Lùm xùm ‘Trăm năm sân khấu’: Nhìn nhận sai về hát bội, MC kém duyên

MC ví cải lương 'đời sống ngắn ngủi' như cố nghệ sĩ Thanh Nga

Sau 4 tập lên sóng, chương trình talkshow/podcast Trăm năm sân khấu dưới sự dẫn dắt của MC Bình Bồng Bột đang vướng phải hàng loạt chỉ trích từ cộng đồng mạng lẫn một số nghệ sĩ. Làn sóng phẫn nộ bắt đầu từ một bài đăng trên mạng xã hội, chỉ ra sự thiếu tế nhị của người dẫn chương trình Bình Bồng Bột trong tác phong phỏng vấn lẫn cách đặt câu hỏi kém duyên dành cho các khách mời.

CHỤP MÀN HÌNH

Đầu tiên, anh bị phản ứng khi ngồi vắt chân trước NSND Kim Cương trong quá trình trò chuyện. Nhiều khán giả để lại bình luận thể hiện sự ngán ngẩm khi chứng kiến Bình Bồng Bột hỏi nhà bà có truyền thống về cải lương, nhưng có phải do bà "ca hơi dở" nên phải chuyển sang làm kịch nói hay không?

Ở tập đàm đạo cùng NSƯT Hữu Châu, MC Trăm năm sân khấu tiếp tục gây ức chế khi ví von: "Cải lương á, con thấy đời sống của nó tương đối ngắn ngủi. Chẳng hạn mình lấy cô Thanh Nga làm ví dụ, cô sống một đời sống rất ngắn". Đông đảo khán giả cho rằng nam MC đã có thái độ thiếu tôn trọng với người đã khuất. Nhiều người nhận xét cách dẫn dắt của Bình Bồng Bột kém duyên, đầy phiến diện... Việc nam MC liên tục "à", "ừm" hay nhảy vào nói tranh khách mời bị cho là thiếu chuyên nghiệp, thậm chí vô lễ.

CHỤP MÀN HÌNH

CHỤP MÀN HÌNH

Không chỉ ở phía MC, khán giả còn tranh cãi trước phát ngôn của khách mời ở tập 2 - đạo diễn sân khấu Hồng Dung. Trong cuộc đàm đạo, bà có nói: "Hát bội dùng chữ Nho đã không hiểu thì chớ, còn cách hát cũng không làm cho người ta nghe được lời thì người ta không cảm nhận được nhân vật đó, trừ khi là những pho truyện người ta đã biết và hình dung được câu chuyện và nhân vật trên sân khấu đang nói cái gì. Còn cải lương giúp cho người ta nghe, hiểu được cốt truyện, nhân vật, thông qua âm nhạc của cải lương người ta cảm thấy nó dễ chịu hơn, gần gũi hơn".

CHỤP MÀN HÌNH

Phát ngôn này của đạo diễn Hồng Dung khiến nhiều người không đồng tình, nhất là những nghệ sĩ đang hoạt động trong lĩnh vực hát bội. "Nên nhớ là loại hình nghệ thuật nào cũng có cái hay riêng của nó. Và hát bội đã có từ "mấy trăm năm" rồi chứ không phải "trăm năm" đâu. Khi mình là người có tiếng nói thì nên lựa lời mà nói chứ đừng để gây mất thiện cảm", một nghệ sĩ hát bội lên tiếng trên trang cá nhân. Trong khi đó, có khán giả đưa ra ý kiến: "Cái gì sinh ra rồi cũng mất đi, nếu hát bội có mất đi khi cải lương hoặc các thứ khác xuất hiện, thì cũng không thể suy nghĩ kiểu mặt trận rằng: vì cải lương "dễ chịu hơn, gần gũi hơn" mà hát bộ phải suy vi, diệt vong. Đó là chưa nói, có khi cải lương còn khó sống lâu bằng hát bội".

Trả lời một tờ báo, bà Hồng Dung cho biết bà không biết đội ngũ biên tập đã cắt dựng ra sao. Nữ đạo diễn nói câu này trong ngữ cảnh về hát bội thời xưa, khi chuẩn bị cho sự ra đời của cải lương, chứ không nói hát bội cải cách như hiện nay.

Có lòng nhưng chưa đủ cẩn trọng

Theo lời giới thiệu từ đơn vị phát sóng Vietcetera, Trăm năm sân khấu là dự án hun đúc tình yêu của khán giả với các loại hình sân khấu, nhất là sân khấu dân tộc. Mùa đầu tiên tập trung vào nghệ thuật cải lương. Đến nay, chương trình đã phát được bốn tập. Khách mời là các nghệ sĩ kỳ cựu: NSND Kim Cương, NSND Bạch Tuyết, NSƯT Hữu Châu, NSƯT Lê Thiện, đạo diễn Hồng Dung.

