Khoan sức dân để kích cầu tiêu dùng

Thực ra, từ sau "cú sốc" tăng trưởng quý 1, lãnh đạo TP.HCM và nhiều tỉnh thành trên cả nước ngày đêm vào cuộc tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp. Đã có những địa chỉ chậm trễ giải ngân đầu tư công bị bêu tên công khai, cả ở trung ương và địa phương; đã có những cam kết cụ thể về các công trình ách tắc sẽ được cởi trói. Thậm chí Phó thủ tướng Trần Hồng Hà còn yêu cầu lập tổ công tác để gỡ vướng cho các dự án của Tập đoàn Novaland..., một trong các doanh nghiệp bất động sản hàng đầu VN có hàng loạt dự án bị đình đốn do thủ tục. Có thể cảm nhận rất rõ bầu không khí khẩn trương, quyết liệt và đầy quyết tâm đang lan tỏa từ người đứng đầu Chính phủ cho tới lãnh đạo chính quyền các địa phương để "lấy lại những gì đã mất". Đây là bầu không khí mà người dân, doanh nghiệp chờ đợi cũng như kỳ vọng rất lớn trong bối cảnh nền kinh tế bị kéo trì một phần không nhỏ vì "cán bộ sợ ký" mấy năm trở lại đây.

Thế nhưng mọi nỗ lực dường như vẫn đang tập trung ở phía tổng cung, trong khi khó khăn ở phía tổng cầu lại chưa có các giải pháp tương ứng. Chúng ta đều biết kinh tế khó khăn nên tâm lý thắt chặt chi tiêu đang bao trùm ở khắp nơi. Ngay cả các nền kinh tế giàu có như Mỹ, EU... người dân vẫn đã và đang giảm mua sắm. Những nguyên liệu đắt tiền được thay thế bằng những loại rẻ hơn, số lượng cũng ít hơn. Đó là nguyên nhân dẫn đến xuất khẩu thủy hải sản của VN sụt giảm mạnh trong quý 1 vừa qua. Tại thị trường nội địa, tình trạng còn trầm trọng hơn, một phần do thu nhập bị ảnh hưởng, một phần do tâm lý lo ngại không biết khó khăn còn kéo dài bao lâu khiến ngay người có tiền cũng thắt lưng buộc bụng. Vì thế, khoan sức doanh nghiệp, khoan sức dân để kích cầu tiêu dùng là giải pháp quan trọng nhất để kích hoạt tổng cầu trong thời điểm hiện tại.

Hiểu rõ điều này, Chính phủ vừa gia hạn thời gian nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2023. Nhưng cũng phải nói thẳng chính sách này chưa đủ mạnh để phát huy hiệu quả. Chỉ là lùi thời hạn đóng thuế thêm 3 hoặc 6 tháng mà thôi. Đặc biệt, thuế thu nhập cá nhân, một luật thuế tác động trực tiếp nhất đến người dân nói chung và người làm công ăn lương nói riêng vẫn không được đưa vào sửa đổi trong năm nay bất chấp nhiều quy định lỗi thời đã được các chuyên gia lên tiếng chỉ rõ.

Giảm thuế, phí thì doanh nghiệp có thêm dư địa để giữ hoặc giảm giá thành sản phẩm. Giảm thuế, phí thì thu nhập thực tế của người dân tăng thêm một chút. Giá hàng hóa giảm, thu nhập tăng thì họ mới dám nới tay chi tiêu mua sắm, tổng cầu trong nền kinh tế mới tăng. Tổng cầu tăng sẽ kích tổng cung, các doanh nghiệp tiêu thụ được hàng thì sản xuất sẽ được kích hoạt, kinh tế mới có thể phục hồi và tăng trưởng.

Cân đối cung - cầu, nguyên lý là như vậy nên song song với tháo gỡ khó khăn vướng mắc ở phía tổng cung, các chính sách thúc đẩy tổng cầu cũng phải quyết liệt, đột phá tương ứng thì mới tạo hiệu ứng, hiệu quả và mới có thể giúp chúng ta đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế đã đề ra trong năm nay.