Khi thời gian của cha mẹ dành cho con bị… đánh cắp

Nhằm bù đắp lại những "đánh cắp" ấy, chúng ta thường dùng những phương tiện giải trí để thay thế sự hiện diện có tính "phiền hà" theo mong muốn của các con. Trong bối cảnh cách mạng 4.0, dường như chiếc điện thoại thông minh (ĐTTM), hay smartphone, là một biện pháp giải cứu để bù trừ vai trò của các bậc cha mẹ trong việc đồng hành cùng con. Vì thế ở đâu đó, có người đã vô tình biến những chiếc ĐTTM thành những "cha mẹ" thay thế thời gian bên các con mình.

Smartphone - những "cha mẹ" dễ tính

Khi đứa trẻ được trao chiếc ĐTTM, giống như được ở bên những "cha mẹ" dễ tính. Vì sao? Vì cái gì "cha mẹ" này cũng có thể chiều chuộng và đáp ứng các con. Thậm chí những vị "cha mẹ" bất đắc dĩ đó có khi trở thành những người cung cấp mọi nhu cầu theo hướng "muốn gì có đó". Dần dà các con tự hài lòng với các bậc "cha mẹ" này, và những bậc sinh thành thật sự đáng lẽ sẽ đóng vai chính thì ngày càng bị đẩy ra xa để trở thành các vai phụ; và thậm chí đâu đó có những người phải thốt lên khi các tương quan giữa mình với các con đã trở nên nhạt dần theo thời gian…

ĐỘC LẬP

Sự nhìn nhận và khuyến khích rất quan trọng với các con của chúng ta. Tuy nhiên, bức tranh thực tế không hề dễ dàng vì trước những bộn bề của cuộc sống, cha mẹ rất ít hoặc hiếm khi thể hiện khích lệ với các con mình. Bù lại thì những "cha mẹ smartphone" thường xuyên thể hiện sự khích lệ bằng sự sẵn sàng đáp ứng mọi yêu cầu và luôn đi cùng với sự tán thưởng. Dù thực tế, sự khích lệ ấy chỉ là ảo trong không gian đa phần mang tính nặc danh/ẩn danh. Và đằng sau những "khích lệ" ấy luôn bao hàm biết bao những cám dỗ dẫn các con đi theo chiều hướng phá vỡ tương quan thân mật với chính những người thân sinh của mình. Không khó để bắt gặp những em đã trở thành nạn nhân của các chiêu trò dẫn dụ qua mạng xã hội mà chính những "cha mẹ smartphone" là công cụ đã đưa lối bắc cầu các con thành con mồi của tội phạm buôn người, những kẻ biến thái và lạm dụng...

Smartphone - những "cha mẹ" theo đám đông

Mạng xã hội như một công cụ hỗ trợ rất nhiều cho mọi sinh hoạt của con người nếu người sử dụng luôn làm chủ nó chứ không biến mình trở nên lệ thuộc. Nhưng có những trường hợp, người ta mượn mạng xã hội với tính ẩn danh để dùng nó vào các mục đích thiếu sự trong sáng.

Nắm bắt được đặc tính tò mò của trẻ trong độ tuổi đang mang trong mình sự khát khao khẳng định, tìm hiểu và tò mò mà cha mẹ không phải lúc nào cũng có đủ kiên nhẫn để đồng hành cùng con. Như biết được đây là điểm yếu quan trọng, những "cha mẹ smartphone" đã nhanh chóng khỏa lấp những khoảng trống ấy.

Và thật dễ dàng thỏa mãn mọi yêu cầu của khổ chủ là các trẻ chưa đủ mạnh mẽ để từ khước những mời gọi có khi đi xa cả những chuẩn mực của đạo đức. Do đó, sự tìm kiếm lượt view, lượt yêu thích (like), có khi cả những hành vi thóa mạ, kết án, miệt thị... rất dễ dàng với một cá nhân nào đó trên không gian mạng. Vốn đám đông đã là khó xác định thì đến mạng xã hội - thế giới ảo - đã thúc giục cá nhân vô danh miệt mài thể hiện mà không hề nghĩ đến hậu quả thế nào.

Hầu hết khi tiếp cận những ca cần hỗ trợ/can thiệp để cai triệu chứng nghiện ĐTTM nơi các trẻ, chúng tôi luôn mời gọi sự cộng tác của cha mẹ thực với mong muốn thay dần sự thống trị những "cha mẹ smartphone"... Với đa phần những em được tiếp nhận dù tình trạng lệ thuộc ĐTTM có khác nhau, nhưng tựu trung vẫn có chung nguồn cơn từ chính sự từ chối chia sẻ, lắng nghe, đồng hành của cha mẹ với các con. Không nhất thiết là sự hiện diện trực tiếp bên cạnh 24/24 mà là chất lượng thật sự của những giờ tương tác với con cái. Có thể mỗi ngày chúng ta chỉ có được 45 phút chơi cùng các con nhưng nó phải là trọn vẹn dành cho các con. Mới đầu đôi khi chỉ là hy vọng giảm dần sự phụ thuộc của trẻ vào những "cha mẹ smartphone", nhưng lâu dần những chiếc smartphone giảm dần quyền kiểm soát và sự thân mật của cha mẹ và các con sẽ lớn dần.

Dẫu biết rằng bối cảnh hiện nay, chúng ta quá bộn bề với những lo toan cuộc mưu sinh; nhưng cũng đừng dễ dàng đánh mất những mầm xanh mà cha mẹ đã phải đánh đổi rất lớn, thậm chí cả mạng sống để có những thế hệ tương lai. Nên đừng để những chiếc điện thoại vô tri phá vỡ/thay dần những tương quan tình thân trong gia đình.