Khi nào có kết quả bầu cử tổng thống Mỹ?

Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra vào ngày 5.11 nhưng không có nghĩa kết quả chung cuộc sẽ được công bố trong ngày đó. Sau mỗi kỳ bầu cử, ngày càng nhiều người Mỹ bỏ phiếu qua thư. Việc này làm mất nhiều thời gian hơn để kiểm phiếu so với phiếu bầu trực tiếp vì chúng cần được mở và xác minh. Điều đó có nghĩa là việc tìm ra người chiến thắng vào đêm bầu cử có thể là chuyện của quá khứ.

Vào năm 2020, cuộc bầu cử diễn ra vào ngày 3.11 nhưng phải đến ngày 7.11, các cơ quan báo chí truyền thông mới dự phóng được người chiến thắng trong cuộc đua giành chức tổng thống.

Năm nay, thời điểm biết được kết quả thắng thua sẽ tùy thuộc vào 2 yếu tố, theo trang Fivethirtyeight, gồm sự sít sao trong tỷ lệ ủng hộ và tốc độ đếm phiếu của các tiểu bang. Trong khi yếu tố đầu tiên khó có thể đoán trước, tốc độ kiểm phiếu của các bang là điều có thể đoán được.

Tuy nhiên, một số bang kiểm phiếu nhanh do có luật quy định phải đẩy nhanh quá trình này. Trong khi đó, có bang lại kiểm phiếu chậm do không có luật như vậy và có nhiều phiếu bầu qua thư.

ẢNH: REUTERS

Hơn nữa, lỗi con người hoặc trục trặc kỹ thuật có thể khiến thời gian công bố kết quả bị trì hoãn. Tại những ban kiểm phiếu nhanh, có thể mất vài ngày, thậm chí vài tuần để nêu tên người chiến thắng nếu kết quả bầu cử quá sít sao.

Ví dụ tại bang Arizona, nơi 90% phiếu bầu được bỏ qua thư vào năm 2020, việc kiểm đếm chỉ được phép thực hiện sau khi đóng cửa điểm bỏ phiếu.

Những phiếu bầu tạm thời (được sử dụng khi có nghi ngờ về tính hợp lệ của một cử tri) và phiếu bầu vắng mặt của người ở nước ngoài, có thể tạo ra khác biệt khi cách biệt giữa hai ứng viên là rất nhỏ.

Ngoài ra, ứng viên có thể yêu cầu kiểm phiếu lại, khiến thời gian công bố kết quả bị kéo dài thêm.

ẢNH: REUTERS

Kết quả 'ảo'

Việc bỏ phiếu vào ngày bầu cử sẽ diễn ra vào sáng 5.11 (giờ địa phương), tức là vào tối cùng ngày tại Việt Nam. Hầu hết điểm bỏ phiếu sẽ đóng cửa từ 19 giờ - 23 giờ ngày 5.11 theo giờ chuẩn miền đông (EST), tức là 9 - 11 giờ ngày 6.11, giờ Việt Nam.

Kết quả dự kiến sẽ được công bố dần sau khi các điểm bỏ phiếu tại địa phương đóng cửa. Do lãnh thổ Mỹ trải dài trên nhiều múi giờ nên một số bang ở bờ Tây vẫn còn bỏ phiếu trong lúc kết quả tại bờ đông bắt đầu được thông báo.

Theo tờ The New York Times, số lượng người bỏ phiếu qua thư nhiều và sự khác biệt về thời gian kiểm phiếu tại các bang có thể tạo ra hiện tượng gọi là "ảo ảnh" (mirage) trong kết quả. Theo đó, lượng phiếu được kiểm ban đầu cho thấy một ứng viên có lợi thế tạm thời nhưng không đúng với kết quả cuối cùng. Người ủng hộ đảng Dân chủ được cho là thường có xu hướng bỏ phiếu qua thư.

Tại bang Michigan năm 2020, kết quả kiểm phiếu ban đầu tạo ra "ảo ảnh đỏ" khi cho thấy ông Donald Trump dẫn trước, cho đến khi phiếu bầu qua thư được kiểm đếm và ông Joe Biden giành chiến thắng chung cuộc.