Lăng kính bạn đọc: Xử phạt lao động công ích, phải do tòa án phán quyết

Như Thanh Niên đã thông tin, thảo luận về luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi vào sáng qua (18.6), đại biểu (ĐB) Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp) đề nghị ban soạn thảo bổ sung quy định hình thức phạt lao động công ích vào dự thảo luật.

Lý do được đưa ra là hình thức xử phạt này đã được quy định trong Nghị định 143 năm 1977 và Pháp lệnh 15 Quốc hội khóa 10 năm 1999 về lao động công ích. Theo phân tích của ĐB Hoa, việc áp dụng hình thức xử phạt này tác động trực tiếp tới những người vi phạm, vì hình thức lao động là không thể thay thế được của người lao động, còn tiền bạc hoàn toàn có thể thay thế, thậm chí vay mượn để nộp phạt. Hình thức này giúp việc thi hành xử phạt có tác dụng tích cực hơn trong việc hình thành ý thức pháp luật. Qua đó, người vi phạm nhận thấy trách nhiệm, bổn phận của mình đối với cộng đồng và thúc đẩy quá trình tái hòa nhập xã hội.

Hoan nghênh đề xuất này. Tập cho thanh thiếu niên lười lao động làm quen với công việc. Nguyễn Minh Anh author

Bên cạnh nhiều ý kiến đồng tình với đề xuất của ĐB Hoa, các ĐB khác cũng cho rằng chỉ áp dụng hình thức lao động công ích với người từ 16-30 tuổi - tức độ tuổi thanh niên theo luật Thanh niên vừa được Quốc hội thông qua. Tuy nhiên, nhiều ý kiến khác, trong đó có ý kiến của bạn đọc (BĐ) Nguyễn Phong, cho rằng cần áp dụng cho tất cả đối tượng trong độ tuổi lao động theo pháp luật; những đối tượng còn lại thì nâng mức phạt tiền lên nhiều lần so với hiện nay. Còn theo BĐ Hồng Lĩnh, đề xuất này rất hay; vừa có thể giúp dân làm cỏ, cắt lúa, đắp đê, dọn vệ sinh... vừa giúp một số thanh niên bỏ bớt thói làm biếng... “Nhất trí phạt lao động công ích những trường hợp vi phạm mà chưa đến mức phải phạt tù nặng. Ở thành phố thì bắt đi dọn rác, vớt rác ở kênh rạch...”.

Tuy vậy, cũng có một số băn khoăn về hình thức phạt lao động công ích. Theo BĐ Trần Thanh Hải, khái niệm lao động cưỡng bức là buộc ai đó làm việc trái với ý muốn người làm. Điều này khác với cưỡng bức lao động là có sử dụng vũ lực. Đối với các cam kết với châu Âu, nếu có lao động cưỡng bức thì hàng hóa chúng ta xuất khẩu vào đây sẽ bị người tiêu dùng tẩy chay. Lưu ý rằng các nước như ở châu Âu yêu cầu rất rõ về trách nhiệm xã hội, quyền lao động... Tuy nhiên, một số BĐ cũng lập luận về luồng ý kiến này, rằng: Vì sao chỉ phạt đối với đối tượng từ 16 - 30 tuổi mà không phải từ 15 - 60 tuổi? Đây là lao động công ích (giúp ích cho xã hội) chứ có phải là lao động khổ sai đâu mà gọi là cưỡng bức?

Lao động công ích là tốt nhưng kèm theo đó là cơ chế giám sát, thẩm quyền xử phạt do chính quyền hay tòa án ra quyết định.     Vũ Phương

BĐ Nguyễn Vũ Tuấn An bày tỏ ý kiến: “Tôi rất đồng ý với ý kiến rằng muốn áp dụng hình thức xử phạt lao động công ích, phải do tòa án phán quyết. Như vậy, tính bắt buộc của hình phạt sẽ được chặt chẽ hơn nhiều, bên cạnh việc phạt hành chính. Và đề nghị thêm là lao động công ích phải “đúng thực tế”, chứ không đóng tiền để miễn”.

Hơn hết, BĐ Nguyễn Hưng cho rằng phải có quy định cụ thể, như: mỗi hành vi vi phạm pháp luật thì phải nộp phạt bao nhiêu (mức cao nhất để trừng phạt); nếu không có tiền thì phải lao động công ích (phải cụ thể làm được cái gì và tính giá trị là bao nhiêu), như thế mới giải quyết được tình trạng vi phạm pháp luật và đảm bảo sự bình đẳng.