Nguy cơ tái diễn trò lừa khóa thuê bao di động

Nhằm góp phần giải quyết triệt để tình trạng sử dụng SIM thuê bao di động có thông tin không đúng quy định, từ ngày 15.3, nhà mạng sẽ gửi tin nhắn tối thiểu 1 lần mỗi ngày (liên tục trong ít nhất 5 ngày) để yêu cầu người sử dụng số điện thoại di động cập nhật dữ liệu. Số điện thoại bị dừng cung cấp dịch vụ viễn thông một chiều (khóa thuê bao) nếu không thực hiện chuẩn hóa thông tin sau 15 ngày nhận thông báo, dừng hai chiều nếu không thực hiện sau 15 ngày tiếp theo. 30 ngày sau đó, thuê bao không cập nhật sẽ bị chấm dứt hợp đồng.

ĐÌNH HUY

Việc khóa thuê bao di động nếu không chuẩn hóa thông tin theo dữ liệu quốc gia về dân cư đang được nhiều người quan tâm, đồng thời dấy lên lo ngại tái xuất trò lừa đảo, đe dọa khóa số điện thoại từng "nở rộ" trong năm 2022. Khi đó, kẻ gian giả danh cơ quan chức năng, nhân viên nhà mạng để yêu cầu người dùng nâng cấp thẻ SIM hoặc khai báo thông tin cá nhân rồi lợi dụng dữ liệu đó để chiếm đoạt SIM, tài khoản ngân hàng...

Theo ông Vũ Ngọc Sơn - Giám đốc công nghệ tại Công ty công nghệ an ninh mạng Quốc gia Việt Nam NCS, nỗ lực của cơ quan nhà nước trong việc chuẩn hóa thông tin sẽ tiến tới việc quản lý SIM chặt chẽ hơn, giúp loại bỏ tình trạng SIM rác nhưng cũng cần chú ý nguy cơ lừa đảo khóa thuê bao trở lại, do đó "người sử dụng cần hết sức cảnh giác, đề phòng".

Ông Ngọc Sơn nhận định theo thông tin được cơ quan quản lý đưa ra, chi tiết về thuê bao phải trùng khớp với cơ sở dữ liệu dân cư sẽ gây bối rối cho đa số người sử dụng. "Các thuê bao đã sử dụng từ rất lâu, thông tin đăng ký như số CMND, hộ khẩu thường trú có thể không còn đúng với thông tin mới nhất được ghi nhận trong cơ sở dữ liệu dân cư, ví dụ như đã bỏ CMND cũ và thay bằng số CCCD mới, hộ khẩu thường trú cũng có thể thay đổi trong quá trình sinh sống", vị chuyên gia công nghệ lý giải.

Trường hợp người dùng không rõ thông tin có trùng khớp hay không sẽ có tâm lý chờ đợi thông báo từ nhà mạng. Sự "bất an" này có thể bị kẻ xấu lợi dụng để gửi tin nhắn giả mạo, lừa đảo người tiêu dùng tiến hành các thao tác như kích hoạt lại SIM, đăng ký lại thông tin... dẫn đến rủi ro mất SIM hay dữ liệu cá nhân, thất thoát tài chính.

Ngoài ra, lãnh đạo NCS đánh giá việc nhà mạng gửi tin nhắn từ brandname (tin nhắn định danh) để hướng dẫn thuê bao có thông tin chưa chuẩn cũng có thể bị lợi dụng. "Chúng ta đã chứng kiến hình thức gửi tin nhắn brandname giả mạo phổ biến thời gian qua. Nguy cơ này hoàn toàn có thể tái xuất. Vì vậy kể cả trong trường hợp nhận được thông báo từ brandname của nhà mạng, người dùng cũng cần hết sức cảnh giác đề phòng, xác minh lại qua kênh thứ 2 như gọi điện trực tiếp tới nhà mạng hoặc cẩn thận hơn thì đến điểm giao dịch để xác minh lại", ông Vũ Ngọc Sơn khuyến cáo.

Hiện tại, chủ thuê bao di động đang sở hữu điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng có thể tải ứng dụng quản lý do nhà mạng cung cấp (trên cả 2 hệ điều hành iOS, Android) về thiết bị cá nhân, đăng ký tài khoản/đăng nhập theo số điện thoại đang sử dụng để kiểm tra dữ liệu trong phần Thông tin thuê bao (hoặc tương tự, có sự khác nhau ở từng phần mềm). Người dùng cũng có thể trực tiếp cập nhật dữ liệu chưa chuẩn xác thông qua các chương trình này trực tiếp từ thiết bị cá nhân mà không cần đến các điểm giao dịch của nhà mạng.

Một kênh trực tuyến khác là sử dụng website chính thức của nhà mạng, đăng nhập tài khoản (theo số điện thoại đang sử dụng) để kiểm tra thông tin cá nhân đang gắn với thuê bao hiện tại.