Mối lo an ninh sinh học từ hạt giống bí ẩn

Chỉ trong vòng một tuần qua, hàng ngàn bưu phẩm chứa hạt giống không rõ nguồn gốc đã được gửi tới người dân ở nhiều quốc gia như Mỹ, Canada, New Zealand và một số nước châu Âu. Bà Jan Goward sống ở hạt Đông Sussex của nước Anh mới đây nhận gói bưu kiện đề gửi từ Singapore. Mặc dù ở ngoài ghi là bông tai nhưng khi mở ra lại là một túi hạt giống kỳ lạ mà bà không hề đặt hàng. Gói hạt giống y hệt cũng được một người dân tại Tây Ban Nha trình báo.

Theo tờ The Guardian ngày 2.8, riêng tại Anh đã có khoảng 100 trường hợp như bà Goward. Tại Mỹ, những gói bưu kiện kỳ lạ được ghi nhận ở hàng chục bang khắp đất nước, trong đó bang Florida có tới 630 trường hợp. Thậm chí, một người cho biết nhận được 3 gói liên tục chỉ trong vòng một tuần. Bên ngoài bao bì được kê khai khác nhau, khi thì quà tặng, đồ chơi, lúc thì tài liệu hay bông tai. Phần lớn bưu kiện được ghi gửi từ Trung Quốc hoặc có ký tự tiếng Hoa và một số gửi từ Singapore, Kyrgyztan, Zambia hay Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE).

Trước tình trạng này, đồng loạt 50 bang của Mỹ đã phát cảnh báo. Bộ Nông nghiệp Mỹ thì yêu cầu bất kỳ ai nhận được không trồng thử hạt giống bí ẩn mà phải liên hệ trình báo ngay với chính quyền, đồng thời cung cấp thông tin với cơ quan chức năng. Cơ quan Điều tra về sức khỏe động - thực vật (APHIS) trực thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ đang phối hợp với các cơ quan liên bang, trong đó có Cục Hải quan và Biên phòng, nhằm điều tra các kiện hàng bí ẩn. Giới hữu trách Anh cũng đã tuyên bố mở cuộc điều tra.

Phản hồi về thông tin trên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cho hay chính phủ nước này xác nhận các gói hàng giả mạo được gửi qua dịch vụ bưu phẩm Trung Quốc. Đồng thời, Bắc Kinh đã đề nghị cơ quan bưu chính Mỹ gửi trả để điều tra thêm.

Dù chưa bị tác động nhãn tiền nào nhưng những người nhận bưu kiện thừa nhận họ lo lắng, bởi lẽ tình trạng kỳ lạ được ghi nhận ở nhiều nơi trên thế giới. Ông Gerard Clover, lãnh đạo bộ phận sức khỏe cây trồng thuộc Hiệp hội Làm vườn Hoàng gia Anh, cho rằng nếu không xác định được nguồn gốc và chủng loại của hạt giống sẽ rất khó bình luận nhưng bất cứ cái gì có khả năng trồng được thì cũng có thể là mối đe dọa. Dù vậy, ông không nghĩ đây có thể là khủng bố sinh học - tức sử dụng sâu bệnh và cây trồng để phá hoại kinh tế.

Theo tờ USA Today, Bộ Nông nghiệp Mỹ đã xác định được 14 loại hạt như: hoa hồng, hoa dâm bụt, bắp cải, bạc hà, oải hương... và sẽ tiến hành xét nghiệm một số hạt giống trong bưu kiện bí ẩn mà người dân nhận được để nghiên cứu thành phần và đánh giá liệu có yếu tố nào đáng lo ngại đối với nông nghiệp và môi trường hay không.

Bà Robin Pruisner, quan chức phụ trách kiểm soát hạt giống tại Cơ quan Quản lý nông nghiệp bang Iowa (Mỹ), cảnh báo các gói hạt giống này có thể phủ chất gì đó làm hại cây trồng. Trong khi đó, ông Sid Miller, ủy viên nông nghiệp bang Texas (Mỹ), nhận định bưu kiện có nguy cơ mang yếu tố ngoại lai không an toàn, gây hại cho cây trồng lẫn vật nuôi bản địa. Ông nhấn mạnh những chủng thực vật xâm lấn dù nhỏ cũng có thể phá hủy nền nông nghiệp Texas.

Tại Anh, giới chức nông nghiệp nước này nhấn mạnh an ninh sinh học có vai trò đặc biệt quan trọng nên giới hữu trách sẽ làm mọi cách để bảo vệ cây trồng cũng như vật nuôi của mình trước nguy cơ tiềm tàng từ những hạt giống lạ như trên.

Đến nay, vẫn chưa có kết luận chính thức nào về mối đe dọa từ các bưu kiện trên. Bộ Nông nghiệp Mỹ trước đó cho rằng có thể đây là một hình thức lừa đảo của người bán hàng nhằm làm giả phản hồi từ khách hàng. Tuy nhiên, sau khi hiện tượng lạ được ghi nhận khắp nhiều nước thì khuyến cáo đã được đưa ra mạnh mẽ hơn và cuộc điều tra cũng được mở rộng.