Không quân Nga bộc lộ yếu kém gì khi cuộc xung đột Ukraine kéo dài?

Báo cáo của Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI) cho biết: "Các đánh giá của Ukraine kết luận rằng lực lượng không quân Nga đã bước vào cuộc xung đột với chưa đầy 100 phi công được đào tạo đầy đủ”.

Tuy nhiên, theo RUSI, Nga đang thực hiện một việc có thể còn gây nguy hiểm hơn nữa cho không quân nước này.

Đó chính là đưa cả phi công huấn luyện ra tiền tuyến chiến đấu. Điều đó có nghĩa là không còn nhiều người huấn luyện lành nghề cho các học viên phi công hiện tại và trong tương lai

Theo báo cáo, dựa trên dữ liệu từ tháng 2 đến tháng 7, "việc huy động các huấn luyện viên từ những trường đào tạo phi công của Nga đến các đơn vị tiền tuyến đã cản trở khả năng tạo ra các phi công mới".

"Quân đội Ukraine đã ghi nhận sự tăng lên đáng kể của cả phi công rất trẻ và rất lớn tuổi trong không quân Nga, và các phi công lớn tuổi đã được điều động trở lại phục vụ tiền tuyến."

Thông lệ ở nhiều lực lượng không quân là các phi công có kinh nghiệm được luân chuyển từ các nhiệm vụ tiền tuyến sang các đơn vị huấn luyện, nơi họ có thể truyền đạt kiến thức chuyên môn cho các tân binh.

Báo cáo của RUSI bình luận: “Trong văn hóa quân đội Nga, các nhiệm vụ nguy hiểm nhất được giao cho các đội bay nhiều kinh nghiệm nhất. Nhưng điều này gây tiêu hao nặng đội ngũ cán bộ huấn luyện, làm giảm hiệu quả tổng thể của lực lượng và khả năng đào tạo phi công mới”.

Đây được cho là một lý do khiến Moscow tìm cách trao đổi các phi công kỳ cựu trong các cuộc đàm phán trao đổi tù nhân với Ukraine.

Bên cạnh đó, báo cáo của RUSI chỉ ra các vấn đề với các đội phục vụ mặt đất của Nga. Trong số những sai sót đáng chú ý nhất là việc không tháo vỏ bọc khỏi các cảm biến của máy bay trước các hoạt động chiến đấu - "một sai lầm cơ bản có ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả. Điều này cho thấy những vấn đề tuân thủ kỷ luật và lãnh đạo cấp dưới trong các đội bảo trì của không quân Nga”.

Một dấu hiệu khác của kỷ luật kém là thói quen xếp đạn dược bên cạnh máy bay đậu tại các căn cứ không quân của Nga.

Với việc Ukraine hiện đang sử dụng máy bay không người lái để tấn công các sân bay nằm sâu trong nước Nga, cách tiền tuyến hàng trăm km, việc không cất giữ đạn dược an toàn có thể đồng nghĩa với việc Nga sẽ phải mất đi nhiều phi công và máy bay chiến đấu hơn.

RUSI cho rằng những vấn đề này "tương ứng với việc giảm đáng kể quy mô và mức độ phức tạp của các hoạt động trên không của Nga từ khi bắt đầu cuộc xung đột ở Ukraine".

Không những vậy, các vấn đề trên sẽ ảnh hưởng đến các hoạt động trên không của Nga ở Ukraine trong tương lai. Khi một hiệp ước hòa bình hoặc lệnh ngừng bắn dường như khó xảy ra trong tương lai gần, cuộc chiến có thể kéo dài trong nhiều năm, điều đó có nghĩa là Nga sẽ tiến hành một chiến dịch không quân kéo dài.

Các chiến dịch trên không dài ngày cần được quản lý tốt để tránh làm hao mòn máy bay và phi hành đoàn. Vì vậy, Nga cần duy trì một đội ngũ phi công được đào tạo bài bản, cũng như các đội mặt đất có năng lực và kỷ luật.

Nếu lãng phí nguồn phi công kỳ cựu của mình vì những lợi ích ngắn hạn, bầu trời Ukraine sẽ càng trở nên nguy hiểm hơn đối với không quân Nga.