Lạm dụng sạc nhanh có khiến chủ ô tô điện 'cháy' túi?

Bất chấp những lo ngại ban đầu về việc liên tục sạc và xả sẽ khiến pin ô tô điện nhanh chóng xuống cấp theo thời gian tương tự như trên các thiết bị điện tử khác, các nhà sản xuất đã bất ngờ phát hiện ra rằng tuổi thọ của pin lâu hơn đáng kể so với dự đoán ban đầu.

Các nhà sản xuất ước tính pin ô tô điện có tuổi thọ lên tới khoảng 10 - 20 năm. Vì vậy, một số hãng bao gồm Nissan và Tesla cung cấp chương trình bảo hành lên tới 8 năm hoặc 160.000 km. Trong khi VinFast tự tin bảo hành pin lên tới 7 năm và không giới hạn số km.

Như đã nói, pin xe điện có giá cực kỳ đắt đỏ và độ bền của chúng chịu ảnh hưởng bởi cách sử dụng của chủ xe. Một hành vi sử dụng không đúng có thể kể tới là liên tục lạm dụng các hệ thống sạc nhanh, bởi điều này dẫn tới sự xuống cấp nhanh chóng của các chi tiết bên trong linh kiện này, hiệu suất của các phản ứng hóa học bên trong cũng giảm theo. Có thể minh họa vấn đề này bằng việc sạc pin điện thoại qua đêm và liên tục sạc từ 0 - 100%.

Việc liên tục sử dụng sạc nhanh sẽ khiến pin ô tô điện xuống cấp nhanh hơn, vì vậy nhiều khả năng chủ xe sẽ cần thay pin sau một thời gian sử dụng. Việc thay pin cho xe điện vô cùng đắt đỏ. Trong nhiều trường hợp, mức giá này có thể lên tới 300 - 400 triệu đồng. Ngay cả khi đã mua bảo hiểm cho xe, nhiều khả năng chủ xe cũng sẽ không nhận được sự đồng thuận từ đơn vị cung cấp bảo hiểm.

Tuy có đôi chút khác biệt giữa các nguồn thông tin, nhưng xét tổng quát, 80 - 90% người sử dụng ô tô điện ở các thị trường quốc tế được cho là thường xuyên sạc tại nhà. Mặc dù lựa chọn trên chủ yếu đến từ nguyên nhân về kinh tế, sạc tại nhà có mức giá dễ chịu hơn.

Hầu hết các hệ thống sạc tại nhà chỉ có công suất tối đa 22 kW (dù ít khi người dùng thực sự đạt tới con số này, bởi mức công suất này phụ thuộc vào nguồn điện 3 pha). Hầu hết các hệ thống sạc cung cấp mức công suất tối đa là 7 kW. Điều đó có nghĩa là một gói pin 77 kWh sẽ cần khoảng 10 tiếng để sạc từ 0 - 100%.

Trong khi đó, các hệ thống sạc nhanh và siêu nhanh có thể sở hữu công suất sạc lên tới 350 kW và phổ biến ở mức 150 kW. Điều đó có nghĩa thời gian sạc của pin được rút ngắn rất nhiều. Đây là ưu điểm của ô tô điện nhưng chỉ nên sử dụng thỉnh thoảng trong các chuyến đi xa. Nếu chỉ để sử dụng xe hàng ngày quanh khu vực sinh sống, việc sạc tại nhà hoặc các trụ sạc chậm AC thông thường luôn được khuyến khích để kéo dài tuổi thọ của pin ô tô điện.

Tại Việt Nam, VinFast bố trí một hệ thống trạm sạc rộng khắp cả nước, số lượng ước tính lên đến hàng chục ngàn trạm sạc với tổng cộng khoảng 150.000 đầu sạc. Phần lớn trong số này là các trạm sạc nhanh DC, giúp người dùng thuận tiện hơn trong quá trình sử dụng ô tô điện. Tuy nhiên đây cũng sẽ là con dao 2 lưỡi, nếu chủ xe lạm dụng, thường xuyên sạc nhanh lên 100% thì có khả năng tuổi thọ pin sẽ bị rút ngắn đáng kể và từ đó khiến chủ xe mau chóng "cháy túi".