Những công trình mở vận hội mới cho TP.HCM

Bốn siêu dự án "lột xác" Cần Giờ

Những ngày này, người dân huyện đảo Cần Giờ đang đếm ngược từng ngày tới tháng 4 để chứng kiến khoảnh khắc động thổ, khởi công Khu đô thị (KĐT) lấn biển Cần Giờ. "Thai nghén" từ những năm 2000, đây là dự án được trông chờ nhiều nhất trong công cuộc "lột xác" huyện đảo duy nhất giáp biển của TP.HCM. Tại cuộc gặp lãnh đạo UBND TP.HCM ngày 6.3, bà Cao Thị Hà An, Giám đốc phát triển dự án Tập đoàn Vingroup, bày tỏ mong muốn UBND TP cùng với các sở, ngành hỗ trợ đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện những thủ tục pháp lý để doanh nghiệp (DN) có thể khởi công dự án KĐT lấn biển Cần Giờ trước ngày 30.4, nhằm chào mừng 50 năm đất nước thống nhất và hoàn thành vào năm 2030. Được biết đến lúc này, mọi việc đã "hòm hòm" và siêu dự án đã ấn định ngày khởi công vào trung tuần tháng 4.

ẢNH: SỞ GTCC - ĐỘC LẬP

Dự án có diện tích lập quy hoạch khoảng 2.870 ha với tổng mức đầu tư gần 9 tỉ USD, quy mô dân số gần 230.000 người và có khả năng đón 8 - 9 triệu lượt du khách mỗi năm. Với mục tiêu xây dựng thành KĐT du lịch biển, du lịch nghỉ dưỡng, hội thảo, hội nghị, đô thị thông minh, dịch vụ công nghệ cao, nhà ở, dịch vụ, khách sạn..., dự án được kỳ vọng sẽ biến Cần Giờ trở thành nơi du lịch, nghỉ dưỡng, đầu tư đủ sức cạnh tranh với các khu lấn biển trên thế giới như ở Singapore, Miami (Mỹ), Úc...

Cùng với đó, Vingroup cũng vừa gửi văn bản tới UBND TP.HCM và Sở GTCC báo cáo chi tiết đề xuất xây dựng tuyến đường sắt đô thị kết nối trung tâm TP.HCM (đường Nguyễn Văn Linh, Q.7) đến H.Cần Giờ. Đây là tuyến đường sắt đã nằm trong định hướng điều chỉnh quy hoạch mạng lưới metro của TP.HCM. Tập đoàn DN tư nhân lớn nhất VN mong muốn được xây dựng tuyến này theo hình thức đối tác công - tư (hợp đồng BOO) - Vingroup thực hiện việc đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn của mình và nguồn vốn huy động theo quy định của pháp luật, sở hữu và khai thác, vận hành dự án sau khi hoàn thành. Tuyến sẽ làm đường đôi, khổ 1.435 mm, đi trên cao với chiều dài 48,5 km, hạ tầng thiết kế với tốc độ 250 km/giờ, đáp ứng năng lực chuyên chở từ 30.000 - 40.000 người/hướng/giờ.

Nếu được thông qua, Vingroup dự kiến ngay trong năm nay hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, trình các cấp có thẩm quyền đưa vào quy hoạch và phê duyệt chấp thuận chủ trương đầu tư; sau đó triển khai công tác bồi thường giải phóng mặt bằng để chính thức khởi công vào năm 2026, hoàn thiện vận hành thử và bàn giao dự án vào năm 2028.

Tiếp sức cùng KĐT lấn biển Cần Giờ, TP.HCM đang đặt mục tiêu khởi công cầu Cần Giờ hơn 11.000 tỉ đồng và siêu cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ gần 5 tỉ USD. Ban đầu, cầu Cần Giờ dự kiến được khởi công đúng dịp lễ 30.4, song do quy hoạch chung TP đến năm 2040, tầm nhìn 2060 chưa được phê duyệt nên dự án chưa đủ cơ sở để trình HĐND TP xem xét chủ trương đầu tư. Sau khi quy hoạch chung của TP được thông qua, Sở GTCC cho biết sẽ hoàn thiện hồ sơ và trình cấp thẩm quyền phê duyệt báo cáo nghiên cứu tiền khả thi và khởi công dự án ngay trong năm nay, hoàn thành vào năm 2028.

