|
|
 Patrick Modiano tại buổi họp báo ở Paris ngày 9.10 - Ảnh: AFP |
“Văn phong của Modiano rất đẹp, nhưng đọng lại là cái buồn mênh mang” - dịch giả Dương Tường nói. Người ta lý giải rằng nỗi buồn, cảm giác trống rỗng, chông chênh trong tác phẩm của Patrick Modiano phần nhiều bị ảnh hưởng từ tuổi thơ thiếu thốn tình cảm của ông. Mẹ của Modiano là một diễn viên Bỉ gốc Flamand, cha ông là một doanh nhân người Ý gốc Do Thái. Họ thường xuyên vắng nhà. Người gần gũi với Modiano là anh trai ông, đã qua đời khi mới lên 10 tuổi.
Không phải vô cớ mà người Pháp và thế giới nhìn thấy hình ảnh của đại văn hào Marcel Proust (1871 - 1922), tác giả của Đi tìm thời gian đã mất, một trong những tác phẩm văn chương vĩ đại nhất thế kỷ 20 - trong Patrick Modiano, người sống sau đó một thế kỷ. Bởi giữa họ cùng có điểm chung là thích khai quật quá khứ, tìm lại kỷ niệm, mở ra những thế giới mông lung.
|
||||||||||||||||
Thế giới có đôi chút bất ngờ với giải thưởng Nobel Văn học năm nay, còn người Pháp thì không. Danh tiếng thực sự chưa xứng đáng với tài năng của ông. Modiano là cái tên nổi bật của nền văn học Pháp hiện đại từ cách đây gần 40 năm. Khi mới 23 tuổi, vào năm 1968 Modiano đã gây tiếng vang trên văn đàn Pháp với tác phẩm đầu tiên La place de l’étoile (Quảng trường ngôi sao), giành giải thưởng Roger Nimier và giải thưởng Fénéon. Năm 1972, ông nhận giải thưởng do Viện Hàn lâm Pháp trao tặng tác phẩm Les boulevards de ceinture (Những đại lộ ngoại vi). Sáu năm sau, khi mới 33 tuổi, ông đã trở thành một trong những nhà văn trẻ nhất nhận giải thưởng Goncourt - giải thưởng văn học danh giá nhất của Pháp với tác phẩm Rue des boutiques obscures. Năm 2000, Patrick Modiano nhận giải thưởng văn học trọn đời Paul Morand.
Patrick Modiano ở VN
Patrick Modiano nằm trong số ít những nhà văn có nhiều tác phẩm được dịch sang tiếng Việt từ trước khi nhận giải thưởng Nobel Văn học. Đầu những năm 1980, một người bạn đã tặng dịch giả Dương Tường cuốn tiểu thuyết Les boulevards de ceinture. Ông đã không thể dứt ra nổi những trang văn của Modiano và ngay lập tức đề xuất được dịch tác phẩm này với NXB Văn học. “Việc đề xuất dịch tác phẩm của Modiano không gặp khó khăn nào vì những vấn đề đề cập trong đó không phải vấn đề nhạy cảm, đó là những vấn đề mang tính phổ quát, toàn cầu” - dịch giả Dương Tường nhớ lại. Tác phẩm Les boulevards de ceinture của nhà văn Patrick Modiano đã đến với độc giả VN vào năm 1989 dưới cái tên Những đại lộ ngoại vi. Sau đó Dương Tường còn dịch tiếp cuốn Rue des boutiques obscures (Phố những cửa hiệu u tối). Các tác phẩm khác của Modiano như La Place de l’étoile (Quảng trường ngôi sao), Dans le café de la jeunesse perdue (Ở quán cà phê của tuổi trẻ lạc lối)... tiếp tục đến với độc giả trong nước qua bản dịch của những dịch giả khác.
Nhớ về lần ra mắt tác phẩm đầu tiên của Patrick Modiano, dịch giả Dương Tường cho biết: “Thời đó, độc giả đón nhận nhưng không quá vồ vập”. Việc Modiano được vinh danh chắc chắn sẽ nhắc nhớ độc giả VN tới khối di sản văn chương của ông mà từng có thời gian chưa được nhìn nhận đúng mức.
Ngọc An
>> Chủ nhân Nobel văn chương 2014 - bạn của độc giả Việt Nam
>> Tác giả 'Phố những cửa hiệu u tối' đoạt Nobel Văn chương 2014
>> Alice Munro không đi nhận giải Nobel Văn chương
Bình luận (0)