Trong bối cảnh khó khăn, một số đoàn cải lương miền Tây Nam bộ phải giải thể, một số chỉ hoạt động cầm chừng thì những nỗ lực của các đơn vị nghệ thuật công lập địa phương nhằm đi tìm khán giả, giữ “lửa” cho sân khấu rất đáng ghi nhận.
Diễn ra vào tối thứ bảy cuối mỗi tháng (kể từ tháng 8.2019), chương trình Dạ cổ cầm thi của Đoàn cải lương Tây Đô (thuộc Nhà hát Tây Đô - Cần Thơ) thu hút khá đông công chúng.
Điều đặc biệt ở những đêm diễn này là khán giả trẻ chiếm tỷ lệ khá đông. Bên cạnh đó, chương trình đờn ca tài tử ở chợ nổi Cái Răng (do Nhà hát Tây Đô và Trung tâm văn hóa Cần Thơ thực hiện) vào sáng thứ bảy, chủ nhật hằng tuần đã trở thành trải nghiệm khó quên với du khách.
Trước đó từ tháng 10.2018, Nhà hát Cao Văn Lầu (Bạc Liêu) đã ra mắt chương trình cải lương miễn phí vào tối thứ bảy hằng tuần. Đến nay, ngoài những trích đoạn, bài ca lẻ, Nhà hát Cao Văn Lầu đã dàn dựng mới hoặc tái dựng một số vở diễn cũ để phục vụ khán giả: Đào Duy Từ, Liều độc dược và cây đàn thần, Cuộc chiến thời bình, Mặt trời đỏ, Mùa xuân bất tận...
Không chỉ “đóng khung” ở địa phương, cuối tháng 9.2019, Nhà hát Cao Văn Lầu đã có suất diễn đặc biệt với sự tham gia của nghệ sĩ 3 đoàn cải lương khu vực ĐBSCL: Đoàn cải lương Hương Tràm (Cà Mau), Đoàn nghệ thuật cải lương Bến Tre và Đoàn cải lương Cao Văn Lầu (thuộc Nhà hát Cao Văn Lầu). Ngoài những bài tân cổ, ca cảnh, các nghệ sĩ đã biểu diễn các trích đoạn cải lương quen thuộc: Duyên kiếp, Dưới rặng dừa xanh, Mặt trời đêm thế kỷ... Dự kiến, tiếp sau dự án biểu diễn miễn phí, Nhà hát Cao Văn Lầu sẽ đầu tư xây dựng những chương trình quy mô hơn và tổ chức biểu diễn có doanh thu.
Dù đang trong giai đoạn xây dựng đề án nâng cấp thành nhà hát cải lương, nhưng Đoàn cải lương Long An vẫn nỗ lực vượt khó trong dàn dựng vở diễn mới và tổ chức biểu diễn. Đoàn cũng đã dàn dựng thêm 3 vở là: Anh hùng Nguyễn Trung Trực, Phước Lộc Thọ và Ai sợ ai. Đoàn cải lương Long An có lẽ cũng là một trong vài đơn vị công lập hiếm hoi có thể tổ chức biểu diễn có doanh thu với các suất diễn cả ở miền Bắc, miền Trung lẫn các tỉnh miền Đông và Tây Nam bộ.
Lợi thế lớn nhất của các đoàn cải lương miền Tây Nam bộ là “sở hữu” nhiều giọng ca “vàng”, nhiều nghệ sĩ tài năng như: NSƯT Hồ Ngọc Trinh, Thu Mỹ, Võ Ngọc Quyền (Đoàn cải lương Long An); NSƯT Ngọc Đợi, Anh Chàng, Vĩnh Sơn, Hoàng Dững (Đoàn cải lương Cao Văn Lầu); Phương Anh, Võ Hồng Thủy, Kim Ngân (Đoàn cải lương Tây Đô), NSƯT Hoa Phượng, Phi Hải, Ngọc Xanh (Đoàn cải lương Hương Tràm)... Đây là những tên tuổi từng đoạt giải cao ở các giải thưởng, cuộc thi uy tín của cải lương. Riêng Đoàn cải lương Long An hiện đang có dàn nghệ sĩ mơ ước của không ít đơn vị nghệ thuật khi hơn 50% là lực lượng trẻ thuộc thế hệ cuối 8X, 9X. Hầu hết đã tốt nghiệp Trường Sân khấu - Điện ảnh hoặc là những thí sinh đoạt giải cao của các cuộc thi như Chuông vàng vọng cổ.
Nghệ sĩ, diễn viên giàu nhiệt huyết, chấp nhận khó khăn, bám đơn vị nghệ thuật tỉnh để làm nghề là những lợi thế đầu tiên của các đoàn cải lương miền Tây. Tuy nhiên để đi đường dài và tạo được sức hấp dẫn cho cải lương trong sự cạnh tranh khốc liệt với các chương trình giải trí khác vẫn cần thêm nhiều yếu tố nữa.
Kinh phí dựng vở của các đoàn cải lương tỉnh hiện còn khá hạn hẹp (trung bình khoảng 70 triệu đồng/vở) nên hầu hết chương trình, vở diễn cảnh trí khá đơn giản. Nghệ sĩ, diễn viên dẫu có vắt kiệt sức trên sàn diễn thì hiệu quả của đêm diễn ít nhiều vẫn bị giới hạn.
Thiết nghĩ mỗi địa phương cần có sự năng động và những chính sách, chiến lược đầu tư lâu dài nhằm tiếp “lửa” cho cải lương, từ đó giữ gìn và phát triển loại hình sân khấu vốn là “đặc sản” văn hóa của mình.
Bộ VH-TT-DL cũng cần có những giải pháp thiết thực và kịp thời hơn, như cơ chế đặc thù cho sân khấu truyền thống trong chế độ đãi ngộ tài năng trẻ, đào tạo tuyển sinh, gầy dựng đối tượng khán giả mới...
Bình luận (0)