Mô hình quản lý vỉa hè

Thực tế của nhiều lần mở "chiến dịch" giải quyết vấn đề quản lý vỉa hè cho thấy không thể chủ quan, duy ý chí mà vội đánh giá vấn đề này là đơn giản, chỉ cần có quyết tâm, chỉ cần có nhiệt huyết là sẽ làm được. Vỉa hè ở đô thị là "căn cứ địa" của nhiều "lực lượng kinh tế" vừa xung đột lợi ích với nhau lại vừa đan cài lợi ích vào nhau. Bán hàng trên vỉa hè, để xe trên vỉa hè không đơn giản chỉ là xuất phát từ lợi ích của người bán, mà còn liên quan đến lợi ích, nhu cầu của nhiều bên khác. Trong đó có cả những bên hưởng lợi ích ngầm.

Cách hợp lý nhất là đặt tất cả các vấn đề liên quan lên mặt bàn để thảo luận thẳng thắn, và can đảm lựa chọn giải pháp phù hợp, kể cả giải pháp chưa từng có tiền lệ.

Đã đến lúc bắt tay xây dựng một mô hình kinh tế vỉa hè có "sức chứa" lớn hơn, thể hiện những góc nhìn bao dung hơn đối với những lực lượng kinh tế tham gia. Hãy mạnh dạn nhìn vào khía cạnh "cơ hội" của vấn đề này để lên mô hình quản lý vỉa hè: cơ hội sinh kế của người nghèo ở đô thị, cơ hội hóa giải những vấn đề xã hội khó xử đối với cơ quan quản lý địa bàn, cơ hội để tháo gỡ những khó khăn đối với người dân do hạn chế, bất cập về hạ tầng đô thị.

Chúng ta cần một mô hình quản lý vỉa hè mềm dẻo hơn. Cần mạnh dạn cho phép người dân nghèo được tận dụng không gian kinh tế vỉa hè để duy trì sinh kế một cách văn minh, giúp họ trụ lại vững vàng trong ranh giới của cuộc sống lương thiện. Cần có quy cách rõ ràng để các chủ nhà mặt tiền khai thác lợi thế về vị trí để tổ chức kinh doanh, đem lại lợi ích thật sự cho nhiều bên. Rõ ràng không thể mở shop kinh doanh mà lại bế tắc phương án tổ chức chỗ để xe của khách. Dường như trong vấn đề này tồn tại một nghịch lý thú vị: đủ mềm dẻo thì mới dễ cứng rắn. Ý là, mô hình quản lý vỉa hè mở đường cho việc tổ chức khai thác vỉa hè phù hợp ở mức cần thiết đối với nhu cầu của người dân thì khi chính quyền áp dụng các biện pháp quản lý cương quyết sẽ thuận tình đạt lý.

Chúng ta cần một mô hình quản lý vỉa hè mà ở đó biên độ của từ "cấm" sẽ phải cố gắng thu hẹp nhiều nhất, nhưng lại có thể đạt được hiệu quả cao nhất. Vỉa hè sẽ không rơi vào cảnh "thất thủ", sẽ không bị lấn chiếm vô tội vạ nhờ nhà quản lý chủ động tái bố trí, xác định rõ quy cách, "đóng khung" sự bề bộn của vỉa hè trong một trật tự không hoàn mỹ nhưng dễ chấp nhận hơn hiện nay.

Trong vấn đề này, nhà quản lý cố gắng "cấm" ít thôi nhưng có khi lại là cách đạt được nhiều nhất những mục tiêu về trật tự văn minh vỉa hè.