Ngắm đài thiên văn đầu tiên của Việt Nam đặt tại Nha Trang

Đài thiên văn Nha Trang khởi công xây dựng từ năm 2014. Đài thiên văn Nha Trang bao gồm một kính thiên văn quang học có đường kính kích thước 0,5 mét, một nhà chiếu hình vũ trụ 60 chỗ ngồi và một phòng trưng bày vũ trụ diện tích 200 m².

Nóc nhà vòm của Đài thiên văn Nha Trang Ảnh: Nguyễn Chung

Kính thiên văn của Đài thiên văn Nha Trang là kính thiên văn quang học phản xạ do Công ty Marcon, một công ty nổi tiếng của Ý về cơ khí chính xác, thiết kế và chế tạo. Cấu trúc dẫn động của kính được đồng bộ với mái vòm điều khiển tự động. Kính được trang bị một máy ảnh và một bộ phân tích phổ có độ phân giải hình ảnh và quang phổ cao trong vùng bước sóng rộng.

Kinh thiên văn của Đài thiên văn Nha Trang do Công ty Marcon của Ý chế tạo Ảnh: Nguyễn Chung

Một số nghiên cứu dự kiến có thể được thực hiện trên hệ kính này là: quan sát những sao biến quang, từ đó thực hiện nghiên cứu khí quyển (bề dầy, mây, mù); đo phổ vạch của các sao để thu thông tin về loại sao, tốc độ quay và độ lớn từ trường trên bề mặt sao; đo vận tốc xuyên tâm của sao chủ để tìm kiếm ngoại hành tinh; đo tốc độ quay của một số hành tinh; nghiên cứu hình thái của các thiên hà; tìm kiếm thiên thể gần Trái đất, siêu tân tinh hay phát xạ quang đi kèm với những bùng phát vô tuyến nhanh... 

Bầu trời Nha Trang khi nóc nhà vòm của Đài thiên văn được mở ra Ảnh: Nguyễn Chung

Nhà chiếu hình vũ trụ tại Đài thiên văn Nha Trang được thiết kế giống như một rạp chiếu phim nhưng với màn hình dạng mái vòm. Những hình ảnh cũng như những thước phim sẽ được trình chiếu lên mái vòm bởi hệ thống 6 máy chiếu độ phân giải cao mang lại hiệu ứng 3D chân thực về bầu trời và các vì sao. Nhà chiếu hình vụ trụ cung cấp kiến thức về thiên văn học, giải thích một số hiện tượng thiên văn như sự phân định các mùa trong năm; sự thay đổi vị trí các thiên thể trên bầu trời; các hiện tượng quen thuộc như nhật thực, nguyệt thực... một cách trực quan thông qua hiệu ứng hình ảnh, giúp thỏa mãn trí tò mò của con người về bầu trời và vũ trụ, từ đó khơi dậy đam mê khám phá. 

Những hình ảnh sinh động về bầu trời và vũ trụ được giới thiệu tại Đài thiên văn Nha Trang Ảnh: Nguyễn Chung

Theo lãnh đạo Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Đài thiên văn Nha Trang có nhiệm vụ thực hiện nghiên cứu cơ bản về vật lý thiên văn quang học và phổ biến kiến thức về khoa học  vũ trụ tới cộng đồng; hỗ trợ đào tạo, giảng dạy và nâng cao chất lượng nhân lực trong lĩnh vực vật lý thiên văn và vũ trụ; hợp tác nghiên cứu với các nhóm nghiên cứu cùng lĩnh vực ở trong và ngoài nước. 

Các hạng mục của Đài thiên văn Nha Trang được xây dựng hiện đại Ảnh: Nguyễn Chung

Dự kiến, đài thiên văn Nha Trang sẽ mở cửa đón khách tham quan vào cuối tháng 9.2017.

Đài thiên văn Nha Trang là một trong hai Đài thiên văn được đầu tư xây dựng trong khuôn khổ dự án Trung tâm Vệ tinh Quốc gia. Cùng với đài thiên văn tại Nha Trang, Đài thiên văn thứ hai đang được xây dựng tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc (Hà Nội), dự kiến đi vào hoạt động vào năm 2018.

Đài thiên văn ở Nha Trang và Hà Nội đều được trang bị những thiết bị hiện đại, tiên tiến hiện nay. Tổng vốn đầu tư xây dựng hai đài thiên văn ở Nha Trang và Hà Nội khoảng 120 tỉ đồng.