Không quân Ukraine thay tướng sau khi máy bay F-16 rơi giữa trận tập kích từ Nga

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tối 30.8 thông báo "quyết định thay thế tư lệnh không quân" để củng cố khả năng lãnh đạo quân đội của Ukraine.

Trước đó, văn phòng của ông Zelensky đã công bố một sắc lệnh tổng thống chính thức cách chức Tư lệnh Không quân Ukraine Mykola Oleshchuk.

Tổng thống Zelensky không cung cấp thêm thông tin chi tiết về lý do tại sao ông quyết định thay thế chỉ huy không quân của mình, chỉ nói rằng nhóm chỉ huy của ông "cần phải mạnh mẽ hơn".

Ảnh: REUTERS

Như vậy, trận tập kích đường không ồ ạt của Nga vào Ukraine hôm 26.8 dường như tiếp tục gây ra những hậu quả mới.

Hơn 230 tên lửa và UAV của Nga từ nhiều hướng đã tấn công các mục tiêu ở Ukraine trong trận đánh đó, gây thiệt hại lớn cho hạ tầng năng lượng và quân sự. Nhiều nơi trên cả nước Ukraine đã phải áp dụng cắt điện luân phiên.

Đến hôm 28.8, hé lộ thông tin một trong những chiến đấu cơ F-16 hiếm hoi của Ukraine cũng bị rơi trong lúc tham gia phòng không. Mất mát còn lớn hơn nữa khi phi công cũng thiệt mạng.

Lực lượng không quân chưa công bố nguyên nhân mà chỉ thông báo vụ việc đang được điều tra.

Tuy nhiên trong một bài viết trên Facebook, nghị sĩ Mariana Bezuhla tuyên bố chiếc F-16 đã bị bắn hạ bởi chính một tên lửa phòng không Patriot do Mỹ viện trợ cho Ukraine do thiếu phối hợp. Tuy nhiên bà không đưa ra bằng chứng.

Nghị sĩ Bezuhla nói đây ít nhất là trường hợp thứ ba mà lực lượng phòng không-không quân Ukraine bắn nhầm máy bay và phi công của chính mình.

Bà Bezuhla chỉ trích "văn hóa dối trá" đã gây đổi vỡ "hệ thống quản lý quyết định quân sự" của Ukraine, nhưng theo bà "không có vị tướng nào bị trừng phạt, cả tướng Oleshchuk cũng vẫn tại vị".

Ảnh: FACEBOOK NHÂN VẬT

Tướng Oleshchuk, vào thời điểm đó còn là tư lệnh không quân, đã phản bác, lên án và đe dọa bà Bezuglaya.

Tướng Oleshchuk cáo buộc bà Bezuhla "tuyên truyền cho Nga", "bán rẻ" quân đội và "làm mất uy tín của giới lãnh đạo quân sự cấp cao" của Ukraine.

Ông Oleshchuk nhấn mạnh nữ nghị sĩ không chỉ bôi nhọ cá nhân ông và không quân Ukraine mà còn làm mất uy tín của các nhà sản xuất vũ khí Mỹ – đồng minh chính của Ukraine.

Hôm 30.8, sau khi quyết định miễn nhiệm tướng Oleshchuk của Tổng thống Zelensky có hiệu lực ngay lập tức, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Aleksandr Syrsky cho biết Trung tướng Anatoly Krivonozhko đã được bổ nhiệm làm quyền tư lệnh Không quân.

Ảnh: REUTERS

Liên quan máy bay chiến đấu F-16 bị bắn hạ, Ukraine cho biết phi công hàng đầu là Oleksii Mes, có mật danh "Moonfish" đã tử nạn trong một phi vụ phòng không mà anh đã bắn hạ ba tên lửa hành trình và một máy bay không người lái tấn công của Nga.

Tuy nhiên khi được hỏi về tuyên bố của bà Bezuhla rằng máy bay phản lực do Mỹ sản xuất có thể đã bị chính tên lửa do Mỹ sản xuất bắn hạ, phó phát ngôn viên Lầu Năm Góc Sabrina Singh nói rằng đó sẽ là "điều mà Ukraine cần tìm hiểu".

Theo bà Singh, Mỹ chưa được yêu cầu tham gia vào bất kỳ cuộc điều tra nào về vụ việc này nên "chưa thể kết luận phi công có thiệt mạng do hỏa lực của phe mình hay không".

Mỹ đã không cam kết cung cấp bất kỳ máy bay F-16 nào cho Ukraine mà để các thành viên NATO khác làm điều đó.

Một "liên minh" các nước châu Âu đã hứa cung cấp cho Kyiv hơn 80 máy bay, nhưng cho đến nay mới giao được khoảng 10 chiếc.

Một công ty của Nga treo giải thưởng trị giá 15 triệu rúp (tức khoảng 170.000 USD, tương đương hơn 4 tỉ đồng) cho ai bắn hạ chiếc F-16 đầu tiên trong chiến đấu. Cho đến nay vẫn chưa có ai đứng ra nhận phần thưởng.