Kinh nghiệm Singapore về chống tham nhũng

14/09/2006 09:24 GMT+7

Sau các cuộc “Đối thoại công - tư về minh bạch và chống tham nhũng”, hội nghị của Nhóm Đặc trách chống tham nhũng của Ủy ban Thương mại và đầu tư (ITC) trong khuôn khổ SOM 3 lại tiếp tục bàn về công tác này hai ngày liên tiếp (12 và 13/9).

Theo đại diện đoàn Việt Nam nói với Thanh Niên, các cuộc họp này là sẽ rất nóng! Và một trong những cái nóng đó đã được tạo ra bởi các nhà báo khi tập trung rất nhiều câu hỏi cho ông Soh Kee Hean, Giám đốc cơ quan điều tra chống tham nhũng của Singapore trong suốt giờ nghỉ trưa chung quanh kinh nghiệm nước này.

Trước khi giành độc lập từ Anh quốc, Singapore đã có cơ quan chống tham nhũng từ năm 1952, nhưng hiệu quả hoạt động còn hạn chế bởi hệ thống pháp luật và ý thức của công chức đều rất yếu. Nay thì “Cơ quan điều tra chống tham nhũng” Singapore có đầy quyền lực trong một hệ thống pháp luật đầy đủ và người dân ngày càng tiếp cận dễ dàng hơn với mọi hoạt động của công sở. Những biện pháp chế tài khắt khe đối với công chức hoặc khu vực tư nhân có hành vi tham nhũng đã được thi hành, thủ tục hành chính được cải cách gọn nhẹ và tiến bộ của công nghệ thông tin đã góp phần làm giảm sự tiếp xúc trực tiếp giữa người dân với công chức… Tất cả đã làm cho công tác chống tham nhũng hiệu quả thấy rõ. Ông Soh Kee Hean nói rằng, nếu một công chức đục khoét ngân sách hay tham nhũng ở mức 1 triệu đô la Singapore (1 đô la Sing = 70% đô la Mỹ = khoảng 11.000đ VN - PV), mức hình phạt sẽ là 7 năm tù và phải bồi thường tất cả số tiền mà anh ta đã biển thủ. Nếu không trả lại đủ, thì thời gian “đếm lịch” sẽ tăng lên. Nhưng quan trọng hơn: “Chính phủ Singapore khuyến khích và tạo điều kiện cho các cơ quan ngôn luận đưa đầy đủ nhân thân, hình ảnh và hành vi phạm tội của kẻ tham nhũng lên mặt báo, nếu cảm thấy thông tin chưa đủ các nhà báo sẽ được cơ quan chống tham nhũng cho tiếp cận hồ sơ để bổ sung. Người Singapore hay người châu Á nói chung đều trọng danh dự, cho nên khi bị nêu lên báo, ý nghĩa răn đe, ngăn chặn càng có hiệu quả cao hơn…”, ông  Soh nhấn mạnh. Đối với khu vực tư nhân, các công ty đưa hối lộ trong quá trình giao dịch sẽ bị xử nặng hơn và cơ quan điều tra chống tham nhũng sẽ có quyền chấm dứt ngay các dự án, các hợp đồng đang thực hiện và “bêu danh” lên sổ đen tham nhũng.

Để làm được việc đó, người làm công tác chống tham nhũng của Singapore phải là công chức hành chính thanh liêm chứ không phải là các nhân vật chính trị. Cơ quan điều tra chống tham nhũng là cơ quan duy nhất có thẩm quyền trong lãnh vực này và chịu trách nhiệm trước Thủ tướng. Trong trường hợp - giả định, vì chưa xảy ra - Thủ tướng phạm tham nhũng, cơ quan này sẽ trình cho Tổng thống Singapore cho phép điều tra. Các cơ quan khác, như cảnh sát chẳng hạn khi phát hiện dấu hiệu tham nhũng ở bất cứ đâu cũng phải chuyển cho cơ quan điều tra chống tham nhũng thực hiện, cho dù đó là các vụ án thuộc các quan chức chính trị, pháp luật, cơ quan công quyền hay xã hội tư nhân và ở bất cứ cấp nào.

“Chúng tôi có thẩm quyền đầy đủ và rộng nhất trong nhiệm vụ của mình, không chịu áp lực từ bất cứ cơ quan hay nhân vật chính trị nào. Do đó chúng tôi không có vùng cấm và bất cứ sức ép nào. Kết quả chung là 95% những vụ điều tra có đủ bằng chứng sau khi chuyển cho cơ quan công tố truy tố đã được phán quyết là có tội, 5% còn lại không đủ bằng chứng đã được miễn tội. Mặc dù Singapore có 1 đảng cầm quyền, đảng chỉ định các chức vụ trong bộ máy hành chính, tư pháp… nhưng khi bất cứ ai, dù cao cấp đến đâu đều bị điều tra khi có dấu hiệu tham nhũng.

Đã từ lâu, cả các nhà chính trị cũng như công chức cao cấp đều chia sẻ với cơ quan chống tham nhũng rằng, dù anh ở bất cứ vị trí nào thì cũng không bao giờ được tha thứ khi phạm tội, anh sẽ bị trừng trị nghiêm khắc nhất theo luật pháp… Tất cả những yếu tố đó gộp chung lại, được xem như là một “văn hóa chống tham nhũng” của Singapore”, ông Soh nói thêm.

Để ngăn ngừa tham nhũng, lương công chức Singapore đều tương ứng với mức lương ở khu vực tư nhân có liên quan. Khi lương khu vực tư lên, công chức cũng được lên và ngược lại. Nhưng lương không thôi chưa đủ, mà pháp luật chống tham nhũng phải luôn được điều chỉnh để không còn kẻ hở cho mọi sự lợi dụng và việc thực thi pháp luật phải đủ mạnh. Giám đốc cơ quan điều tra chống tham nhũng Singapore còn đặc biệt lưu ý: “Văn hóa chống tham nhũng của chúng tôi không phải chỉ có vậy. Nó bén rễ trong xã hội bằng một chính sách giáo dục dài lâu. Cơ quan tôi chịu trách nhiệm của công tác này với sự hỗ trợ của các Bộ, Ngành khác. Nó được chia làm hai chương trình: giáo dục cho cộng đồng và giáo dục cho học sinh sinh viên ngay từ khi các em còn nhỏ dưới nhiều hình thức sinh động và hấp dẫn nhưng rất nghiêm túc. Tất cả là nhằm tạo cho mọi công dân hiểu về hậu quả an ninh của một đất nước nếu chìm sâu trong tệ tham nhũng, về danh dự, lòng tự trọng và giá trị đạo đức của con người và cả dân tộc. Các vị hiệu trưởng cũng được đào tạo để đưa chương trình này lồng ghép vào các chương trình của nhà trường. Sinh viên các trường cao đẳng và đại học lại có chương trình riêng, ví dụ như lồng ghép với các giáo trình hành chính công, quản lý tài chính hoặc tham quan tìm hiểu công tác ở các cơ quan nhà nước…”.

Sau khi nghe vị đồng nhiệm Singapore trao đổi kinh nghiệm, Phó Tổng Thanh tra chính phủ Việt Nam Vũ Phạm Quyết Thắng “bình” với cánh báo chí: Tôi cũng rất quan tâm đến những vấn đề “không có vùng cấm” và “cơ chế  thực thi luật pháp chống tham nhũng” mà Singapore đã làm được. Nhưng ông Thắng chưa nói là ông có thể chia sẻ kinh nghiệm này như thế nào trong cuộc chiến chống tham nhũng ở nước ta.

Trương Điện Thắng

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.