Những người mẹ 50 - 70 tuổi vác hàng chục kí hàng trên vai

Không biết tự bao giờ mà đội ngũ nữ làm nghề bốc xếp, vận chuyển hàng hóa thuê ở khu vực chợ Đông Ba hình thành và có “thương hiệu” như ngày nay: Giá rẻ, nhiệt tình và chu đáo. Đó là những gì mà những o, những mệ, những chị trong chợ Đông Ba lẫn khách qua đường nói về họ.

Bà Nguyễn Thị Quýt, 55 tuổi, ở chung cư Hương Sơ, một trong nhiều nữ cửu vạn tự do ở Đông Ba cẩn thận ghi lại số lượng hàng hóa phải giao cho khách, nhưng loại hàng gì, về đâu, số lượng bao nhiêu…

Chuyển hàng lên đò về các vùng quê hạ nguồn sông Hương

Cùng với cánh đàn ông vốn có số lượng áp đảo, những nữ cửu vạn cũng thường xuyên có mặt 24/24 ở chợ Đông Ba và chợ đầu mối Phú Hậu (Bãi Dâu).

“Tính sơ sơ cả trong nghiệp đoàn lẫn ngoài nghiệp đoàn cũng phải chừng 30 người. Lớn nhất cũng trên 60 tuổi, nhỏ nhất cũng trên dưới 30 tuổi nhưng đã có hai ba mặt con rồi”, bà Nguyễn Thị Quýt, 55 tuổi, một trong những nữ cửu vạn đã gắn bó với chợ Đông Ba, nhẩm tính.

Đội ngũ bốc xếp, vận chuyển hàng hóa ở khu vực chợ Đông Ba được chia thành hai nhóm chính, một là những người làm nghề bốc xếp tự do với chủ yếu là nữ và những người thuộc Nghiệp đoàn bốc xếp Đông Ba (thuộc Liên đoàn Lao động TP.Huế).

Bà Quýt ra mưu sinh bằng nghề bốc xếp ở chợ Đông Ba từ khi còn là thiếu nữ. Hằng ngày ai gọi khuân thuê, vác mướn gì bà cũng cáng đáng. Lâu dần thành quen. Bà được những chủ buôn trong chợ Đông Ba quý mến giao cho nhận hàng từ xe mang vào chợ, hoặc từ chợ mang ra xếp lên các xe tải để đưa hàng về chợ nông thôn.

Với chị em thuộc Nghiệp đoàn Bốc xếp Đông Ba thì không phân biệt nhiều - ít, nặng – nhẹ, nam – nữ mà tính theo ca làm và được chia tiền đều cho nhau vào cuối ngày

Ai cũng hỏi công việc cực nhọc răng không bỏ mà cứ theo mãi, hỏi bỏ thì lấy chi mà sống? Chừ thì mong chậm đổ bệnh để tiếp tục mưu sinh thôi”, bà Quýt tâm tình. Khác với nhóm bà Quýt, nhóm bà Nguyễn Thị Bạn (57 tuổi, ở khu tái định cư Phú Hiệp) hoạt động có nền nếp, chuyên nghiệp hơn do là đoàn viên công đoàn và được điều hành bởi Nghiệp đoàn bốc xếp Đông Ba. Dáng người gày nhom nhưng bà Bạn khuân hai bao gạo chừng 60-70 kg đi vào chợ một cách “ngon lành”.

“Chừng ni ăn thua chi con, cả tạ dì vác cũng được. Trời thương nên thấy người ri mà khỏe lắm. Có rứa mới nuôi con cái ăn học, lớn khôn đó”, bà Bạn cười tươi. Trời Huế những ngày trước và sau tết rét như cắt da, nhưng đội bốc xếp Đông Ba gần như không ngơi nghỉ. Buổi trưa những người như bà Bạn đều ăn vội đĩa cơm trộn rau, rồi tiếp tục công việc. Bà Hà Thị Lệ, một nữ cửu vạn ngoài 50 tuổi với gần 30 năm làm nghề bốc xếp ở Đông Ba kể những ngày tết vừa rồi nhiều người quá mệt mà vác bao hàng “đi trong lơ mơ ngủ”.

Bà Lệ có 5 người con, người chồng mới qua đời vì bệnh nặng khiến người mẹ này càng vất vả hơn. “Trời cho còn sức khỏe ngày nào thì mình gắn với nghề bốc xếp ni ngày đó. Cực nhọc nhưng có đồng vô đồng ra chứ nghỉ thì biết lấy chi mà đắp đổi qua ngày?”, bà Lệ chia sẻ.

Hàng hóa từ miền Bắc vào, miền Nam ra, rồi Tây nguyên xuống chợ Đông Ba chất chồng trĩu nặng trên đôi vai lực lưỡng của cánh đàn ông và cả những phụ nữ gầy gò như bà Bạn. Mọi người làm việc vui vẻ, chan hòa và rất trật tự theo sự sắp xếp điều hành của một người đàn ông trông dáng vẻ khá khắc khổ, đó là Chủ tịch Nghiệp đoàn bốc xếp Đông Ba Hà Văn Mãi. Ông Mãi năm nay tuổi ngoài 60 nhưng có gần 40 năm gắn bó với nghề bốc xếp ở Đông Ba.

Ông Mãi nói: Không kể chị em làm ngoài không thuộc nghiệp đoàn, nghiệp đoàn ông có 60 người, trong đó có 12 người là phụ nữ. “Dịp tết vừa rồi mỗi đêm khoảng 10 tấn hàng. Mỗi tấn hàng được chừng 40 ngàn đồng, tức 1 tạ chỉ 4 ngàn đồng. Anh chị em mọi người đều làm việc như nhau, không phân biệt nam nữ và chia tiền như nhau, tất cả đều chan hòa và bình đẳng”, ông Mãi cười khi nói về sự nhọc nhằn của công việc cũng như thu nhập của chị em so với cánh mày râu...