Nghệ sĩ độc lập khuynh đảo thị trường nhạc

Dẫn đầu các bảng xếp hạng nhạc Việt và hớp hồn người nghe ngay trong những ngày đầu năm 2018 là một loạt ca khúc: Người lạ ơi (Karik, Orange, Superbrothers trình bày), Mặt trời trong em (Phương Ly, JustaTee), Buồn của anh (K-ICM, Đạt G, Masew), Kém duyên (Rum, NIT, Masew), Đã lỡ yêu em nhiều (JustaTee), Cùng anh (Ngọc Dolil, Hagi, STee), Túy âm (Xesi, Masew, Nhatnguyen)...

Đây là một hiện tượng lạ, bởi thường thì các bảng xếp hạng luôn là nơi “trị vì” của các ngôi sao ca nhạc, tên tuổi đang “hot” nhất như Mỹ Tâm, Hồ Ngọc Hà, Sơn Tùng M-TP, Noo Phước Thịnh, Đông Nhi, Thủy Tiên, Tóc Tiên, Đàm Vĩnh Hưng, Quang Dũng… Thế nhưng, hiện tại, họ hoàn toàn vắng bóng ở những vị trí số 1, số 2 trên các bảng xếp hạng ca khúc đang được yêu thích nhất; thay vào đó là những cái tên, gương mặt... lạ hoắc, chưa ai biết đến.

Chỉ trong 2 tuần ra mắt, ca khúc Người lạ ơi chính thức đạt 100 triệu lượt nghe, nhanh nhất trong lịch sử Zing MP3 và thành công vượt mặt Hương Tràm khi Em gái mưa cần đến 30 ngày mới đạt số lượt nghe tương tự. Trên YouTube, ca khúc này hiện có gần 65 triệu lượt xem và liên tục đứng số 1 danh sách những clip thịnh hành nhất của mạng xã hội này (#1 Trending YouTube). Câu nói “người lạ ơi” có tính viral (lan truyền), trở thành trào lưu khiến nhiều người trên Facebook và cả khẩu ngữ hằng ngày chia sẻ vì thấy đồng cảm. Nhạc sĩ Nguyễn Hồng Thuận lý giải: “Sự xuất hiện của bản R&B pha hip hop Người lạ ơi chính là yếu tố mới mẻ, như thổi một làn gió mới giữa thời điểm nhạc Việt quá quen thuộc với pop, ballad. Ca từ hợp tâm trạng người nghe cùng giọng hát mới lạ có chút ma mị của nữ ca sĩ Orange đã khiến cộng đồng “phát cuồng” vì bài hát này”.

Kênh YouTube của Masew hiện có hơn 810.000 người theo dõi và ca khúc Túy âm có hơn 96 triệu lượt xem, Buồn của anh có 65 triệu lượt xem. Cậu trai có tên thật là Lê Tuấn Anh, 22 tuổi hồn nhiên cho biết sức hút của mình là do “nhạc bắt tai, dễ nghe, có thể nghe đi nghe lại và khi làm nhạc không phải để thể hiện hay khẳng định điều gì cao siêu, mà chỉ muốn mọi người thật thoải mái khi nghe”.

Orange (trên) và Karik trong MV Người lạ ơi Ảnh chụp từ clip

Nhiều người tò mò không biết những gương mặt lạ trên ở đâu ra. Họ là những bạn trẻ yêu âm nhạc, tự viết nhạc, tự hát cho chính mình rồi đăng tải, chia sẻ cùng cộng đồng trên các trang Soundcloud, Spotify, YouTube… Khi những sáng tác của họ, thường là viết về cuộc sống đời thường, những cảm nhận tinh khôi của người trẻ trước cuộc đời, điều giản đơn trong tình yêu… vang lên, nhận được sự đồng cảm của người nghe, truyền tai nhau thì họ bỗng chốc nổi tiếng. Tự sáng tác, phối khí, thu âm ca khúc của mình thay vì phụ thuộc vào công ty quản lý, các chiến lược truyền thông; chỉ quan tâm đi tìm chính mình và thể hiện chất riêng của mình, họ được giới chuyên môn gọi là “nghệ sĩ indie - độc lập”, hoặc “nghệ sĩ underground - thế giới ngầm”. Những ca khúc underground nhẹ nhàng len lỏi và trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa nghe nhạc online của giới trẻ.

