Nhà đầu tư yếu kém, dân khốn khổ vì rác

Nhiều năm nay, hàng chục hộ dân tại thôn Đồng Lá (xã Hòa Bình, TP.Hạ Long, Quảng Ninh) sống khổ sở vì ruồi nhặng và mùi hôi thối phát ra từ bãi tập kết rác thải của Trung tâm xử lý chất thải rắn, do Công ty CP Tập đoàn Indevco đầu tư, quản lý.

Chỉ tay về căn nhà của mình, chị Nguyễn Thị H. (44 tuổi, xã Hòa Bình, TP.Hạ Long) cho biết, gần như cả ngày, gia đình chị luôn “cửa đóng then cài” để ngăn mùi hôi thối xộc vào. Ruồi, nhặng thì ngày càng nhiều, bay vè vè khắp nơi, từ trong nhà lẫn ngoài sân. Chị H. thường xuyên phải mua vỉ dính côn trùng để diệt ruồi, nhưng không ăn thua.

“Suốt 3 năm qua, người dân trong thôn đã nhiều lần kiến nghị tới chính quyền địa phương, nhưng tình trạng ô nhiễm môi trường từ bãi tập kết của nhà máy rác vẫn chưa được xử lý. Chúng tôi hàng ngày vẫn phải sống chung với tình trạng ô nhiễm trầm trọng này”, chị H. nói.

Bà Lý Thị Hoan, hàng xóm của chị H., khi nhắc đến ô nhiễm từ bãi rác, đã nghẹn ngào: “Đời chúng tôi khổ cực không sao, nhưng thương nhất là các cháu nhỏ, chúng đang độ ăn học mà phải sống chung cảnh hôi thối, ô nhiễm thì thật đau lòng. Kinh khủng nhất là ngày nắng kèm gió mạnh, nhà ai cũng phải đóng kín, nhiều khi không dám bước chân ra ngoài. Nhà tôi muốn chuyển đi nơi khác lắm nhưng lấy đâu ra tiền!”.

Theo tìm hiểu của Thanh Niên, Trung tâm xử lý chất thải rắn do Công ty CP Tập đoàn Indevco thực hiện trên địa bàn 2 xã Vũ Oai, Hòa Bình của H.Hoành Bồ (nay là TP.Hạ Long) từ tháng 4.2015, với tổng mức đầu tư 1.000 tỉ đồng. Trung tâm có nhiệm vụ xử lý rác cho các đô thị: Cẩm Phả, Hạ Long, với công suất 900 tấn rác/ngày đêm. Dự án hứa hẹn sẽ đi vào hoạt động từ tháng 11.2016.

Thế nhưng, sau thời gian ngắn chạy thử nghiệm với 2 lò đốt, trung tâm xử lý rác thải lớn nhất tỉnh Quảng Ninh đã “đắp chiếu”. Suốt thời gian qua, hàng trăm nghìn tấn rác đổ về đây để tập kết tạm, chờ các lò đốt hoạt động. Đáng chú ý, những núi rác khổng lồ trên chưa được xử lý, dẫn đến môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng; hàng chục hộ dân dù sinh sống cách đó hàng trăm mét cũng không tránh khỏi ngày ngày bị ruồi, nhặng và mùi hôi thối bủa vây.

Theo UBND tỉnh Quảng Ninh, từ tháng 11.2016 đến nay, Trung tâm xử lý chất thải rắn kể trên không thực hiện theo tiến đúng tiến độ đề ra. Trong khi đó, các khách hàng "ruột" là TP.Hạ Long, TP.Cẩm Phả vẫn đều đặn nộp tiền thu gom và xử lý, còn doanh nghiệp sau khi tiếp nhận rác chỉ… để đấy.

Sau nhiều lần UBND tỉnh Quảng Ninh đốc thúc tiến độ, Công ty CP Tập đoàn Indevco không khắc phục được lỗi kỹ thuật, nên công ty này xin dừng hoạt động Trung tâm chất thải rắn Vũ Oai từ 1.5, và đã được UBND tỉnh Quảng Ninh chấp thuận. Ngày 27.4, UBND tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo các sở: Xây dựng, TN-MT, KH-ĐT và TP.Hạ Long rà soát việc chấp hành các quy định pháp luật của Công ty CP Tập đoàn Indevco đối với dự án trên, để có biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật.

Ngay sau đó, UBND tỉnh Quảng Ninh có chủ trương chuyển giao dự án trên cho Công ty CP Tập đoàn Amaccao để tiếp tục hoàn thành với công nghệ hiện đại, đáp ứng nhu cầu xử lý rác ngày càng lớn hiện nay của 2 thành phố lớn nhất tỉnh là Hạ Long và Cẩm Phả. Cũng từ 1.5, Công ty CP Tập đoàn Indevco đã tạm dừng tiếp nhận rác của 2 địa phương trên.

Trong thời gian chờ hoàn thành cuộc chuyển giao trên, tỉnh Quảng Ninh giao UBND TP.Hạ Long phối hợp với Công ty CP đầu tư và phát triển môi trường đô thị Quảng Ninh (Judenco) xây dựng phương án bãi tập kết rác tạm thời. Tuy nhiên, ngày 3.5, UBND TP.Cẩm Phả đã có Văn bản số 2179 gửi UBND tỉnh Quảng Ninh “tố” UBND TP.Hạ Long từ ngày 1.5 không cho xe thu gom của địa phương mình vào đổ rác, khiến hàng trăm tấn rác sinh hoạt bị tồn đọng giữa phố phường TP.Cẩm Phả, gây mất mỹ quan đô thị, gây bức xúc dư luận. Thậm chí, trong bãi tập kết tạm còn được dựng tấm biển với hàm ý “đất có thổ công, sông có hà bá”, kiên quyết không xe rác của TP.Cẩm Phả vào đổ.

Trả lời vấn đề trên, ông Nguyễn Tuấn Minh, Phó chủ tịch UBND TP.Hạ Long, lý giải nguyên nhân là do bãi tập kết chưa hoàn thiện, nên tạm dừng tiếp nhận, nay thì mọi việc đã giải quyết êm xuôi. Trong khi đó, ông Nguyễn Mạnh Cường, Chủ tịch UBND TP.Cẩm Phả, lại cho rằng: “Do anh em cấp dưới chưa nắm rõ, dẫn đến hiểu nhầm. Từ hôm 7.5, rác của địa phương tôi đã được đưa vào bãi tập kết tạm”.