Năng lực của NATO trước Nga sẽ tăng nhờ vào một cây cầu đường sắt?

Cho đến tháng 2.2022, dự án trị giá 37 triệu euro (khoảng 950 tỉ đồng) cho đoạn đường ngắn này – tuyến đường sắt duy nhất giữa Thụy Điển và Phần Lan – chỉ đơn giản là để giúp người dân 2 nước di chuyển thuận tiện hơn. Tuy nhiên, điều này đã thay đổi sau chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine. Bây giờ Phần Lan là một phần của NATO và Thụy Điển được kỳ vọng sẽ tiếp bước.

Khi NATO tái định hình chiến lược để đối phó Nga, việc tiếp cận các vùng lãnh thổ mới này và cơ sở hạ tầng ở đây sẽ mở ra những cách để liên minh theo dõi và kiềm chế Moscow. Đây cũng là cơ hội chưa từng có để NATO thể hiện sự gắn kết với tư cách là một khối.

Thúc đẩy năng lực trên bộ

Theo Reuters, nếu xảy ra xung đột với ở khu vực Biển Baltic, nơi Nga có khả năng quân sự đáng kể tại St. Petersburg và vùng Kaliningrad, tuyến đường vận chuyển mà NATO sử dụng để chuyển hậu cần sẽ rất dễ bị tổn thương. Phần Lan phụ thuộc rất nhiều vào vận tải hàng hải cho tất cả nguồn cung trong nước, với dữ liệu hải quan cho thấy gần 96% ngoại thương của nước này được vận chuyển qua Baltic.

Do đó, tuyến đường sắt sẽ mở ra một giải pháp thay thế, có thể mang tính quyết định. Dự kiến hoàn thành vào năm tới, tuyến đường sẽ giúp các đồng minh dễ dàng gửi quân tiếp viện và thiết bị từ bên kia Đại Tây Dương đến tỉnh Kemijarvi (Phần Lan), cách biên giới Nga 1 giờ lái xe và 7 giờ tới căn cứ quân sự và căn cứ hạt nhân của Nga ở bán đảo Kola.

REUTERS

Bên cạnh đó, Thiếu tướng Mỹ đã nghỉ hưu Gordon B. Davis Jr. nói với Reuters: "Helsinki đang mua những tài sản phù hợp, đặc biệt là máy bay chiến đấu, để tăng thêm giá trị cho (việc) phòng thủ ở phía đông bắc".

Ngoài ra, TP.Rovaniemi cũng là nơi đặt căn cứ lực lượng không quân Bắc Cực của Phần Lan, và sẽ đóng vai trò là trung tâm quân sự cho khu vực trong trường hợp xảy ra xung đột. Phần Lan đang đầu tư khoảng 150 triệu euro cải tạo căn cứ để tiếp nhận 64 máy bay chiến đấu F-35, dự kiến được đưa đến trong năm 2026.

Tất cả điều trên nhằm đối phó với uy lực từ Hạm đội Phương Bắc của Nga, bao gồm 27 tàu ngầm, hơn 40 tàu chiến, khoảng 80 máy bay chiến đấu và kho đầu đạn hạt nhân và tên lửa, dữ liệu do Viện Quan hệ Quốc tế Phần Lan (FIIA) thu thập cho thấy. Trong một cuộc xung đột quân sự tiềm tàng với NATO, nhiệm vụ chính của Hạm đội Phương Bắc sẽ là đảm bảo quyền kiểm soát Biển Barents và ngăn chặn các tàu đưa quân tiếp viện từ Bắc Mỹ đến châu Âu qua vùng biển giữa Greenland, Iceland và Anh.

Tăng khả năng kiểm soát dưới biển

Nếu bất kỳ eo biển nào trong khu vực Bắc Cực bị đóng cửa, giao thông vận tải đường biển đến Thụy Điển và Phần Lan đều bị ảnh hưởng nặng nề và quyền tiếp cận các quốc gia vùng Baltic cũng bị cắt đứt. Tuy nhiên, nếu Thụy Điển sớm được vào NATO, điều đó trở nên dễ ngăn chặn hơn, bởi vì các tàu ngầm của nước này sẽ hỗ trợ phát hiện đe dọa và cảnh báo sớm.

REUTERS

Sự đóng góp của Thụy Điển cho NATO vào năm 2028, sẽ bao gồm một thế hệ tàu ngầm mới ở Biển Baltic. Thiết kế mới, được gọi là A26, sẽ cho phép các thủy thủ triển khai các phương tiện hoạt động từ xa (ROV) mà không gây nguy hiểm cho tàu ngầm hoặc cho chính họ, Reuters dẫn lời ông Sebastian Bruns, nhà nghiên cứu cấp cao về an ninh hàng hải tại Viện Chính sách An ninh của Đại học Kiel (Đức) nhận định.

"Tùy thuộc vào nhiệm vụ, nó có thể là ROV bảo vệ đường ống hoặc cáp dữ liệu, nó có thể là thợ lặn chiến đấu trong bóng tối, nó có thể là hầu hết mọi thứ", chuyên gia Bruns nói thêm.

Điều này sẽ tạo ra sự khác biệt lớn trong việc bảo vệ cơ sở hạ tầng đáy biển dễ bị tổn thương và duy trì quyền tiếp cận, vấn đề an ninh đang gây nhức đầu hiện nay cho NATO. Liên minh quân sự thể hiện rõ mong muốn này thông qua việc thông báo thành lập trụ sở hải quân ở gần London (Anh) vào tháng 6, để tạo ra một hệ thống giám sát ở Đại Tây Dương cũng như các khu vực ở Biển Bắc, Biển Baltic, Địa Trung Hải biển và Biển Đen, theo hãng Al Jazeera.

Các nhà phân tích nói rằng sự thay đổi là đúng lúc. Phó Giám đốc FIIA Samu Paukkunen nói với Reuters rằng Nga đã và đang tích cực phát triển các năng lực quân sự ở Bắc Cực để chống lại phương Tây. Bộ Quốc phòng Nga đã không trả lời yêu cầu bình luận.

FIIA ước tính các lực lượng vũ trang phương Tây chậm hơn Nga khoảng 10 năm về mặt quân sự ở Bắc Cực. Theo ông Paukkunen, ngay cả với những tổn thất của Nga Ukraine, Hạm đội Phương Bắc và các máy bay ném bom chiến lược của Moscow vẫn còn nguyên vẹn. Trong khi đó, Đan Mạch, thành viên NATO, đã loại bỏ dần hạm đội tàu ngầm vào năm 2004, một phần trong động thái thu hẹp quy mô khả năng quân sự sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, và vẫn chưa quyết định các khoản đầu tư trong tương lai.