Một vài năm trước, những cái tên như Da LAB, Đen, Ngọt, Vũ, Masew, Huỳnh James… còn ít người biết đến, nhưng giờ đây, cả tên tuổi lẫn âm nhạc của họ đều đã trở nên quen thuộc khi mỗi tháng họ đều tung ra những ca khúc mới trên mạng và đều được giới trẻ yêu nhạc tìm nghe. Da LAB có ca khúc Một nhà với câu mở đầu từng một thời làm mưa làm gió "Khi hai ta về một nhà, khép đôi mi chung một giường". Đen và Linh Cáo nổi đình đám với bản hit Đưa nhau đi trốn; hay chàng ca - nhạc sĩ có cái tên ngắn gọn - Vũ lại làm say mê người nghe với một loạt bản ballad ngọt ngào đến tan chảy như Phút ban đầu, Lạ lùng, Lời yêu em, Chuyện những người yêu xa, Còn anh, Đợi… Ngọt Band với rất nhiều bài hát hớp hồn cộng đồng mạng như Em dạo này, Cá hồi, Cho tôi đi theo, Không làm gì… Nhóm PKL có clip vô cùng đáng yêu được hàng trăm bạn trẻ nhảy nhót và nghêu ngao theo ca khúc Bài ca tuổi trẻ… Có thể nói, sản phẩm của những nghệ sĩ underground hiện tại được trông chờ không kém các ca sĩ thị trường mà không cần đến bất kỳ chiêu trò nào. Những buổi mini live show của Vũ, Ngọt Band, Linh Cáo, Đen… luôn trong tình trạng cháy vé và được đông đảo khán giả trẻ cùng hòa chung lời ca mỗi khi những nghệ sĩ chẳng bóng bẩy này cất lời. Họ đã thực sự bước ra ánh sáng với chất riêng khó trộn lẫn và đang chiếm lĩnh các bảng xếp hạng, giải thưởng âm nhạc hiện tại và tạo dấu ấn lớn cho khán giả cũng như giới chuyên môn. Việc Rhymastic (tên thật là Vũ Đức Thiện, 27 tuổi, xuất thân từ Trường ĐH Kiến trúc, Hà Nội) với ca khúc Yêu 5 lọt vào đề cử của Zing Music Awards 2018 với 3 hạng mục Ca khúc của năm, Nhạc sĩ của năm và Ca khúc dance/ electronic được yêu thích tiếp tục khẳng định sự thành công và phát triển mạnh mẽ của dòng chảy các nghệ sĩ underground trong năm qua. Giải thưởng này cũng đã bổ sung thêm giải Nghệ sĩ indie/underground được yêu thích. Và không chỉ có mặt ở giải thưởng âm nhạc này, các nghệ sĩ độc lập còn được yêu thích ở các giải khác như Pops Awards, Làn sóng xanh, Keeng Young Awards, Vpop 20 Awards, Wechoice…

Nhạc sĩ Nguyễn Cường cho biết: “Phong trào nghệ sĩ độc lập ngày càng phát triển ở VN khi xuất hiện nhiều nhân vật lạ lùng, tài năng với các sản phẩm âm nhạc độc - lạ - hay, gây choáng cho cả giới chuyên môn. Tôi cho rằng đây là một dấu hiệu đáng mừng của nhạc Việt”.

Nhạc sĩ Đức Trí: “Không thể phủ nhận người nghe đang bắt đầu thích những ca khúc giới indie, underground (độc lập) hơn là mainstream (chính thống). Các ca khúc chơi acoustic hơi hài hước, trẻ trung, dí dỏm phản ánh xã hội của các nghệ sĩ mới này đang rất được các bạn trẻ yêu thích, nổi hơn nhiều ca khúc thị trường”.