ẢNH: VG

Trong khi đó, dự án siêu cảng Cần Giờ đã được Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư từ tháng 1 và được hưởng các cơ chế, chính sách đặc biệt, mục tiêu đưa vào vận hành năm 2027. Đơn vị nghiên cứu ước tính sản lượng hàng hóa năm đầu tiên qua cảng đạt khoảng 2,1 triệu TEU (1 TEU bằng 1 container 20 feet). Sau 7 giai đoạn đầu tư, lượng hàng qua Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ có thể đạt 16,9 triệu TEU vào năm 2047 - bằng một nửa sản lượng Singapore hiện nay. Khu cảng dự kiến đóng góp vào ngân sách 34.000 - 40.000 tỉ đồng mỗi năm khi khai thác hết công suất.

Chứng kiến quá trình lột xác Cần Giờ từ cái thời chỉ có cách duy nhất đi vào đất liền nội đô là bằng đò dọc, rồi sau đó có đường Rừng Sác thay thế phà Dần Xây, nước sạch nối đến, điện được kéo về, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) Lê Hoàng Châu khẳng định huyện đảo nghèo nhất nhì TP.HCM đang tiến sát tới cuộc đổi đời lần thứ 2. Một KĐT lấn biển đưa Cần Giờ thành TP biển nghỉ dưỡng đẳng cấp khu vực; một siêu cảng trung chuyển container biến Cần Giờ thành trung tâm logistics quốc tế; kết nối trực tiếp với trung tâm TP bằng cả đường bộ và đường sắt tốc độ cao… Tất cả những công trình này sẽ mở cơ hội "vàng" cho Cần Giờ phục dựng vị thế cảng biển viễn dương nổi tiếng một thời trên đường hàng hải Á - Âu. Đồng thời, thu hút được rất nhiều nhân tài, nhân lực, có thêm điều kiện phát triển khu du lịch về lịch sử, sinh thái. Khi đó khu vực Bình Khánh cũng có cơ hội được phát triển trở thành khu thị tứ vô cùng quan trọng.

"Người dân Cần Giờ xứng đáng được đổi đời thông qua các công trình hạ tầng này, Cần Giờ xứng đáng được đầu tư "ra tấm ra món" như vậy. Cần Giờ đóng vai trò quan trọng cả về lịch sử, hiện tại và tương lai, không chỉ của TP.HCM mà của cả Vùng kinh tế trọng điểm phía nam", ông Châu nhấn mạnh.

Hai cây cầu ngàn tỉ nối đôi bờ sông Sài Gòn

Mở màn cho "đại tiệc" ngành giao thông TP.HCM năm nay phải kể đến dự án xây dựng cầu đi bộ ngàn tỉ đồng vượt sông Sài Gòn. Phía chủ đầu tư là Công ty CP thực phẩm dinh dưỡng Nutifood đang gấp rút chuẩn bị cho lễ khởi công vào ngày 29.3 tới, sớm 1 tháng so với kế hoạch ban đầu. Dự kiến, cầu sẽ hoàn thành vào năm 2027, trở thành điểm nhấn kiến trúc độc đáo của TP.HCM, đồng thời thúc đẩy du lịch và kết nối trung tâm với KĐT mới Thủ Thiêm (TP.Thủ Đức). Cầu đi bộ nằm giữa vị trí quan trọng - sông Sài Gòn là một phần của ký ức lịch sử hơn 300 năm của TP. Đây cũng là nơi thường xuyên tổ chức các sự kiện trọng đại và là điểm thu hút du khách đến tham quan, ngắm cảnh. Vì vậy, việc xây cầu đi bộ nối liền đôi bờ sông Sài Gòn được lãnh đạo TP nhận định mang đến nhiều giá trị to lớn, không chỉ giúp thúc đẩy, đưa Thủ Thiêm thành trung tâm kinh tế - tài chính - dịch vụ mà còn tạo điểm nhấn về văn hóa, du lịch.

ẢNH: TN

Sau khi cầu đi bộ 1.000 tỉ đồng khởi công, cầu Thủ Thiêm 4 nối từ giao lộ cầu Tân Thuận 2 - Nguyễn Văn Linh (Q.7) đến giao lộ trục Bắc Nam - đường Bùi Thiện Ngộ (KĐT mới Thủ Thiêm) cũng sẽ sớm động thổ. Ban đầu, Sở GTCC TP đề xuất tĩnh không cầu 15 m và có thể nâng lên 45 m khi cần, với tổng vốn đầu tư hơn 6.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, do TP có kế hoạch phát triển cảng Nhà Rồng - Khánh Hội thành cảng tàu khách quốc tế, vấn đề tĩnh không được xem xét lại. Giống như cầu Cần Giờ, cầu Thủ Thiêm 4 hiện cũng chờ cập nhật quy hoạch cảng Nhà Rồng - Khánh Hội vào Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn 2060 để trình phê duyệt báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Sở GTCC dự kiến khởi công cầu Thủ Thiêm 4 trong năm 2025 và hoàn thành vào năm 2028.

