Masan: Câu chuyện lợi thế doanh nghiệp bán lẻ Việt thời EVFTA

 

Vụ Thị trường trong nước Bộ Công thương mới đây đã có một báo cáo phân tích khá đầy đủ những ảnh hưởng của Hiệp định EVFTA đến các doanh nghiệp (DN) phân phối trong nước đồng thời đưa ra một số khuyến nghị đối với các DN vừa và nhỏ trong lĩnh vực phân phối, nhất là bán lẻ. Trong đó, đáng chú ý là cơ quan quản lý chỉ ra một số tác động tiêu cực của thị trường phân phối từ quá trình mở cửa theo cam kết của EVFTA.

“Việc thực thi các cam kết EVFTA cũng đồng nghĩa với việc chúng ta phải mở cửa thị trường cho hàng hóa, dịch vụ đến từ các nước đối tác thuộc EVFTA, lúc đó sẽ không còn khái niệm “sân nhà”. Nhất là với những nhóm ngành hàng mà Việt Nam có sức cạnh tranh yếu như: nông nghiệp, chăn nuôi, dịch vụ sẽ gặp không ít những thách thức”. Tuy nhiên, báo cáo cũng không quá bi quan khi nhấn mạnh rằng, quy mô thị trường trong nước còn nhiều dư địa phát triển so với các nước trong khu vực chính là khoảng trống để các DN bán lẻ Việt Nam mở rộng thị phần. “Đặc biệt, cùng với nhiều lợi thế khác về nguồn hàng, sự am hiểu văn hóa tiêu dùng… DN bán lẻ Việt Nam có nhiều cơ hội để phát triển”, báo cáo viết.

Trên thực tế, Việt Nam đã từng chứng kiến một làn sóng đổ bộ của các đại gia phân phối đến từ nhiều nước phát triển, như Lotte, Parkson, Metro… Và trong số đó, không ít tên tuổi lớn phải thoái lui mà không hề đến từ việc thiếu kinh nghiệm, thiếu tài chính mà phần lớn thiếu sự am hiểu thị trường bản địa đã phần nào cho thấy cơ hội của bán lẻ nội địa.

Sự vươn lên mạnh mẽ của Masan trong lĩnh vực phân phối bán lẻ là những minh chứng rõ nét. Chỉ nửa năm sau thương vụ M&A đình đám với Vingroup để nắm quyền điều hành hệ thống bán lẻ lớn nhất VN gồm hơn 3.000 siêu thị và cửa hàng VinMart/VinMart+ cùng 14 nông trại công nghệ cao VinEco cung cấp rau củ quả tươi, Tập đoàn Masan đã thông qua việc thành lập công ty hợp nhất là Công ty CP The CrownX để vận hành và sẽ sở hữu lợi ích kinh tế của MSN trong VCM và Masan Consumer Holding (MCH) nhằm hiện thực hiện hoá tuyên bố lập nên liên minh tiêu dùng - bán lẻ hàng đầu khi M&A thành công VinCommerce hồi cuối năm ngoái.

Theo các chuyên gia, việc thành lập CrownX sẽ giúp tối ưu cả 2 mảng sản xuất và bán lẻ của Masan Group - thứ vũ khí mà ít DN trong nước cùng lĩnh vực có được. Nên nhớ rằng, VCM hiện chiếm gần 30% thị phần kênh bán lẻ hiện đại. Sự vượt trội ở danh mục sản phẩm tươi sống là dấu ấn thu hút khách hàng của chuỗi bán lẻ này, cộng hưởng từ MEATDeli khi thương hiệu thịt mát của Masan đang có 60% thị phần trong VinMart và đã được bán thử nghiệm thành công tại VinMart+.

Sự xuất hiện của tầng lớp trung lưu GDP bình quân ở mức 5.000 USD/người/năm và tốc độ đô thị hóa tăng nhanh kéo theo thay đổi trong xu hướng tiêu dùng của người Việt. Với gần 100 triệu người tiêu dùng VN, an toàn, chất lượng và trải nghiệm mua sắm là những yếu tố quan trọng hàng đầu. Báo cáo tài chính I/2020 của Masan Group cho thấy, VinCommerce đạt tăng trưởng doanh thu thuần 40%. Lợi nhuận cải thiện đáng kể với biên EBITDA trong quý 1/2020 đạt mức 5,1%. Như vậy, chỉ sau vài tháng tiếp nhận, Masan thành công bước đầu trong việc cải tổ và nâng cao hiệu quả hoạt động của VinMart/VinMart+.

Đáng chú ý, trong báo cáo gửi cổ đông đại hội, Masan Group cho biết DN kỳ vọng doanh thu thuần hợp nhất năm 2020 của tập đoàn sẽ tăng trưởng ở mức hai chữ số và lợi nhuận sẽ khởi sắc trong nửa cuối năm. Một chuyên gia marketing nhận định, mục tiêu đó không có gì là tham vọng mà hoàn toàn khả thi. Bởi việc thành lập CrownX sẽ giúp Masan tối ưu cả 2 mảng sản xuất và bán lẻ của mình.

“Ví dụ, khi Masan Consumer ra mắt sản phẩm mới, CrownX ngay lập tức có thể thu thập ý kiến phản hồi của khách hàng thông qua hệ thống bán lẻ VinMart/VinMart+. Đối với VinCommmerce, việc gia nhập vào sản xuất sẽ giúp nền tảng phát triển nhãn riêng đáp ứng nhu cầu của nhà sản xuất và tạo lợi thế cạnh tranh”, ông nói.

Theo một lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước, với hệ sinh thái khá hoàn chỉnh này, DN có lợi thế rất lớn trong việc tích hợp dữ liệu thông tin về người tiêu dùng cả offline và online để quản trị quan hệ khách hàng hiệu quả cũng như phục vụ cho việc xây dựng, điều chỉnh chiến lược, cơ cấu kinh doanh phù hợp, đáp ứng nhu cầu đa dạng và ngày càng cao của người tiêu dùng.

“Đó là chưa kể, lợi thế này sẽ khiến họ dễ dàng liên kết và hợp tác với các đối tác để tận dụng công nghệ, thị trường; tăng cường khả năng tham gia vào chuỗi giá trị, liên kết tạo mối quan hệ thân thiện, tín nhiệm và tin cậy đối với khách hàng”, vị này phân tích.