Theo CNN, quyết định quay lưng với thỏa thuận hạt nhân của ông Trump có thể khiến Iran hao tốn hàng tỉ USD đầu tư nước ngoài, làm giảm tăng trưởng, chặn bớt khách du lịch và tước đi cơ hội làm ăn của công dân Iran.
“Đây là trở ngại ở nhiều cấp độ, là sự thất vọng về mặt tác động lên triển vọng của kinh tế của Iran, đặc biệt là của thanh thiếu niên”, giám đốc Viện Trung Đông London ở SOAS Hassan Hakimian cho hay.
tin liên quan
Quyết định của Mỹ về vấn đề Iran có ý nghĩa gì với giá xăng, dầu?Tăng trưởng kinh tế Iran tăng vọt lên 6,5% trong năm 2016 sau khi giảm 1,6% năm liền trước. Lạm phát giảm trở lại mức một chữ số trong năm 2016, còn sản lượng dầu thì tăng mạnh. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) từng dự báo chất lượng sống của dân Iran tăng lên. “Người dân chắc chắn cảm nhận được lợi ích của thỏa thuận hạt nhân, nhưng nó không nhiều như họ kỳ vọng”, ông Hakimian nói.
Các hãng bay châu Âu, trong đó có British Airways và Lufthansa nối lại tuyến bay thẳng đến Iran khi các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ, và giới chức Iran thì nới lỏng yêu cầu thị thực. Số lượng du khách đến Iran tăng đáng kể. Số du khách gần đây đạt trung bình gần 50.000 người/tháng, theo số liệu chính thức.
Song không lâu sau khi tăng trưởng mạnh, kinh tế Iran đảo chiều khi tăng trưởng trượt còn 3,3% năm ngoái, tỷ lệ thất nghiệp tăng còn lạm phát lên lại trên 10%. Rial Iran giảm xuống mức thấp nhất so với USD trong những tháng gần đây. Đồng tiền mất gần 23% giá trị trong năm qua, và nhiều bài báo cho thấy mức giảm trên thị trường chợ đen còn cao hơn.
Giới phân tích cho rằng lời lẽ mà ông Trump dùng khi tranh cử tổng thống Mỹ khiến nhà đầu tư tiềm năng lo sợ. Họ e ngại từ lâu, trước khi ông Trump chính thức tuyên bố lệnh trừng phạt với Iran sẽ quay lại trong tuần này. Trước sự kiện trên, IMF còn dự báo kinh tế Iran tăng trưởng 4,3% năm nay và 4,5% năm 2019. Hiện các nhà phân tích cho rằng quyết định của Tổng thống Mỹ khiến những con số trên trở nên thiếu thực tế.
Nhà kinh tế Trung Đông Jason Tuvey tại Capital Economics cho hay: “Số liệu của IMF giờ đây dường như quá lạc quan. Đồng rial Iran có thể sẽ yếu đi, đẩy giá hàng hóa nhập khẩu và lạm phát tăng”. Các biện pháp trừng phạt sẽ hạn chế xuất khẩu năng lượng của Iran, cô lập các ngân hàng đang chật vật ở nước này. Doanh nghiệp ngoại làm ăn ở Iran sẽ phải giảm hoạt động hoặc chịu trừng phạt.
Tác động từ Mỹ có thể giảm nhẹ nếu Đức, Pháp và Anh quyết định duy trì thỏa thuận hạt nhân và khuyến khích các doanh nghiệp làm điều tương tự. Dù vậy, giới doanh nghiệp có thể vẫn sẽ tránh xa Iran vì rủi ro pháp lý. Chuyên gia John Rigby tại ngân hàng UBS cho hay: “Tầm với trên toàn cầu của Mỹ không nên bị đánh giá thấp. Mối lo ngại của các doanh nghiệp về lệnh trừng phạt là rất thật”.
Bình luận (0)