Giáo sư Hoàng Thủy Nguyên sinh ngày 18.3.1929 tại Đông Ngạc, Từ Liêm, Hà Nội. Ông được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về lĩnh vực khoa học Y - Dược, được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.
Hàng triệu trẻ em Việt Nam thoát khỏi di chứng bại liệt
Trong những năm 1959 -1960 bệnh bại liệt đã bùng phát thành dịch lớn tại các tỉnh phía Bắc nước ta với khoảng 17.000 bệnh nhi, trong đó hơn 500 cháu tử vong. Mỗi năm có hàng chục ngàn trẻ em bị di chứng liệt suốt đời. Tỷ lệ mắc lên tới 126,44/100.000 dân.
Để phòng chống bệnh bại liệt, Bộ trưởng Bộ Y tế Phạm Ngọc Thạch khi đó yêu cầu các nhà khoa học trong nước phải nghiên cứu sản xuất được vắc xin phòng bại liệt. Dưới sự chỉ đạo của Giáo sư Hoàng Thuỷ Nguyên, Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư đã sản xuất thành công vắc xin Sabin phòng bệnh bại liệt ở Việt Nam vào năm 1962.
Nhờ có lượng vắc xin sản xuất trong nước, bệnh bại liệt đã không bùng phát thành những vụ dịch lớn tại Việt Nam trong suốt thập kỷ 60 và 70 của thế kỷ 20, tỷ lệ mắc bại liệt dao động khoảng 3/100.000 dân và giảm rõ rệt khi chương trình Tiêm chủng mở rộng được triển khai từ những năm 80 thế kỷ trước.
Cùng với sản xuất vắc xin, giáo sư Hoàng Thủy Nguyên chỉ đạo triển khai công tác tiêm chủng mở rộng thanh toán bệnh bại liệt. Từ năm 1985, vắc xin bại liệt uống do Việt Nam sản xuất đã được đưa vào tiêm chủng mở rộng cho trẻ em dưới 1 tuổi trên cả nước sử dụng.
Từ năm 1990 - 2000, tỷ lệ trẻ em dưới 1 tuổi được uống đủ 3 liều vắc xin bại liệt ở Việt Nam liên tục đạt trên 90%, là cơ sở vững chắc giúp trong nước thanh toán bệnh bại liệt do Tổ chức Y tế thế giới công nhận. Thành quả này được bảo vệ cho đến ngày hôm nay. Hàng chục năm qua, triệu triệu trẻ em Việt Nam không mắc, không tử vong, không bị di chứng liệt do căn bệnh này.
Giáo sư Hoàng Thủy Nguyên từng chia sẻ về quá trình tiếp nhận chuyển giao công nghệ sản xuất vắc xin Sabin phòng bại liệt từ các nhà Khoa học của Liên Xô (cũ) thời điểm năm 1960 là những ngày tháng miệt mài làm việc cùng các đồng nghiệp trong điều kiện hết sức hạn chế về trang thiết bị.
Phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình trao xác nhận thanh toán bệnh bại liệt cho giáo sư Hoàng Thủy Nguyên năm 2.000
|
Ngay cả khi sản xuất thành công rồi vẫn còn nhiều người băn khoăn về an toàn của vắc xin. Câu chuyện “nghiệm thu” vắc xin Sabin - vắc xin đầu tiên do Việt Nam tiếp nhận công nghệ và tự sản xuất, vẫn được nhiều người làm y tế dự phòng lưu nhớ: sau khi đã có báo cáo trước Bộ trưởng Bộ Y tế Phạm Ngọc Thạch và hội đồng khoa học về việc hoàn thiện sản xuất vắc xin bại liệt, giáo sư Hoàng Thủy Nguyên chính là người đầu tiên uống những liều vắc xin này.
“Vào hội trường, Bộ trưởng bảo: "Cậu mở 1 lọ ra". Tôi mở ra, Bộ trưởng bảo tiếp: "Cậu uống đi". Tôi uống luôn. Rồi Bộ trưởng cầm lọ thứ hai và uống nốt. Xong, ông bảo tôi cùng ông ra khỏi hội trường. Buổi họp hôm ấy coi như xong”. Đó là câu chuyện mà giáo sư Hoàng Thủy Nguyên từng nhớ lại về những ngày đầu của vắc xin “made in Viet Nam”
Chiến lược vắc xin “made in Viet Nam”
Viện Vệ sinh Dịch tễ T.Ư do giáo sư Hoàng Thủy Nguyên là viện trưởng đã phát triển ngành sản xuất vắc xin chủ động phòng chống các bệnh truyền nhiễm như: đậu mùa, tả, thương hàn, ho gà, giải độc tố bạch hầu, lao, vắc xin phòng dại, viêm não Nhật Bản B, viêm gan B.
Khi thôi làm quản lý, giáo sư Hoàng Thủy Nguyên vẫn phụ trách nhóm nghiên cứu cứu sản xuất vắc xin cúm gia cầm H5N1... Hiện nay, 11 trong số 12 loại vắc xin trong tiêm chủng mở rộng sử dụng mỗi năm hàng chục triệu liều cho trẻ em Việt Nam được sản xuất trong nước.
|
Giáo sư - Tiến sĩ khoa học - Thầy thuốc Nhân dân Hoàng Thủy Nguyên sinh ngày 18.3.1929 - giáo sư đầu ngành về lĩnh vực y tế dự phòng, nguyên Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư, đã từ trần vào hồi 11 giờ 40 phút ngày 20.7.2018 (tức ngày 8 tháng 6 năm Mậu Tuất).
Lễ viếng được tổ chức từ 7 giờ 30 - 8 giờ 45, lễ truy điệu vào lúc 8 giờ 45 ngày 23.7.2018 (tức ngày 11 tháng 6 năm Mậu Tuất) tại nhà tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội. Hỏa táng tại Đài hóa thân Hoàn Vũ cùng ngày và an táng tại nghĩa trang quê nhà phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội
|
Bình luận (0)