Nguy cơ xung đột bùng phát tại Syria

Quân đội Syria được Nga hậu thuẫn đang đẩy mạnh chiến dịch tại 2 tỉnh Idlib và Aleppo, thành trì cuối cùng của các lực lượng nổi dậy tại khu vực gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.

Reuters dẫn thông cáo của quân đội Syria cho hay lực lượng này vừa giành lại quyền kiểm soát hơn 600 km2, gồm nhiều thị trấn và làng mạc tại Idlib trong những ngày qua.

Cuộc chiến dai dẳng suốt gần 9 năm có nguy cơ tiếp tục leo thang xung đột do hàng trăm ngàn tay súng đối lập bị dồn lại khu vực tây bắc, nơi căng thẳng đang dâng cao từng ngày, trong khi chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad quyết tâm kiểm soát toàn bộ đất nước.

Theo Al Jazeera, chính quyền Syria ngưng chiến dịch tại Idlib vào năm 2018 sau khi Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đồng ý tạo một khu vực phi quân sự tại đây để các nhóm đối lập rút lui. Đến tháng 4.2019, Damascus lại tiến hành chiến dịch do không lực Nga hỗ trợ. Nhiều thỏa thuận ngừng bắn sau đó sụp đổ và đến tháng 12.2019, các lực lượng trung thành với chính phủ lại đẩy mạnh các chiến dịch trên không và trên bộ.

Mâu thuẫn tiếp tục leo thang tại Idlib khi quân chính phủ Syria tổ chức các đợt tấn công khiến 13 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ thiệt mạng trong vòng 10 ngày qua. Nga và Syria cho biết chiến dịch tại đây nhằm vào những tay súng nổi dậy, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc họ nhằm vào cả dân thường.

Reuters hôm qua 13.2 dẫn lời Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố sẽ tấn công các lực lượng trên không và trên bộ của Syria “ở bất cứ nơi đâu” trên đất Syria nếu có thêm binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ nào thương vong.

Thổ Nhĩ Kỳ hiện kiểm soát 12 trạm quan sát ở Idlib theo thỏa thuận với Nga nhằm thiết lập một “khu vực xuống thang căng thẳng”. Trong vài tuần qua, Thổ Nhĩ Kỳ đưa khoảng 5.000 binh sĩ và nhiều xe quân sự đến Idlib, trong đó có nhiều xe tăng, xe bọc thép chở binh sĩ và radar nhằm củng cố các vị trí này. Tổng thống Erdogan tuyên bố Thổ Nhĩ Kỳ quyết đẩy lùi các binh sĩ Syria ra ngoài khu vực các trạm quan sát ở Idlib ngay trong tháng này.

Tình hình căng thẳng trong những ngày qua khiến hàng ngàn người dân đổ xô lên phía bắc gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ để sơ tán. Trong khi đó, Nga cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ vi phạm thỏa thuận về việc vô hiệu hóa lực lượng nổi dậy ở Idlib, đồng thời tuyên bố các vụ tấn công của lực lượng Nga và Syria tại đây sẽ tiếp diễn.

Reuters hôm qua dẫn thông tin từ Điện Kremlin cho hay Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Erdogan vừa điện đàm và đồng ý sẽ tiếp tục liên lạc về vấn đề Syria.

Đợt sơ tán lớn nhất Việc 13 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ bị thương vong dẫn đến nguy cơ đối đầu nghiêm trọng nhất với Syria trong cuộc chiến đã khiến hơn 380.000 người thiệt mạng và hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa, với khoảng 3,6 triệu người Syria tị nạn tại Thổ Nhĩ Kỳ. Theo Reuters, Ankara cho biết sẽ không thể tiếp nhận thêm làn sóng người tị nạn nào nữa. Một nguồn tin địa phương cho biết có đến 870.000 người phải sơ tán kể từ khi giao tranh leo thang vào tháng 11.2019, trở thành đợt di tản lớn nhất trong 9 năm qua. Tại vùng biên giới, dòng xe cộ của người sơ tán bị kẹt kéo dài nhiều ki lô mét giữa thời tiết lạnh giá, thiếu điều kiện chăm sóc y tế và đối diện nguy cơ dịch bệnh. Phát ngôn viên David Swanson của LHQ tại khu vực cho biết nhiều người chen chúc lên xe tải hoặc đi bộ để sơ tán trong đêm. Trước tình hình này, LHQ cảnh báo về “thảm họa nhân đạo” tại khu vực biên giới nơi khoảng 1 triệu người Syria đang sống trong các trại tạm cư quá tải.