Thượng nghị sĩ Bob Menendez, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, ngày 20.10 thông báo trên Twitter rằng ủy ban đã thông qua dự luật mang tên “Đạo luật trừng phạt Biển Đông và biển Hoa Đông 2021”, do hai thượng nghị sĩ Marco Rubio (đảng Cộng hòa) và Ben Cardin (đảng Dân chủ) bảo trợ. Ông Menendez cho biết dự luật sẽ được bỏ phiếu tại thượng viện, nhưng không nêu rõ thời điểm. Dự luật cần vượt thêm ải hạ viện và được tổng thống ký ban hành để có hiệu lực.
Nhiều nội dung quan trọng
Theo dự luật, tổng thống Mỹ có thể phong tỏa tài sản, từ chối cấp hoặc tước thị thực đối với cá nhân liên quan đến việc phát triển các dự án phi pháp của Trung Quốc tại Biển Đông; hoặc đối với người có hành động hoặc chính sách đe dọa hòa bình, ổn định tại các khu vực tranh chấp tại Biển Đông hoặc tại khu vực do Hàn Quốc và Nhật Bản quản lý tại biển Hoa Đông.
 |
| Công trình phi pháp của Trung Quốc trên đảo Phú Lâm trong quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam |
Reuters |
Dự luật cấm các tổ chức tại Mỹ đầu tư hoặc cung cấp bảo hiểm cho các dự án liên quan đến các bên bị cấm vận. Dự luật còn yêu cầu bổ sung lệnh trừng phạt tổ chức tài chính nước ngoài hỗ trợ cho người bị trừng phạt, nếu Giám đốc Tình báo quốc gia Mỹ xác định Trung Quốc đã có những hành động như: tuyên bố vùng nhận diện phòng không tại Biển Đông, bồi đắp tại một khu vực tranh chấp khác tại Biển Đông, chiếm quyền kiểm soát bãi Cỏ Mây, triển khai tên lửa đất đối không đến các đảo nhân tạo Trung Quốc chiếm đóng và xây dựng trái phép tại quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam), lập đường cơ sở lãnh thổ quanh chuỗi đảo Trường Sa, quấy nhiễu tàu thuyền Philippines liên tục hoặc khiêu khích lực lượng Nhật, Mỹ tại biển Hoa Đông.
Hàng loạt doanh nghiệp bị chú ý
Sau 60 ngày kể từ khi dự luật được ký thành luật, Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ lên danh sách các cá nhân người Trung Quốc vi phạm. Sau đó, chính quyền Mỹ sẽ áp dụng biện pháp trừng phạt nhằm vào các đối tượng này.
Không chỉ với cá nhân, dự luật trên còn yêu cầu làm rõ sự liên quan của hơn 20 doanh nghiệp Trung Quốc được nêu cụ thể, trong đó nổi bật là Tập đoàn xây dựng viễn thông Trung Quốc (CCCC), hai tập đoàn viễn thông China Mobile và China Telecom, Tập đoàn dầu khí Trung Quốc (Sinopec), các tập đoàn sản xuất máy bay Thiểm Tây và Thẩm Dương, Hãng hàng không China Southern, Tập đoàn khoa học và công nghiệp hàng không vũ trụ Trung Quốc...
Ngoài ra theo dự luật, Văn phòng Xuất bản chính phủ Mỹ không được xuất bản những tài liệu miêu tả vùng tranh chấp tại hai vùng biển trên là một phần của Trung Quốc, trừ một số ngoại lệ. Bộ Tư pháp và Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ không được có những hành động ngụ ý công nhận chủ quyền của Trung Quốc đối với các khu vực tranh chấp. Dự luật cấm một số khoản viện trợ cho các nước công nhận yêu sách của Trung Quốc ở những vùng tranh chấp tại Biển Đông.
Lưỡng đảng ủng hộ
Dự luật đã được giới thiệu 2 lần vào năm 2017 và 2019, nhưng lần này mới được Ủy ban Đối ngoại Thượng viện thông qua. Giới chuyên gia cho rằng dự luật được xem xét quá trễ và không thể đảo ngược những hành động phi pháp mà Trung Quốc đã thực hiện tại Biển Đông như bồi đắp đảo nhân tạo và quân sự hóa. Tuy nhiên nếu được thông qua, dự luật sẽ có tác dụng trong việc ngăn cản Trung Quốc có thêm những hành vi phi pháp như thiết lập đường cơ sở hay vùng nhận diện phòng không. Việc được hai nghị sĩ từ hai đảng bảo trợ cho thấy sự đồng thuận của Mỹ trong cách đối phó thách thức từ Trung Quốc.
Thượng nghị sĩ Rubio cảnh báo Trung Quốc là “mối đe dọa lớn nhất” đối với khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, và nguy cơ đối với lợi ích kinh tế, an ninh quốc gia của Mỹ tại khu vực là có thật. “Mỹ cần thêm những công cụ nhằm đương đầu Bắc Kinh khi họ tiếp tục nỗ lực nhằm kiểm soát phi pháp tại Biển Đông và biển Hoa Đông”, ông Rubio nhấn mạnh.
| Phó Tổng thống Harris: Mỹ sát cánh cùng đối tác, đồng minh đương đầu yêu sách phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông |
Trong khi đó, thượng nghị sĩ Cardin cho rằng “hành vi hung hăng” của Trung Quốc tại hai vùng biển trên không thể bị làm ngơ. “Dự luật của chúng tôi gửi thông điệp mạnh mẽ của lưỡng đảng rằng Mỹ sẽ bảo vệ thương mại xuyên suốt và tự do hàng hải, bảo vệ chủ quyền của đồng minh và thúc đẩy giải pháp ngoại giao hòa bình cho những tranh chấp, phù hợp với luật quốc tế”, ông Cardin nói.
Nhiều dự luật liên quan Biển Đông
Trước đó, nhiều dự luật và nghị quyết khác được công bố tại quốc hội Mỹ cũng đưa Biển Đông nằm trong những điều khoản liên quan. Trong số đó có thể kể đến luật Chống cưỡng ép kinh tế từ Trung Quốc, luật Chiến lược Đông Nam Á, nghị quyết lên án sự khiêu khích của hải cảnh Trung Quốc đối với tàu nước ngoài tại Biển Đông...
Bình luận (0)