Lo khủng hoảng nợ, một quốc gia hủy vay 1,6 tỉ USD của Trung Quốc

Tổng thống Zambia Hakainde Hichilema (phải) và Đại sứ Trung Quốc tại Zambia Đỗ Hiểu Huy vào ngày 12.5

ảnh chụp màn hình scmp

Đài ABS-CBN ngày 2.8 đưa tin Zambia đã hủy khoản vay 1,6 tỉ USD đã thỏa thuận nhưng chưa giải ngân của Trung Quốc, chủ yếu từ Ngân hàng Xuất nhập khẩu (CHEXIM) và Ngân hàng Công thương, nhằm tránh khủng hoảng nợ.

Đây là phần nằm trong thỏa thuận vay nước ngoài trị giá 2 tỉ USD chưa giải ngân mà Zambia quyết định hủy. Động thái trên diễn ra trước khi các bên thỏa thuận chính thức về việc giãn nợ cho quốc gia châu Phi này.

Zambia thông báo đã dừng xây dựng, cải tạo một số tuyến đường và những dự án thông tin, công nghệ, phần lớn do CHEXIM cấp vốn, sau khi gặp khó khăn trong việc chi trả các khoản vay.

“Chính phủ Cộng hòa Zambia đã có những biện pháp nhằm đối phó thách thức nợ hiện nay, vượt quá quy trình tái cấu trúc nợ. Nội các đã có biện pháp dừng một số dự án vốn vay”, theo Bộ Tài chính và Quy hoạch quốc gia Zambia.

Một số dự án chủ chốt sẽ được thu gọn lại nhằm cho phép những phần quan trọng hoàn thành sử dụng nguồn ngân sách trung hạn. Bộ đã bắt đầu đàm phán với các bên cho vay và nhà thầu nhằm hợp thức hóa việc hủy các hợp đồng.

Trong số các dự án bị hủy có dự án cải tạo tuyến xa lộ chính nối Lusaka với Ndola trị giá 1,2 tỉ USD do Tập đoàn China Jiangxi cấp vốn. Zambia đã liên hệ với China Jiangxi để hủy khoản vay 157 triệu USD chưa giải ngân.

Các dự án hạ tầng như Smart Zambia giai đoạn 2 và hệ thống phát sóng truyền hình kỹ thuật số mặt đất giai đoạn 2 và 3 ở Zambia cũng bị dừng, do nước này phải đối phó nguy cơ khủng hoảng nợ.

Zambia đã thông báo với các bên cho vay và nhà thầu Trung Quốc về kế hoạch hủy những khoản vay chưa giải ngân cho 14 dự án.

Ngoài các khoản vay của Trung Quốc, Zambia còn dự định hủy vay của ngân hàng Standard Chartered (trụ sở chính tại Anh) dự định dùng để xây đập Kafulafuta trị giá 381,7 triệu USD, trong đó 224,6 triệu USD đã giải ngân.

Một dự án khác bị ảnh hưởng liên quan thỏa thuận triệu USD liên quan Ngân hàng Israel Discount nhằm cấp vốn cho các máy bay và thiết bị quân sự.

Vào năm 2020, Zambia trở thành quốc gia châu Phi đầu tiên vỡ nợ trong đại dịch, khi không thể chi trả 17 tỉ USD nợ bên ngoài. Nước này nợ Trung Quốc khoảng 6 tỉ USD vay cho các dự án xây dựng lớn như sân bay, xa lộ và đập thủy điện.