'Ngôn ngữ chấn thương' trong văn chương Trần Vũ

10/08/2019 06:20 GMT+7

Tại tọa đàm về tác phẩm của nhà văn Việt kiều Trần Vũ Phép tính của một nho sĩ vừa diễn ra tại Hà Nội, cô Nguyễn Hoàng Diệu Thủy, biên tập viên của NXB Nhã Nam, chia sẻ: 'Khi tôi là sinh viên, học văn chương , cái tên Trần Vũ đã xuất hiện nhiều trong bếp núc, câu chuyện của người nghiên cứu. Nhưng cũng chưa có ai xuất bản sách của anh tại VN'.

Giờ đây, cuốn sách đầu tiên của nhà văn Trần Vũ đã được in tại VN. Độc giả đón nhận nó cũng khác nhau. “Cuốn sách xuất bản cũng đã 3 - 4 tháng rồi. Dư luận rải rác hơi thất vọng, những gì nghe nói về Trần Vũ hóa ra chỉ thế này ư. Nhưng với tôi tập sách này vẫn hay trong bối cảnh đương đại”, TS Mai Anh Tuấn (Viện Văn học) nói. Có nhiều lý do để ông đánh giá như vậy, trong đó có việc đặt tác phẩm của Trần Vũ trong bối cảnh văn học hải ngoại. Ở đó, Trần Vũ là nhà văn thế hệ thứ hai, họ rời VN khi chưa phải là một người viết. Tập truyện đầu tay của Trần Vũ xuất hiện khi tác giả mới 26 tuổi. Đầu tay nhưng chắc tay.
TS Trần Ngọc Hiếu (ĐH Sư phạm Hà Nội) lại chia sẻ ấn tượng về kỹ thuật viết của Trần Vũ. Theo ông Hiếu, chỉ riêng việc Trần Vũ chọn tiếng Việt để viết văn đã đáng để suy nghĩ, và cũng đáng suy nghĩ nhiều nhất. Nhiều nhà văn di dân khác cùng lứa với Vũ đã viết bằng tiếng nước ngoài, còn ông vẫn muốn dùng tiếng Việt. Và quan trọng hơn, chỉ tiếng Việt mới chạm được vào những trải nghiệm lịch sử, những chấn thương mà nếu viết bằng tiếng Anh thì sẽ mất đi điều gì đó gắn với thân thể. “Ông ấy có một hệ ngôn ngữ thân thể rất sống động. Ít nhà văn VN có thể mô tả thân thể sống động như thế. Đấy là sự lựa chọn dũng cảm vì đó là ngôn ngữ chấn thương, mà ngôn ngữ chấn thương thì cực kỳ khó nắm bắt”, TS Hiếu nói.
Ông Hiếu cũng đánh giá cao Trần Vũ ở việc “cải tạo ngôn ngữ”. Theo ông, văn Trần Vũ có sự trùng điệp và nhiều trải nghiệm văn hóa, từ chối tốc độ, với hành văn là sự tra vấn về từ vựng. Ông cũng cho rằng Trần Vũ có những dòng văn chương bắt người đọc đối diện với bản tính ác và dâm của con người mà đã bị nhiều diễn ngôn xã hội che lấp đi. Ngay trong việc mô tả tình dục, ông cũng đứng trên lằn ranh mạo hiểm giữa sự huê tình và khiêu dâm. Chẳng hạn, ông có những quy chiếu văn hóa trong quá trình mô tả nó. Những quy chiếu như vậy khiến nếu muốn dựng phim có lẽ phải dựng song song. Nghệ thuật đồng hiện trong văn Trần Vũ rất trùng điệp.
Trần Vũ sinh năm 1962 tại Sài Gòn. Năm 1979, ông định cư ở Pháp. Từ năm 2013, ông sống tại Mỹ và là cây bút được chú ý trên văn đàn hải ngoại.
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.