Thu hồi đất cho dự án đô thị, nhà ở thương mại
Sáng 1.11, Phó thủ tướng Lê Văn Thành thay mặt Chính phủ trình Quốc hội dự án luật Đất đai sửa đổi.
 |
Phó thủ tướng Lê Văn Thành trình bày tờ trình về dự án luật Đất đai |
gia hân |
Đối với vấn đề thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, ông Thành cho hay dự thảo đã quy định rõ nội hàm dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Cụ thể, dự thảo quy định dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng là “các dự án phát huy nguồn lực, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, thực hiện chính sách về phát triển hạ tầng, đô thị, nông nghiệp, nông thôn; giải quyết các vấn đề chính sách xã hội, bảo vệ môi trường, bảo tồn di sản văn hóa, phân bổ công bằng, hài hòa giá trị tăng thêm từ đất, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, nhằm phát triển kinh tế của đất nước, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân”.
Cạnh đó, dự thảo quy định cụ thể các trường hợp thu hồi đất theo dạng liệt kê. Trong đó tiếp tục quy định nhà nước thu hồi đất cho các “dự án đô thị”, “nhà ở thương mại sử dụng các loại đất không phải đất ở”.
Riêng với dự án nhà ở thương mại sử dụng các loại đất không phải đất ở, dự thảo quy định thêm: Nhà nước chỉ thu hồi đất để tạo quỹ đất đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu dự án có sử dụng đất.
Rà soát trường hợp thu hồi, tránh lạm dụng
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng, dự thảo đã bổ sung định nghĩa về dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng song phạm vi được quy định còn rộng, chưa cụ thể tiêu chí.
 |
Ông Vũ Hồng Thanh báo cáo thẩm tra dự án luật Đất đai |
gia hân |
Ủy ban Kinh tế đề nghị cần phân biệt rõ hơn giữa mục đích phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng và mục đích kinh tế đơn thuần để minh bạch trong việc thu hồi đất, tránh bị lạm dụng, gây bức xúc cho người sử dụng đất, dẫn đến tình trạng khiếu nại, khiếu kiện.
“Có ý kiến đề nghị nghiên cứu quy định đánh giá tác động về mặt xã hội đối với các dự án khi thu hồi đất”, ông Thanh cho hay.
Ủy ban Kinh tế cũng đề nghị rà soát các trường hợp thu hồi đất; xác định rõ tính chất vì lợi ích quốc gia, công cộng để tránh lạm dụng, thu hồi đất tràn lan, không đúng bản chất, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người có đất thu hồi; quy định một cách cụ thể, rõ ràng các loại dự án, tránh quy định quá rộng, chung chung.
Theo đó, cần rà soát các trường hợp: dự án tạo quỹ đất do nhà nước đầu tư theo hướng tuyến giao thông và các điểm kết nối giao thông theo quy hoạch; dự án nhà ở tập trung cho công nhân làm việc trong khu công nghiệp; dự án khu sản xuất, chế biến nông sản, lâm sản, thủy sản, hải sản tập trung”; “dự án đô thị”; “dự án khu dân cư nông thôn”; “dự án nhà ở thương mại sử dụng các loại đất không phải là đất ở”; “dự án lấn biển”; “dự án khai thác khoáng sản”; “dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ”.
Cân nhắc thận trọng thu hồi đất cho dự án nhà ở thương mại
Đặc biệt, Ủy ban Kinh tế đề nghị cân nhắc việc thu hồi đất đối với dự án nhà ở thương mại để tạo quỹ đất đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu dự án có sử dụng đất.
 |
Luật Đất đai sẽ được Quốc hội thảo luận, thông qua trong 3 kỳ họp |
gia hân |
Ủy ban Kinh tế cho rằng, các dự án nhà ở thương mại mang tính chất kinh doanh là chủ yếu, mặc dù sẽ tác động đến phát triển kinh tế - xã hội nói chung nhưng lợi ích trước mắt và trực tiếp sẽ mang lại cho các chủ đầu tư thực hiện dự án.
Dự án nhà ở thương mại khó và không có cơ sở rõ ràng để xác định có thuộc phạm vi phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng hay không để quy định thành trường hợp nhà nước thu hồi đất, dẫn đến dễ bị lợi dụng, dẫn đến tình trạng khiếu nại, khiếu kiện gia tăng.
Theo Ủy ban Kinh tế, Nghị quyết 18 của T.Ư về tiếp tục đổi mới chính sách đất đai đặt ra nhiệm vụ “tiếp tục thực hiện cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp trong chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện các dự án đô thị, nhà ở thương mại”.
Do đó, Ủy ban Kinh tế đề nghị đánh giá kỹ lưỡng các tác động kinh tế - xã hội, sự phù hợp với Nghị quyết số 18 và cân nhắc thận trọng việc đưa dự án nhà ở thương mại thuộc dự án thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Bên cạnh đó, Ủy ban Kinh tế cho rằng, khái niệm “dự án đô thị” là thuật ngữ mới, là nội dung mới được đưa vào điều luật khi xác định nhà nước thu hồi đất vì lợi ích quốc gia, công cộng. Luật Đất đai 2013 không quy định trường hợp này. Do đó, cần làm rõ nội hàm và có giải thích cụ thể.
Bình luận (0)