Mafia thao túng thể thao: Vua áo đen bán mình cho 'quỷ dữ'

Trọng tài Byron Moreno (trái) “bẻ còi” trận Ý gặp Hàn Quốc tại World Cup 2002 - Ảnh: The Globe And Mail

Ngày 21.9.2010, cả nước Ý hả hê khi hay tin vị trọng tài Byron Moreno bị bắt giữ tại sân bay quốc tế John F.Kennedy, New York (Mỹ) sau khi đáp chuyến bay thương mại từ Ecuador. Hôm đó, Moreno tra tay vào còng khi bị phát hiện giấu 6 kg heroine hết sức tinh vi trong đồ lót vận chuyển vào Mỹ tiêu thụ.

Vụ bắt giữ vị trọng tài người Ecuador khiến FIFA “xấu mặt”, nhưng với các băng đảng mafia, việc Moreno sa lưới pháp luật là một tai nạn khiến họ phải mất trắng một số tiền không nhỏ. Bởi từ lâu, Moreno đã trở thành tay sai của các băng đảng tội phạm thao túng kết quả các trận đấu bóng đá, đỉnh điểm là vụ “bẻ còi” trong trận tứ kết World Cup 2002 giữa chủ nhà Hàn Quốc và Ý.

Ở trận đấu này, những quyết định của Moreno đã “giết” hy vọng đăng quang World Cup 2002 của đội tuyển đến từ đất nước hình chiếc ủng. Ngoài việc nặng tay truất quyền thi đấu Francesco Totti, vị trọng tài trên còn thẳng thừng không công nhận bàn thắng hợp lệ ở phút 111 trong hiệp phụ của Damiano Tommasi. Ý bị loại trong tức tưởi bởi “bàn thắng vàng” của Jiung Hwan Ahn ở phút 117.

Vị trọng tài này đã “trúng quả đậm” sau những quyết định “bẻ còi” ở World Cup 2002. Bởi không lâu sau, Moreno rong ruổi ở thành phố Quito trên một chiếc xe Chevrolet sang trọng, đội mũ vành đặc sản Panama và áo hoa lóng lánh hợp kim, trước khi làm một chuyến du lịch đến Miami (Mỹ). Theo điều tra, đó là khoản chi phí mà mafia trả công cho Moreno.

Đến tháng 9.2002, “ông vua áo đen” Moreno lại trở thành tâm điểm bán độ ngay tại quê hương trong một trận đấu ở giải VĐQG giữa Deportiva Universita de Quito và Barcelona Sporting Club. Ở trận này, cựu trọng tài 46 tuổi bất ngờ cho trận đấu bù giờ đến 13 phút giúp Deportiva ghi 2 bàn thắng liên tiếp để thắng 3-2. Sau vụ “bẻ còi” này, Moreno bị treo còi 20 trận.

Trở lại vụ vận chuyển heroine, vào tháng 9.2011, Moreno bị kết án 30 tháng tù và thụ án ở Metropolitan Detention Center, Brooklyn, Mỹ. Ông này ra tù trước hạn 4 tháng và sau đó “biến mất” ở quê hương Ecuador. Thành tích bất hảo giúp Moreno “đoạt giải” trọng tài xấu xí nhất lịch sử bóng đá thế giới.

Năm 2005, cái tên Robert Hoyzer từng gây chấn động bóng đá Đức khi bị kết tội “bẻ còi” dàn xếp kết quả 23 trận đấu ở Cúp QG Đức, Bundesliga và giải hạng hai, hạng ba. Theo kết quả điều tra, “ông vua áo đen” này đã bán mình cho các tay cá độ chỉ để nhận lấy 70.000 USD khi dàn xếp các trận đấu quốc nội trong khoảng thời gian từ 10.4 đến 3.12.2004. Vụ bê bối làm rung chuyển bóng đá châu Âu và ảnh hưởng đến World Cup 2006 đồng thời kéo theo đó là hàng trăm cuộc điều tra bán độ được khởi động, trong đó hơn 100 quan chức, trọng tài, cầu thủ, HLV... bị triệu tập và bắt giữ.

Đứng đằng sau thao túng “tiếng còi méo” của Hoyzer là anh em người Croatia, Milan và Filip Sapina, những người điều hành một băng đảng tội phạm cá cược bất hợp pháp. Năm 2007, Hoyzer bị kết án 2 năm 5 tháng tù, bị treo còi vĩnh viễn và phải bồi thường 750.000 euro. Tuy nhiên, sau khi ra tù trước hạn vào cuối năm 2008, không giống như Moreno, Hoyzer đã chọn con đường làm ăn khác để “làm lại cuộc đời”.

Năm 2011, Hoyzer ký hợp đồng chơi cho Berliner Club SSC Teutonia 1899 (một đội bóng ở giải nghiệp dư Đức) ở vị trí tiền vệ và là đội trưởng của đội bóng, trước khi trở thành giám đốc thể thao. Sau đó, Hoyzer tiếp tục được bổ nhiệm Giám đốc kỹ thuật CLB Berliner AK 07. Hiện nay, vị trọng tài từng một thời làm điên đảo bóng đá Đức chuyển sang làm giám đốc kỹ thuật, tiếp thị thể thao cho CLB Viktoria 1889 Berlin.