VIETCETERA

Thời điểm mới ra mắt, Trăm năm sân khấu cũng được nhiều khán giả quan tâm, ủng hộ, nhất là các bạn trẻ thuộc thế hệ cuối 9X và Gen Z. Các tập của Trăm năm sân khấu có lượng view tốt. Những câu chuyện về quá trình phát triển của nghệ thuật cải lương, vinh hoa, tủi hờn đời nghệ sĩ hay tư duy cởi mở về việc gìn giữ bộ môn nghệ thuật truyền thống này khiến công chúng trẻ thích thú, chia sẻ nhiều trên mạng xã hội. Tuy nhiên, khi chương trình lan rộng hơn cũng là lúc những điểm yếu bắt đầu bộc lộ.

Không thể phủ nhận, Trăm năm sân khấu đã được thành hình từ dụng ý tốt, từ những tấm lòng nhiệt huyết, có mong muốn tôn vinh, mang nghệ thuật sân khấu truyền thống lan tỏa đến đông đảo công chúng. Bên cạnh đó, khi chọn phát sóng thông qua Vietcetera, chương trình rõ ràng đang muốn hướng đến thành phần khán giả trẻ. Có lẽ đó cũng là lý do khiến cho MC Bình Bồng Bột muốn chọn lối dẫn trẻ trung, gần gũi hơn. Tuy nhiên, lối tiếp cận lệch pha với hoàn cảnh cộng với sự vô tư quá đà của anh đã mang lại hiệu ứng xấu cho chương trình.

CHỤP MÀN HÌNH

Hậu quả này không quy trách nhiệm về riêng MC mà còn của cả ê kíp Trăm năm sân khấu. Khi phông văn hóa và kiến thức nền chưa đủ vững, công tác biên tập và kiểm duyệt nội dung chương trình đã dẫn đến hàng loạt sai lầm. Cụ thể, ê kíp Trăm năm sân khấu còn bị tổ chức Hiếu Văn Ngư lên tiếng về việc chương trình sử dụng những cảnh quay phục dựng của họ về nghệ thuật hát bội mà không xin phép, chưa kể còn sai mục đích.

Hiếu Văn Ngư là một tổ chức cộng đồng đang phối hợp cùng Nhà hát Nghệ thuật hát bội TP.HCM thực hiện hàng loạt các dự án giới thiệu, giúp cho khán giả trẻ hiểu thêm về tinh túy của hát bội. Đại diện của tổ chức này cho biết việc Vietcetera sử dụng đoạn clip của Hiếu Văn Ngư trong Trăm năm sân khấu là: "Không đúng mục đích và làm phương hại đến tôn chỉ hoạt động của Hiếu Văn Ngư". Bởi nó được lồng ghép với ý phê phán, hạ thấp nghệ thuật hát bội. Vì vậy, Hiếu Văn Ngư tuyên bố miễn trừ trách nhiệm với nội dung của Trăm năm sân khấu và yêu cầu ê kíp phải có lời xin lỗi với tổ chức.

Tối 7.4, Hiếu Văn Ngư đăng thông báo mới cho biết đại diện Vietcetera đã liên lạc qua email để xin lỗi và thống nhất phương án giải quyết. Cụ thể, ê kíp Trăm năm sân khấu sẽ cắt bỏ phần video footage của Hiếu Văn Ngư ra khỏi chương trình. Sau đó, tổ chức cũng xin khép lại sự việc và từ chối trả lời thêm bất kỳ câu hỏi nào từ truyền thông.

Hiện tại, trước làn sóng chỉ trích dữ dội từ công chúng, phía MC Bình Bồng Bột và ê kíp Trăm năm sân khấu chưa đưa ra bất kỳ phát ngôn hay bình luận chính thức nào. Thật đáng tiếc khi một chương trình với mục đích tôn vinh sân khấu, nghệ thuật truyền thống lại vướng phải những lùm xùm xấu xí như trên. Một số khán giả nhận định Trăm năm sân khấu vẫn có những giá trị tích cực, đáng khen ngợi, đáng để họ tiếp tục theo dõi. Tuy nhiên, ê kíp cần cho thấy tinh thần cầu thị, khắc phục lỗi sai và cẩn trọng hơn để vẻ đẹp của nghệ thuật, của những người nghệ sĩ được chạm đến công chúng một cách toàn vẹn nhất.