Khi đưa vào sử dụng, cầu sẽ giúp giảm tải cho các tuyến đường hiện hữu như Tôn Đức Thắng, Nguyễn Tất Thành, cầu Khánh Hội, Huỳnh Tấn Phát và Nguyễn Văn Linh, đồng thời rút ngắn thời gian di chuyển giữa TP.Thủ Đức, Bình Thạnh với quận 7, 8, huyện Nhà Bè và Bình Chánh.

TS Hoàng Ngọc Lan (Viện Đô thị thông minh và quản lý, ĐH Kinh tế TP.HCM) đánh giá "bộ đôi" 2 cây cầu này có vai trò quan trọng đối với sự phát triển đôi bờ sông Sài Gòn. Nếu như cầu đi bộ "gánh" nhiệm vụ mở không gian đô thị, không gian văn hóa thì các cây cầu kết nối giao thông, cho xe đi như cầu Thủ Thiêm 4 sẽ là động lực thúc đẩy KĐT Thủ Thiêm phát triển. TP.Thượng Hải (Trung Quốc) cũng có bối cảnh giống TP.HCM với bờ tây là bến Thượng Hải phát triển sầm uất, bờ đông là khu phố Đông hiện nay trước kia cũng chỉ là vùng đất nông nghiệp hẻo lánh như đầm lầy Thủ Thiêm gần 20 năm về trước. Chính quyền Thượng Hải khi đặt mục tiêu phát triển khu Đông thành đặc khu kinh tế cũng bắt đầu từ việc làm đồng loạt nhiều cây cầu kết nối, xây dựng hệ thống hạ tầng vững chắc. Chỉ trong 20 năm thành lập và phát triển, phố Đông đã trở thành một trong những khu vực sầm uất, thịnh vượng nhất thế giới.

"Cầu kết nối tới đâu, bờ đông sông Sài Gòn sẽ lột xác, phát triển tới đó. Tại VN hiện nay gần như chưa có địa phương nào thiết lập được một hệ thống không gian công cộng ven sông đẹp, bài bản. Nếu TP.HCM làm được nguyên một hệ thống cầu kết nối công viên đôi bờ đông - tây sông Sài Gòn thì sẽ trở thành thế mạnh đô thị sông nước của TP", TS Hoàng Ngọc Lan nhận định.

Cấp tập khoác áo mới cho đường phố

Bên cạnh những dự án hạ tầng trọng điểm, khắp các quận, huyện đang cấp tập chỉnh trang đường sá, cải thiện hệ thống thoát nước, mang đến diện mạo mới cho đô thị mừng đại lễ. Hàng trăm tuyến vỉa hè, hẻm ở khu vực nội đô TP đang được cải tạo với nhiều hạng mục như lát gạch, đá granite, thay mới nắp hầm ga... Dải phân cách trên nhiều tuyến đường cũng được sơn thay mới. Đến nay, một số tuyến đường khu vực trung tâm như Phạm Ngọc Thạch, Nguyễn Văn Chiêm, Nguyễn Trãi, đoạn trước vòng xoay Phù Đổng (Q.1) đã hoàn thiện lát đá granite, vỉa hè trở nên thông thoáng. Để hạn chế ảnh hưởng sinh hoạt, kinh doanh của người dân, quá trình thi công đào nền, đổ bê tông tập trung vào ban đêm. Ban ngày, công nhân chủ yếu lắp đặt bó vỉa và lát đá hoàn thiện.

ẢNH: PHẠM HỮU

Tại một số tuyến đường như Nguyễn Hữu Thọ (nối H.Nhà Bè - Q.7), Điện Biên Phủ (Q.Bình Thạnh), Phan Xích Long (Q.Phú Nhuận), vỉa hè không chỉ được nâng cấp, thay gạch mới mà còn được đặt thêm những chậu hoa tươi, mang đến một sức sống mới cho TP.

Theo báo cáo của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM (Ban Hạ tầng đô thị), có khoảng 7 dự án chỉnh trang đô thị, giúp cải thiện cảnh quan và môi trường sống cho người dân khu vực được khởi công chào mừng 50 năm đất nước thống nhất, gồm: dự án nạo vét, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm (Q.Bình Thạnh, Q.Gò Vấp); dự án chiếu sáng kiến trúc các công trình bảo tồn gồm cột cờ Thủ Ngữ, Cầu Mống, Nhà thiếu nhi TP, chợ Bến Thành, Bảo tàng TP.HCM, Bảo tàng Tôn Đức Thắng.

Người dân TP và du khách khắp nơi sắp được đi trên những con đường mới khang trang, sạch đẹp, hòa chung không khí đầy xúc động và tự hào trong dịp đại lễ sắp tới.