Lãng phí thẻ

Mỗi khi đi ăn uống hay mua sắm chị lại đổ đống ra mặt bàn để tìm chiếc thẻ của ngân hàng đang có chương trình khuyến mãi khi thanh toán bằng thẻ. Hỏi chị sao làm quá nhiều thẻ mang cho nặng túi, chị bảo “ngân hàng (NH) chào làm miễn phí, mất gì mà không làm”.

“Cái sự” làm thẻ (ATM, visa, master...) của rất nhiều người hiện nay có cùng một lý do như vậy. Vì được miễn phí, vì được tặng quà khi mở thẻ chứ không phải vì nhu cầu thực sự. Hết một năm, nếu NH tiếp tục miễn phí thì dùng, còn không thì chỉ giữ lại 1-2 cái cần thiết, thậm chí có người chẳng giữ lại cái nào vì không có nhu cầu. Còn thì vứt hết để khỏi phải đóng phí. Rồi nếu có NH nào chào miễn phí, lại làm cái mới.

Cuộc chạy đua phát hành thẻ của các NH khiến cho tốc độ tăng trưởng thẻ lên tới 30% trong mấy năm qua. Ước tính đến cuối năm nay, tổng lượng phát hành của toàn hệ thống lên tới gần 86 triệu thẻ. Tuy nhiên, số thẻ được sử dụng khiêm tốn hơn nhiều.

Theo Tổng cục Thống kê, chỉ có khoảng 20% dân số VN, tương đương chưa tới 20 triệu người có tài khoản NH. Số thẻ gấp hơn 4 lần số tài khoản có nghĩa một lượng rất lớn thẻ thực sự không được sử dụng, không có giao dịch. Cụ thể hơn, Tổ chức Banknet.vn cho biết có tới 50% số thẻ thanh toán đang lưu hành nhưng không hoạt động. Chi phí phát hành thẻ từ 3-5 USD/cái tùy loại, với khoảng hơn 40 triệu thẻ không hoạt động như thống kê của Banknet.vn, các NH đang lãng phí một số tiền khổng lồ.

Đáng nói là trong khi lãng phí chạy đua phát hành thì hầu hết NH lại bỏ lơ chất lượng thẻ. Hiện thẻ từ với công nghệ đơn giản, dễ bị làm giả chiếm tới hơn 95% tổng số lượng thẻ. Trong khi thẻ chip theo công nghệ EMV có tính bảo mật an toàn cao, khó bị lấy cắp thông tin tài khoản chỉ chiếm tỷ lệ 3-4%. Lý do các NH không phổ cập thẻ chip là sợ tốn chi phí vì giá làm một chiếc thẻ chip chi phí cao gấp 3-4 lần thẻ băng từ. Và “chuẩn” thẻ chip chưa có. Đúng là lý do to hơn... mục đích.

Về chi phí, nếu thực sự quan tâm đến chất lượng thay vì chạy theo số lượng, các NH hoàn toàn có thể không cần bỏ thêm đồng nào mà vẫn phổ cập thẻ chip cho khách hàng. Bởi dù thẻ chip đắt gấp 3-4 lần thẻ từ nhưng số thẻ từ "chết", phát hành ra không được sử dụng cũng lên tới vài chục triệu cái. Vậy thì thay vì phát hành 80 triệu thẻ từ, hãy tinh lọc lại còn 20-30 triệu thẻ chip cho những người có nhu cầu thực sự. Như thế, NH bảo vệ được mình, bảo vệ được khách hàng, mà chi phí chênh lệch nếu có cũng không bao nhiêu. Đặt trường hợp không thể tiết kiệm được từ khoản lãng phí thẻ từ nói trên thì vì sự an toàn của hệ thống, vì sự an toàn của khách hàng, phổ cập thẻ chip cũng là điều mà các NH nên, cần và phải làm.

Tội phạm tấn công thẻ ngày càng nhiều, chiêu thức ngày càng tinh vi, từ các cá nhân đã chuyển sang có tổ chức. Nếu các NH không thực hiện những giải pháp tốt nhất để bảo vệ khách hàng thì dù có miễn phí, có tặng quà thì cũng sẽ đến lúc chẳng ai muốn sử dụng thẻ.