Tôi về làng vào những ngày đang là cao điểm của mùa nấm tràm. Đúng là nấm mọc sau mưa.
Ngày đầu tiên đi chợ Cự Nẫm, tôi đã không tin vào tai mình khi hỏi một chị đang ngồi bán một rổ nấm tràm khoảng 2 kg giá bao nhiêu tiên. “30.000 đồng/kg, chú!”, chị bán hàng trả lời.
 |
| Nấm tràm sau khi gọt rửa sạch, ngâm nước muối khoảng 10 phút là nấu ăn ngon lành |
hà tùng sơn |
Tôi cứ nghĩ nghe nhầm và thầm nhủ “chí ít cũng phải 50.000 đồng/kg”. Phải hỏi lại lần nữa, tôi mới tin là mình không nghe nhầm. Vẫn chỉ 30.000 đồng/kg nấm tràm với những búp nấm tròn trịa xinh xắn. Trong rổ có 2 kg nghĩa là chỉ 60.000 đồng.
Nấm tràm là món ăn đặc sản từ thiên nhiên mà có lần ra Phú Quốc, chính tôi hỏi ở chợ Dương Đông, người bán đã “hét giá” 100.000/kg nấm tươi. Còn muốn mua nấm tràm khô đem về TP.HCM làm quà, không dưới 300.000 đồng/kg. Vậy mà cánh sành ăn ở đảo Ngọc còn “lu loa” lên rằng “cái giá đó không hề đắt chút nào” bởi nấm tràm là thứ đặc sản “độc chiêu” chỉ có ở Phú Quốc do thiên nhiên ban tặng chứ con người chưa thể tạo ra.
Riêng chỗ này thì mấy tay đó chưa biết hết thôi chứ ở một số vùng quê trung du Quảng Bình, nấm tràm ngày nay cũng đã thành đặc sản nhưng... rẻ như rau.
Không hề mặc cả, tôi mua ngay mớ nấm tràm 60.000 đồng/2 kg ấy đem về nấu một nồi canh với rau khoai lang nấm nhiều hơn nước, rau ít hơn nấm.
Khi nấu canh nấm tràm hầu như không phải nêm nếm gì ngoài một thìa cà phê ruốc Lý Hòa, hai muỗng canh nước mắm ngon Đức Trạch mà ăn cứ ngọt lừ với vị đắng đặc trưng của nấm tràm. Ăn xong, cái bụng no rồi nhưng cái miệng vẫn thèm thuồng.
Cũng như sầu riêng, có những người không ăn được nấm tràm vì vị đắng đặc trưng của nó, nhưng ai đã ăn được là ghiền luôn, chỉ nhớ đến đã thèm.
Về thăm quê đã một tuần, ngày nào tôi cũng rảo ở hai cái chợ quê Thọ Lộc và chợ Cự Nẫm tìm mua nấm tràm về ăn. Người bán có bao nhiêu nấm trong rổ là tôi mua hết gọn bấy nhiêu. Mà thực ra cũng chả ai tranh giành với tôi. Dân quê tôi coi nấm tràm cũng chỉ như mớ rau muống, rau lang. Những người bán nấm cũng chính là những người vừa vào rừng hái nấm về mang thẳng ra chợ. Bán được bao nhiêu vẫn lời bấy nhiêu vì họ không mất chút vốn liếng nào. Công đi hái chỉ như cuộc dạo chơi thể dục buổi sáng.
Mùa nấm tràm đến, sau một trận mưa giông ban đêm, tảng sáng khi mặt trời hửng là khi nấm tràm mọc rộ lên từng vạt. Có nhiều người từ các làng quê Kẻ Nầm, Kẻ Hạc (tên gọi cũ của vùng Cự Nẫm và Vạn Trạch) vào rừng hái nấm và bán nấm. Hái được bao nhiêu, họ đem ra chợ Cự Nẫm và chợ Thọ Lộc bán cho bằng hết. Nấm tràm tươi là thứ không thể để qua ngày vì thế giá có rẻ mấy họ cũng bán.
Nấm tràm là loại nấm hoang mọc lên từ những đống lá tràm mục (hoặc cây tràm mục) nơi rừng tràm. Nấm tràm có hình dáng như cái ô, mặt bên ngoài có màu nâu tím, phần bên trong trắng mịn, vị nhân nhẩn, ngọt hậu. Nấm tràm có tác dụng chữa trị mệt mỏi, cảm cúm, nhức đầu, bổ nội tạng nhờ chất tinh dầu tràm. Vị đắng của nấm tràm có tính chất thanh nhiệt, giải độc, giã rượu… (thảo nào từ bữa giờ tôi uống rượu mà cứ như nước đổ hang chuột, người cứ tỉnh queo).
Riêng trong việc chế biến món ăn, nấm tràm là một nguyên liệu tuyệt vời, nấu kiểu gì cũng ngon, nấu với gì cũng ngon. Nấm tràm có thể nấu lẩu, nấu cháo, xào với tôm, thịt; gói giấy bạc nướng lên ăn càng ngon. Nhưng với người làng quê tôi, nấm tràm nấu canh rau khoai lang là ngon nhất.
Mỗi năm ở vùng quê tôi, nấm tràm chỉ mọc một lần sau những cơn mưa đầu mùa khoảng từ giữa tháng 8 đến đầu tháng 9 âm lịch. Nấm mọc rộ dần và kéo dài khoảng 3 - 4 tuần là hết.
Người dân quê Cự Nẫm và Vạn Trạch coi nấm tràm là một thứ lộc trời. Lộc cho người hái bán và cả lộc cho người mua ăn. Hái được nấm tràm và được ăn nấm tràm chỉ có từ may mắn trở lên.
Gắp một búp nấm tràm mập mạp bỏ vô miệng, thong thả nhai để ngấm cho hết cái dư vị đắng đót mà ngọt ngào chỉ riêng có ở nấm tràm. Một cảm giác rất... nấm tràm.
Bình luận (0)