Luật sư của ông Nguyễn Thanh Long: 'Không ai gợi ý tiền khi việc đã xong cả năm'

Chiều 8.1, TAND TP.Hà Nội tiếp tục xét xử vụ án liên quan đến Công ty CP công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á), Bộ Y tế, Bộ KH-CN và một số địa phương.

Sau khi đại diện viện kiểm sát đề nghị mức án đối với 38 bị cáo, các luật sư tham gia tranh luận, nêu căn cứ bào chữa cho thân chủ của mình.

TRẦN PHAN

"Không ai gợi ý nhận tiền để giúp một việc đã làm xong cả năm trời"

Trong số các bị cáo, đại diện viện kiểm sát đề nghị tuyên phạt cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long 19 - 20 năm tù về tội nhận hối lộ. Ông Long bị cáo buộc nhận 2,25 triệu USD, tương đương hơn 51 tỉ đồng, từ Tổng giám đốc Công ty Việt Á Phan Quốc Việt.

Bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thanh Long, luật sư Trần Nam Long nêu 3 quan điểm, mong hội đồng xét xử cân nhắc, cho thân chủ được hưởng mức án thấp nhất.

Theo luật sư, sai phạm của ông Long và các bị cáo làm công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực y tế đều xuất phát từ bối cảnh đặc thù, đòi hỏi phải có cách xử lý chưa từng có tiền lệ.

Tháng 3.2020, thời điểm vụ án xảy ra, dịch Covid-19 lan rộng ra nhiều nước, số ca tử vong ngày càng tăng cao. Lúc này chưa có vắc xin đặc hiệu, cũng chưa có thuốc chữa, vì vậy, biện pháp khoanh vùng dập dịch là giải pháp tối ưu tại Việt Nam.

Để áp dụng được biện pháp trên, yêu cầu tất yếu là phải có test xét nghiệm, tuy nhiên, test nhập khẩu giá cao, cạnh tranh gay gắt, rất khó mua được. Đứng trước tình thế ấy, bất cứ ai hoạt động trong lĩnh vực y tế cũng đều mong mỏi sớm chủ động có được test để phục vụ yêu cầu khẩn cấp của thực tiễn.

Chưa kể, luật sư cho rằng, nhiệm vụ cấp phép kit test đã được phân công cho 2 thứ trưởng và các bộ phận giúp việc liên quan, ông Long chỉ đôn đốc chung các đầu việc. Các tờ trình liên quan đến cấp phép đều gửi cho các thứ trưởng chứ không gửi cho ông Long để chỉ đạo.

TRẦN PHAN

Quan điểm thứ 2 luật sư đưa ra, đó là cựu Bộ trưởng Bộ Y tế không có hành vi đòi hỏi, gợi ý, yêu cầu đưa tiền hối lộ. Cáo trạng xác định ông Long nhận tiền từ tháng 12.2020 đến tháng 11.2021, thời điểm này xảy ra sau khi Bộ Y tế đã cấp phép lưu hành kit test Việt Á ít nhất 9 tháng.

"Trong thực tiễn, không ai có ý đồ gợi ý, đề nghị nhận tiền để giúp một việc mà lại thực hiện việc gợi ý, đề nghị sau khi việc ấy hoàn thành cả năm trời như vậy", luật sư nói.

Cuối cùng, luật sư đề nghị hội đồng xét xử đánh giá đầy đủ về nhân thân, những cống hiến của bị cáo Nguyễn Thanh Long trong suốt 30 năm công tác, đặc biệt là giai đoạn phòng, chống đại dịch Covid-19. 

Nhấn mạnh bối cảnh đại dịch Covid-19 là chưa có tiền lệ, luật sư cho rằng, bị cáo Long đã “đánh đổi bằng mồ hôi, nước mắt, sức khỏe” để chỉ đạo chống dịch. Theo luật sư, mắt trái của ông Long gần như mất hẳn thị lực do chứng bệnh bong đáy võng mạc không được chữa trị kịp thời do sang chấn tâm lý và nhiều đêm mất ngủ trong thời gian chống dịch.

Cũng theo lời luật sư, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế còn có thể đột tử bất cứ lúc nào vì những rối loạn chứng ngưng thở khi ngủ, trong trại tạm giam cũng phải dùng máy thở. Đây là hệ quả của nhiều năm làm việc lao lực bất kể ngày đêm.

Luật sư đề nghị xem xét công trạng của Việt Á

Người bị đề nghị mức án cao nhất là Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty Việt Á, với 30 năm tù về 2 tội đưa hối lộ và vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

Bào chữa cho bị cáo Phan Quốc Việt, luật sư Hà Thế Long đặt vấn đề: đề tài nghiên cứu kit test do Học viện Quân y chủ trì đã hoàn thành hay chưa, kit test sản xuất từ đề tài nghiên cứu có phải là tài sản của Nhà nước hay không?

TRẦN PHAN

Theo luật sư, nếu đề tài đã hoàn thành thì việc nghiệm thu của của hội đồng nghiệm thu là đúng và test xét nghiệm là sản phẩm của đề tài. Bởi lẽ, báo cáo nghiệm thu có sử dụng kết quả kiểm nghiệm kit test do Công ty Việt Á sản xuất. Trường hợp này, Nhà nước phải chấp nhận số tiền gần 19 tỉ đồng đã giải ngân để phục vụ công tác nghiên cứu.

Ngược lại, nếu đề tài nghiên cứu chưa hoàn thành thì số kit test mà Công ty Việt Á cho các cơ sở y tế ứng trước không thuộc sở hữu của Nhà nước, mà phải theo giá thương mại.

Luật sư của ông Phan Quốc Việt còn đề nghị hội đồng xét xử xem xét "những đóng góp to lớn" của bị cáo cũng như Công ty Việt Á đối với công tác phòng, chống dịch Covid-19.

"Giá trị thực tế của kit test Việt Á là đã phục vụ kịp thời để trung tâm kiểm soát bệnh tật và cơ sở y tế tại nhiều tỉnh, thành phố thực hiện xét nghiệm, khoanh vùng dập dịch. Nếu không có test xét nghiệm của Việt Á thì tính mạng, sức khỏe của người dân sẽ đi đến đâu?", luật sư nói.

Vẫn theo luật sư, quá trình điều tra, ông Phan Quốc Việt đã thành khẩn khai báo, tác động gia đình nộp 200 triệu đồng khắc phục hậu quả. Bị cáo cũng có đơn đề nghị sử dụng số tiền và tài sản của mình đang bị phong tỏa, kê biên để phục vụ khắc phục hậu quả vụ án.

Từ những căn cứ đã nêu, luật sư mong hội đồng xét xử quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt đối với bị cáo Phan Quốc Việt.