Trong tiếng Gaelic ở Scoland, danh từ “Cairn” có nghĩa là một chồng đá hay đống đá (thường có dạng hình nón), là thuật ngữ dùng để chỉ một số tảng đá cân bằng khi người ta xếp chúng chồng lên nhau. Bằng chứng về nghệ thuật cân bằng này có từ thời xa xưa, được ghi nhận trong Kinh Thánh và có thể tìm thấy nhiểu nơi trên thế giới.
Giữ thăng bằng cho đá là đặt những viên hoặc tảng đá chồng lên ở những vị trí khác nhau để tạo ra một hình thể nghệ thuật. Không có bất kỳ “trợ thủ” nào trong quá trình sáng tạo này, ví dụ như sử dụng dây kim loại, những vật chống, vòng hay chất kết dính…
Phong cách đối trọng Ảnh: travisruskus |
Khi ngắm những viên (tảng) đá chồng lên nhau ở một hình thể nào đó người xem có thể nghĩ đây là nghệ thuật biểu diễn, một sự trình diễn phong cảnh hay một nghi thức tôn giáo… đều được cả. Nghệ thuật tạo sự thăng bằng này là cách sắp đặt đòi hỏi sự kiên nhẫn và tính sáng tạo của nghệ nhân, cho thấy những “hình thể đá” lạ lùng, người xem không ngờ là chúng có thể giữ thăng bằng được, một điều vượt lên trên sự tưởng tượng về vật lý. Nghệ nhân có thể làm việc riêng hoặc kết hợp thành nhóm trong quá trình sáng tạo này.
Có nhiều lý do để con người làm điều này. Vào thời xa xưa, việc xếp đá dùng để đo chu kỳ chuyển động của mặt trời, để đánh dấu các cột mốc, những đường mòn hoặc đài tưởng niệm…Trong thời hiện đại, việc này đơn giản chỉ là để thư giãn, giảm căng thẳng hoặc vui chơi, học hỏi. Tuy nhiên, đối với nghệ sĩ, cân bằng đá là một cách để thỏa mãn tính sáng tạo, cho phép bản thân hòa mình vào thiên nhiên và thế giới xung quanh.
Phong cách chồng cụm Ảnh: driftrockbay.com |
Ngày nay, các Phật tử, thiền sinh và những nghệ nhân xếp đá trên khắp thế giới thực hành việc cân bằng đá như một hình thức nghệ thuật thiền định, giống như cách mà nhiều nhà sư Tây Tạng tạo ra những mandala bằng cát, tức những hình vẽ vũ trụ thu nhỏ trong cái nhìn của một bậc giác ngộ.
Làm thế nào để cân bằng đá?
Để thực hiện tác phẩm cân bằng đá, điều trước tiên là cần có các loại đá sông, đá bãi, đá núi với nhiều kích cỡ và hình dạng khác nhau. Kế tiếp là không gian sáng tạo không được gây hại cho dân cư hay hệ sinh thái xung quanh. Thứ ba là cần có một phần nền vững chắc, chẳng hạn như một tảng đá lớn hay nền đất bằng phẳng.
Ban đầu xếp đá cân bằng ở những hình thể đơn giản, sau khi có kinh nghiệm và thành thạo cách xếp đá, ta có thể thử cách cân bằng đá phức tạp hơn, nghĩa là đặt nhiều tảng đá chồng lên nhau, cố gắng tạo đối trọng với đá và đá để tạo ra những tác phẩm điêu khắc bất chấp trọng lực.
Kiểu mái vòm |
Nghệ thuật cân bằng đá của Michael Grab Ảnh: theinspirationgrid.com |
Sau đây là những phong cách tạo sự thăng bằng: ta có thể tham khảo và mô phỏng những hình ảnh cân bằng đá của các nghệ sĩ trên trên mạng. Tuy nhiên, bước đầu cần nhớ những cách cơ bản như sau:
Cân bằng hoàn toàn: nghĩa là đặt từng viên hay tảng đá cân bằng trong vị trí gần nhau. Đối trọng: là cho những tảng đá ở dưới chịu sự tác động trọng lượng của những viên đá ở trên để duy trì sự thăng bằng. Chồng cụm: xếp những tảng đá nằm chồng lên nhau trên mặt phẳng để tạo thành một chồng cụm cao dần. Cuối cùng là phong cách tự do: pha trộn những phong cách trên, bao gồm cả hình vòm…
Tóm lại, cân bằng đá có thể nói là một nghệ thuật sắp đặt, một phương pháp rèn luyện, một thú thưởng ngoạn hay sự thiền định, tất cả tùy theo cách hiểu của người thực hiện. Dù thế nào thì cần phải hết sức nhẹ nhàng, tinh tế trong việc sử dụng từng viên đá, tạo ra những hình thể càng lạ, càng mất cân đối thì càng có giá trị nghệ thuật.
Bình luận (0)