Năm 2025 khiếu nại, tố cáo vẫn tiềm ẩn nhiều phức tạp

Sáng 26.11, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày báo cáo công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo về hành chính năm 2024 trước Quốc hội.

ẢNH: GIA HÂN

Báo cáo của Chính phủ cho biết, năm 2024, tình hình khiếu nại, tố cáo vẫn phức tạp. Nhưng dưới sự chỉ đạo của T.Ư Đảng, sự đồng hành vào cuộc của cả hệ thống chính trị, công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tiếp tục đạt nhiều kết quả quan trọng, tích cực. Người đứng đầu các cấp, ngành đã thực hiện ngày càng tốt hơn trách nhiệm tiếp công dân theo quy định.

Thẩm tra nội dung này, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, cho rằng so với năm 2023, công dân trực tiếp đến cơ quan hành chính nhà nước để khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh giảm cả 3 tiêu chí.

Số đoàn đông người đến Thanh tra Chính phủ giảm 16,8%; đến các bộ, ngành giảm 39,6%. Việc trực tiếp tiếp công dân của Chủ tịch UBND các cấp được thực hiện tốt nhất ở cấp xã (92%), tiếp theo là cấp huyện (85%) và cấp tỉnh (81%), còn với cấp bộ mới đạt 48%.

Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ làm rõ lý do của việc người đứng đầu các cơ quan hành chính, nhất là việc bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm trực tiếp tiếp công dân theo quy định của luật Tiếp công dân để có giải pháp khắc phục, làm tốt hơn công tác này trong thời gian tới.

Vẫn theo Chính phủ, các cấp, ngành đã cố gắng, nỗ lực, có giải pháp phù hợp để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Năm 2024, các cơ quan hành chính nhà nước đã tiếp nhận 480.233 đơn các loại, tăng 6%; đã xử lý 471.229 đơn (98,1%).

Qua giải quyết khiếu nại, tố cáo đã kiến nghị thu hồi cho nhà nước 19 tỉ đồng và 0,5 ha đất; trả lại cho tổ chức, cá nhân 34,9 tỉ đồng, 117 ha đất; khôi phục, đảm bảo quyền lợi cho 51 tổ chức, 2.318 cá nhân.

Các cơ quan cũng đã kiến nghị xử lý 497 người (trong đó có 412 cán bộ, công chức); chuyển cơ quan điều tra tiếp tục xử lý 30 vụ, 34 đối tượng (có 23 cán bộ, công chức).

Còn sai phạm trong thực thi công vụ cán bộ, công chức

Cơ quan thẩm tra lưu ý, cơ quan hành chính nhà nước các cấp giải quyết khiếu nại thuộc thẩm quyền đạt 80%, chưa đạt mục tiêu 85% mà Chính phủ đề ra cho thấy cần nỗ lực nhiều hơn nữa để đáp ứng mục tiêu "giải quyết kịp thời, dứt điểm, đúng pháp luật các vụ việc khiếu nại, tố cáo mới phát sinh ngay từ cấp cơ sở".

Cạnh đó, kết quả giải quyết khiếu nại lần đầu cho thấy, số khiếu nại có nội dung đúng chiếm tỷ lệ 13,1%, đồng nghĩa với tỷ lệ giải quyết công việc có sai sót còn khá cao từ phía các cơ quan nhà nước.

ẢNH: GIA HÂN

Kết quả giải quyết khiếu nại lần 2 có 12,5% vụ việc phải hủy, sửa quyết định giải quyết lần đầu, giảm 4,9% so với năm 2023 thể hiện chất lượng giải quyết khiếu nại lần đầu của các cơ quan nhà nước có chuyển biến tích cực.

Về kết quả giải quyết tố cáo có nội dung đúng chiếm tỷ lệ 34,6%, tăng mạnh so với năm 2023 (23,2%). Điều này cho thấy tình hình sai phạm trong thực thi công vụ của cán bộ, công chức chưa được khắc phục, thậm chí có phần còn nặng nề hơn.

Cơ quan thẩm tra cũng thống nhất với dự báo của Chính phủ về tình hình khiếu nại, tố cáo tiếp tục tiềm ẩn khả năng diễn biến phức tạp. Khiếu nại, tố cáo hành chính liên quan đến đất đai tiếp tục chiếm tỷ lệ lớn, nhất là ở các địa phương đã và đang thực hiện các dự án đầu tư công lớn, có tốc độ đô thị hóa cao và có nhiều dự án đầu tư liên quan đến thu hồi, bồi thường giải phóng mặt bằng.

Bên cạnh đó, có khiếu kiện liên quan đến các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bất động sản, đất nông lâm trường, chế độ chính sách xã hội, lao động, việc làm và liên quan đến nhân sự đại hội các cấp...