Người mù mơ thấy gì?

Người mù thường xuyên gặp cơn ác mộng trong giấc mơ - Ảnh minh họa: Shutterstock

Năm 1999, các nhà nghiên cứu giấc mơ thuộc Đại học Hartford đã phân tích 372 giấc mơ của 15 người mù. Kết quả cho thấy người mù bẩm sinh và người mù trước 5 tuổi không có bất cứ giấc mơ thị giác nào, tức là họ không thể “nhìn thấy” trong giấc mơ.

Với những người mù sau 7 tuổi, họ thường có giấc mơ thị giác bởi họ đã từng có những trải nghiệm về tầm nhìn. Chính những trải nghiệm trong vài năm đó đã giúp họ có những suy nghĩ và vô tình đi vào giấc mơ, theo World of Lucid Dreaming.

Trong khi đó, The Register (Anh) dẫn lại một nghiên cứu của nhóm chuyên gia của Đại học Oglethorpe và Đại học California cũng khẳng định hầu hết những người mù bẩm sinh không thể “nhìn” trong giấc mơ. Lý do là bởi họ không có bất cứ hình ảnh nào đọng lại trong thị giác. Tuy nhiên, với những người bị mù ở giai đoạn tuổi trường thành thì điều này ngược lại, tức là họ có thể nhìn thấy trong giấc mơ.

“Những hình ảnh thị giác sẽ xuất hiện trong giấc mơ của họ. Khi cuộc sống tồn tại, giấc mơ phản ánh lại những trải nghiệm. Đối với người mất khả năng nhìn (khiếm thị), họ sẽ mơ về những sự kiện đã xuất hiện trong ngày khi thị giác họ vẫn còn một ít hiệu lực. Nhưng khi thị lực đã mất hoàn toàn, những giấc mơ của họ chủ yếu là âm thanh, mùi vị, kết cấu…”, Viện Người mù Quốc gia Anh (Royal National Institute of the Blind) cho hay.

Trong khi đó, tạp chí National Geographic từng đăng tải một bài viết với tựa đề “How the Blind dream” (tạm dịch: Người mù mơ như thế nào) đã đưa ra được tỉ lệ chênh lệch giữa nội dung giấc mơ của người mù. Kết quả được đưa ra sau khi nhóm nghiên cứu Đan Mạch khảo sát 50 tình nguyện viên gồm 11 người mù bẩm sinh, 14 người mù sau 1 tuổi và 25 không mù có kiểm soát (non-blind controls). Các chuyên gia cũng phân loại các dạng giấc mơ như giấc mơ vị giác, giấc mơ tình cảm (có tức giận, sợ hãi…) hay giấc mơ xúc giác (có cảm thấy bị đau).

Trong số những người mù (bẩm sinh và phát sinh) tham gia khảo sát, 18% gặp giấc mơ vị giác ít nhất một lần, tức là họ được “nếm” các vị chua, cay, mặn, ngọt trong giấc mơ của mình, 30% có giấc mơ khứu giác, 70% có giấc mơ xúc giác và 86% có giấc mơ thính giác.

Riêng với nhóm người mù bẩm sinh, 26% có giấc mơ vị giác, 40% có giấc mơ khứu giác, 67% có giấc mơ cảm xúc và 93% có giấc mơ thính giác ít nhất một lần.

Tuy nhiên, có một sự khác biệt giữa giấc mơ của những người mù bẩm sinh và người bình thường là người mù gặp cơn ác mộng nhiều gấp 4 lần. Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Giấc ngủ Y khoa cho thấy trung bình 25% giấc mơ của người mù là ác mộng trong khi với người bình thường chỉ 6%.

Nói rõ hơn điều này, trang Science Nordic dẫn lời một chuyên gia Đan Mạch giải thích “cơn ác mộng xuất hiện nhiều với người mù là bởi họ luôn có cảm giác bị đe dọa từ môi trường xung quanh”.

Heidi Andersen, 41 tuổi, một người mù bẩm sinh chia sẻ trên Science Nordic rằng giấc ngủ của cô luôn bị gián đoạn bởi những cơn ác mộng xuất phát từ nỗi sợ hãi mỗi lần sang đường hay đánh rơi thứ gì xuống đất và cảm giác bị theo dõi.

“Tôi cảm thấy bất lực hoàn toàn với những cơn ác mộng đó”, Andersen tâm sự.

Amani Meaidi, thành viên của Trung tâm nghiên cứu của Đại học Copenhagen (Đan Mạch) cho biết người mù thường trải qua những tình huống mà họ có cảm giác bị đe dọa và nguy hiểm hơn những người có mắt sáng. Chính cảm giác lo lắng diễn ra hàng ngày ấy đã đi sâu vào giấc ngủ và gây ra những cơn ác mộng khiến họ hoảng sợ.

Dù vậy, chính bản thân những người bị khiếm thị không chú ý tới việc họ thường xuyên gặp ác mộng.

“Những cơn ác mộng không khiến người mù cảm thấy cuộc sống trở nên khó khăn. Nhiều người đã rất ngạc nhiên khi biết họ gặp cơn ác mộng nhiều gấp 4 lần người bình thường”, ông Maeidi nói.

Ngoài ra, nhiều nghiên cứu trước đây cũng chỉ ra rằng giấc mơ là điểm ghi nhớ các thông tin quan trọng đối với sự tồn tại và sự an toàn của con người. Chính điều này rất cần thiết với người mù bẩm sinh.

“Nó (giấc mơ) giúp họ xác định được phương hướng và tự tin hơn trong cuộc sống thường nhật, ví dụ họ có thể tự đi qua đường. Có thể nói, người mù có một nhu cầu lớn để xử lý mọi việc ít nhiều nhờ giấc mơ”, Amani Meaidi nói thêm.