Mafia thao túng thể thao: Nanh vuốt băng đảng ở Colombia

“Ông trùm” Pablo Escobar vừa được xem là tội đồ, vừa là người hùng của một thời hoàng kim bóng đá Colombia - Ảnh: Picsant

Đứng đầu tập đoàn ma túy Medellin lớn nhất thế giới, cái tên Pablo Escobar từng là nỗi khiếp sợ ở Colombia một thời khi gieo rắc nhiều tội ác kinh hoàng từ những năm 1980 đến đầu những năm 1990. Tuy nhiên, ẩn trong con người tàn ác có biệt danh “Ông vua của cocaine” là một niềm đam mê bóng đá cháy bỏng. Và nếu ở góc độ công tâm nhất, thể thao Colombia từng một thời phải “chịu ơn” Escobar.

Trong những năm 1980, ông chủ của băng đảng ma túy Medellin tàn bạo từng bỏ tiền xây dựng các khu liên hợp thể thao với các sân bóng chuyền, bóng rổ và bóng đá cho người nghèo. Escobar thậm chí còn đầu tư cho hệ thống đèn chiếu sáng để giúp cư dân các khu ổ chuột ở Colombia có thể chơi bóng đá vào ban đêm. Và để thỏa niềm đam mê bóng đá, “ông trùm” mafia khét tiếng thế giới còn chi tiền mua CLB Atletico Nacional, đầu tư một lượng tiền lớn cho các chính sách đào tạo chuyên nghiệp và cơ sở hạ tầng hiện đại cho đội bóng. Đó cũng là thời hoàng kim của đội bóng này với 3 chức VĐQG và đăng quang giải đấu danh giá nhất Nam Mỹ - Copa Libertadores vào năm 1989.

Thời điểm Escobar thôn tính Atletico Nacional, các đội bóng danh tiếng khác của Colombia cũng rơi vào tay các băng đảng mafia. CLB Millionarios thuộc sở hữu của băng đảng đối thủ của Escobar là Gonzalo Rodriguez Gacha, trong khi anh em nhà Rodriguez Orejuela (đứng đầu băng đảng buôn bán ma túy Cali) mua lại cổ phần lớn nhất của CLB America de Cali. Đây cũng là thời vàng son của bóng đá Colombia khi dưới sự tài trợ gián tiếp của các băng đảng mafia, tuyển quốc gia được hưởng lợi với thế hệ vàng Carlos Valderrama, Rene Higuita (đều nổi danh từ Millionarios), Freddy Rincon (America de Cali) và Faustino Asprilla (Atletico Nacional). Thành quả lớn nhất là Colombia giành quyền tham dự vòng chung kết World Cup 1990, 1994 và 1998. Tuy nhiên, đằng sau sự lớn mạnh của bóng đá quốc nội, các đội bóng được xem là một “kênh” rửa tiền lên đến hàng tỉ USD của các băng đảng mafia trong hoạt động buôn bán ma túy và vũ khí. Sự mâu thuẫn trong buôn bán ma túy được chuyển hóa thành sự thù địch trên sân cỏ với hàng loạt trọng tài, cầu thủ bị bắt cóc và giết chết, vấn nạn bán độ tràn lan. Đỉnh điểm là vụ ám sát hậu vệ Andres Escobar sau khi tuyển thủ này đá phản lưới nhà trong thất bại 1-2 trước chủ nhà Mỹ ở vòng bảng World Cup 1994 khiến Colombia bị loại sớm. Sau này, một báo cáo điều tra tiết lộ, vụ ám sát trên có sự nhúng tay của băng đảng mafia Medellin của ông trùm Pablo Escobar nhằm “trả đũa” cho việc mất hàng triệu USD cá cược.

Sau khi các “ông trùm” Pablo Escobar và Gonzalo Rodriguez Gacha bị bắn chết lần lượt vào năm 1989 và 1993, các đội bóng lớn của Colombia rơi vào khủng hoảng nợ nần. Tuy nhiên, bóng đá nước này vẫn chưa thể thoát khỏi sự thao túng của mafia. Theo đó, các “ông lớn” Atletico Nacional, America de Cali và Millionarios đều có sự kết nối ngầm với các băng đảng ma túy. Mới đây nhất là việc Mỹ ban hành lệnh cấm giao thương với các CLB America de Cali và Envigado (đội bóng cũ của ngôi sao Real Madrid James Rodriguez) do có mối quan hệ với mafia. Cách đây vài tháng, tờ El Colombiano dẫn một báo cáo điều tra cho biết có 8 CLB có dính líu đến mafia, trong đó có 5 đội bóng thuộc giải đấu hàng đầu Colombia, gồm: Once Caldas, Aguilas Doradas, Envigado FC, Boyaca Chico FC, Cortulua, Union Magdalena, Valledupar FC và Depor FC. Các đội bóng này được cho là phương tiện để mafia rửa tiền ma túy, thu lợi nhuận từ bán độ và huy động nguồn vốn từ cộng đồng.

Tuy vậy, trước sự “đàn áp” quyết liệt của chính quyền Colombia trong nhiều năm qua, sự thao túng của mafia đối với bóng đá nước này đã giảm rõ rệt. Năm 2011, chính phủ Colombia cắt đứt sự thôn tính của băng đảng ma túy El Dorado với đội bóng nổi tiếng Independiente Santa Fe. Theo điều tra, El Dorado (băng đảng buôn bán ma túy lớn nhất hiện nay ở Colombia) thông qua đội bóng ở thủ đô Bogota để “rửa” số tiền 1,5 tỉ USD lợi nhuận từ buôn bán ma túy. Mới đây nhất, trong một tuyên bố trên Đài phát thanh Caracol, CLB danh tiếng Millionarios tuyên bố sẽ hủy 2 danh hiệu vô địch quốc gia năm 1987 và 1988 (thời điểm đội bóng bị băng đảng Gonzalo Rodriguez Gacha thao túng) như một phần để làm “sạch” hình ảnh của đội bóng và cắt đứt mối liên hệ với mafia...