sức thường huy động các can nhựa đi chở nước từ nơi khác về dùng, người có tiền thì mua nước với giá cao. Còn nhiều người tính kế lâu dài liền bỏ ra tròm trèm 20 triệu đồng để khoan giếng.

Ông Lê Cơ (trú đường Ngô Sĩ Liên, người vừa khoan giếng cách đây 1 tuần) nói: “Phải liều thôi chú ạ, chứ vừa nắng nóng vừa thiếu nước thế này không ai chịu nổi”. Trong khi đó, bà con chòm xóm quanh nhà ông Cơ cũng mang ơn ông nhiều, vì từ khi có giếng khoan của ông, họ mới được xài ké, giải tỏa cơn khát kéo dài nhiều ngày...

Ông Nguyễn Hữu Thiện, Giám đốc Xí nghiệp cấp nước Khe Sanh cho biết đây là lần đầu tiên từ khi thành lập (2003) đơn vị mới lâm cảnh căng thẳng như hiện nay. Theo đó, dù công suất của xí nghiệp là 3.000m3 nước/ngày nhưng hiện vì nguồn nước từ đập Đại Thủy (xã Hướng Tân) cạn kiệt nên các máy bơm chỉ hoạt động mỗi ngày vài tiếng. Chưa hết, một số hộ dân ở đầu nguồn tự động chặn nguồn, rẽ nhánh nước vào khu vực nhà mình để sản xuất nông nghiệp, nên nước về đập lại càng nhỏ giọt. Ông Thiện thừa nhận hiện đơn vị không thể đảm bảo cấp nước cho 3.450 hộ dân thuộc TT.Khe Sanh và các xã Tân Lập, Tân Liên, Tân Hợp, Tân Long (con số này chỉ bằng 1/10 thực tế tổng dân cư tại khu vực). Để hoạt động cầm chừng chờ... trời mưa, hiện xí nghiệp đang thực hiện việc phân vùng, cấp nước luân phiên theo giờ. Tức là, thôn này được có nước vài tiếng trong ngày hôm nay thì sẽ chờ quay vòng đến 2,3 ngày sau mới đến lượt có nước lại.

“Khát nước”, dân phản ánh, kêu cứu khắp nơi. Ông Lê Quang Thuận, Phó chủ tịch UBND H.Hướng Hóa cho hay chính quyền địa phương lập tức yêu cầu các hộ dân tháo dỡ các đập tự phát ở đầu nguồn đập Đại Thủy nhưng đồng thời cũng nhờ Công ty TNHH MTV Cấp nước và xây dựng tỉnh Quảng Trị, Xí nghiệp cấp nước Khe Sanh quan tâm. Trong đó, đề xuất cơ quan chức năng nạo vét khe suối dẫn nước và hồ chứa khu vực đập Đại Thủy; đề xuất đầu tư 1 đường ống dài 2km để lấy nguồn nước từ khối 6, TT.Khe Sanh bổ sung cho Xí nghiệp cấp nước Khe Sanh “sản xuất” nước...

“Chúng tôi nhìn nhận rằng về lâu dài Xí nghiệp cấp nước Khe Sanh kiểu gì cũng quá tải, không cấp đủ nước cho 3.450 hộ dân hợp đồng mua nước hiện nay chứ chưa nói là tăng lên. Vậy nên chúng tôi cũng có đề xuất phía Công ty TNHH MTV Cấp nước và xây dựng tỉnh Quảng Trị xem xét việc đầu tư một nhà máy nước khác, lấy nguồn từ hồ thủy điện Rào Quán”, ông Thuận nói.

Còn theo ông Đào Bá Hiếu, Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH MTV Cấp nước và xây dựng tỉnh Quảng Trị cho rằng việc xây dựng thêm nhà máy nước tại khu vực lòng hồ thủy điện Rào Quán, nơi có nguồn nước dồi dào là ý tưởng hay, có thể giải quyết dứt điểm cơn khát ở Hướng Hóa nhưng cũng thừa nhận việc tìm nguồn vốn để đầu tư trong giai đoạn hiện nay là rất khó khăn. Chính thế, sự chia sẻ thật lòng của ông giám đốc Xí nghiệp cấp nước Khe Sanh Nguyễn Hữu Thiện càng làm thêm nhiều người quan ngại, bởi ông cho biết bản thân mình cũng như đơn vị hiện không biết làm gì ngoài việc... cầu mưa.