Khởi công xây dựng nhà máy xử lý phế thải nix đã hơn 2 năm, đến nay chủ đầu tư mới trình công nghệ xử lý của nhà máy cho cấp có thẩm quyền thẩm định.
>> Vụ Nhà máy tàu biển Hyundai - Vinashin nhập 20.000 tấn hạt nix: Sẽ báo cáo Thủ tướng
>> Đã có giải pháp xử lý chất thải Nix
“Quả bom” hơn 1 triệu tấn
Nhà máy tàu biển Hyundai - Vinashin (HVS) nằm trên địa phận xã Ninh Phước, thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa. Công nghệ làm sạch vỏ tàu bằng hạt nix của nhà máy này đã đẩy hàng trăm hộ dân thuộc các thôn Ninh Yểng, Mỹ Giang, xã Ninh Phước vào cảnh “sống chung với bụi nix” suốt hơn 10 năm qua. Lúc đầu, HVS sử dụng công nghệ phun cát để làm sạch vỏ tàu nhưng chỉ được một thời gian ngắn, hạt nix đã thay cát, được nhập ồ ạt vào tháng 11.1999. Đến năm 2002, bụi nix từ nhà máy này đã phủ kín toàn bộ xã Ninh Phước, gây ô nhiễm nghiêm trọng đến nguồn nước sinh hoạt, đặc biệt là gây bệnh đường hô hấp.
|
|
Những cuộc thưa kiện của dân bắt đầu từ đó khiến Chính phủ yêu cầu các bên liên quan phải báo cáo về tác hại môi trường từ bụi nix. Quả bóng trách nhiệm về đánh giá tác hại môi trường được “chuyền” qua lại giữa UBND tỉnh Khánh Hòa và Bộ Tài nguyên - Môi trường suốt nhiều năm (2002-2006) đã tạo điều kiện để HVS tiếp tục nhập hạt nix. Đến năm 2009, sau 4 lần Thủ tướng có ý kiến chỉ đạo phải xử lý dứt điểm ô nhiễm bụi nix thì HVS mới bắt đầu tính đến chuyện xây nhà máy xử lý. Thế nhưng, vừa lập dự án xây nhà máy xử lý chất thải nix, HVS vừa tranh thủ nhập tiếp 20.000 tấn nix, đến tháng 3.2011, xe chở chất thải nix tiếp tục lăn bánh trên đường từ Nhà máy HVS đến bãi thải. HVS đã phủ bạt rồi dùng tôn che chắn bãi chứa, song “trái bom nix” hơn 1 triệu tấn vẫn luôn đe dọa đến sức khỏe của hàng ngàn người dân. Việc gấp rút xây dựng nhà máy xử lý chất thải nix là yêu cầu bức thiết hiện nay. Tuy nhiên, nhà máy ấy đến giờ vẫn chỉ là bãi đất trống.
Ngồi chờ thẩm định
Để xử lý lượng chất thải khổng lồ, HVS đã ký hợp đồng giao toàn bộ nix thải cho Công ty CP khoáng sản luyện kim Hà Nội xử lý. Năm 2008, công ty này được cấp giấy chứng nhận đầu tư và cuối năm 2009, tổ chức khởi công xây nhà máy xử lý phế thải nix tại xã Ninh Thủy, tổng vốn đầu tư 1.492 tỉ đồng, trong đó vốn vay 1.040 tỉ đồng; dự kiến quý 1/2011 đi vào hoạt động. Tuy nhiên, sau hai năm kể từ ngày khởi công, đến nay chủ đầu tư mới thực hiện san lấp mặt bằng khoảng 11/25 ha và đang chờ thẩm định công nghệ xử lý.
Vì sao khởi công 2 năm rồi mới ngồi chờ thẩm định? Ông Nguyễn Chiến Thắng, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, lý giải: “Đây là dự án về lĩnh vực môi trường, thuộc danh mục dự án đặc biệt khuyến khích đầu tư, được nhà nước xem xét về chính sách ưu đãi đầu tư, ưu đãi về nguồn vốn. Phía Ngân hàng Phát triển Việt Nam đã tiếp nhận hồ sơ và cam kết cho vay vốn. Tuy nhiên, công nghệ xử lý phế thải nix của dự án là công nghệ lần đầu tiên được nghiên cứu, thẩm định phê duyệt tại VN, do đó theo yêu cầu của ngân hàng cần được tổ chức thẩm định phê duyệt trước khi chấp nhận cho vay”. Cũng theo ông Thắng, việc chậm tiến độ dự án nhà máy làm ảnh hưởng đến công tác xử lý nix thải, gây hại sức khỏe người dân, gây bức xúc trong xã hội.
Theo đại diện Ngân hàng Phát triển Việt Nam, đầu năm 2011, ngân hàng đã đồng ý cho chủ đầu tư vay vốn, với điều kiện chủ đầu tư phải giải trình được vốn đối ứng (khoảng 30% giá trị công trình). Về công nghệ, chủ đầu tư phải có báo cáo thẩm định tính khả thi công nghệ xử lý nix do Hội đồng khoa học cấp bộ thẩm định, thông qua. Tuy nhiên, đến ngày 20.10, các yêu cầu trên vẫn chưa được đáp ứng.
Thiện Nhân - Nguyễn Chung
Bình luận (0)