Những nguy cơ khi mang thai ở tuổi vị thành niên

04/03/2023 04:00 GMT+7

Ở giai đoạn vị thành niên, trẻ phát triển các chức năng sinh dục, sinh sản, nhu cầu tình dục xuất hiện nhưng chưa đủ kỹ năng để kiểm soát.

TÌNH DỤC KHÔNG CHUẨN BỊ, KHÔNG MONG MUỐN

Theo TS-BS Đỗ Minh Loan, Trưởng khoa Sức khỏe vị thành niên, Bệnh viện (BV) Nhi T.Ư (Hà Nội), trong giai đoạn vị thành niên, trẻ phát triển các chức năng sinh dục, sinh sản, nhu cầu tình dục xuất hiện nhưng chưa đủ kỹ năng để kiểm soát ham muốn. Cùng với sự thiếu hiểu biết về chu kỳ kinh nguyệt, cơ chế thụ thai, các biện pháp tránh thai, các em có thể có tình huống quan hệ tình dục không chuẩn bị, không mong muốn; quan hệ tình dục trước hôn nhân, sống thử trước hôn nhân. Trong khi đó, các em cũng thiếu tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, chưa được giáo dục đầy đủ về sức khỏe giới tính dẫn đến nguy cơ mang thai ngoài ý muốn rất cao.

TS-BS Đỗ Minh Loan khuyến cáo mang thai ở tuổi vị thành niên để lại nhiều hệ lụy về sức khỏe.

Trước hết là ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe, nguy cơ tử vong mẹ vẫn còn cao so với các bà mẹ sinh con ở tuổi trưởng thành. Mẹ dễ bị thiếu máu, tiền sản giật, đẻ non, sẩy thai, chuyển dạ đình trệ, bất tương xứng thai khung chậu. Trong lúc sinh, dễ bị đẻ khó, nhiều nguy cơ phải can thiệp bằng các thủ thuật và phẫu thuật.

Những nguy cơ khi mang thai ở tuổi vị thành niên - Ảnh 1.

Mang thai ở tuổi vị thành niên để lại nhiều hệ lụy về sức khỏe

Shutterstock

Tỷ lệ tử vong trẻ em sinh ra từ các bà mẹ tuổi vị thành niên cao hơn so với các bà mẹ sinh con ở tuổi trưởng thành. Con của các bà mẹ vị thành niên thường có tỷ lệ nhẹ cân, bệnh tật và tử vong cao gấp nhiều lần so với con của các bà mẹ tuổi trưởng thành.

Khi có thai ở tuổi vị thành niên, các em phải gián đoạn việc học hành, khó khăn về kinh tế và không kiếm được việc làm, dẫn trẻ vào con đường bế tắc. Hạnh phúc gia đình có thể bị rạn nứt, dễ lâm vào cảnh éo le, ảnh hưởng đến tương lai. Tỷ lệ ly dị cao, dễ bị phân biệt đối xử. Làm mẹ sớm còn khiến các em dễ bị căng thẳng và khủng hoảng tâm lý.

TS Đỗ Minh Loan cũng chia sẻ do mặc cảm, xấu hổ nên trẻ vị thành niên thường tìm kiếm dịch vụ phá thai không an toàn. Trẻ thường không biết các dấu hiệu để nhận biết thai nghén, nên không tìm đến cơ sở y tế sớm dẫn đến phá thai to. Do cơ thể chưa phát triển hoàn chỉnh, tâm lý lại lo sợ nên thủ thuật phá thai ở vị thành niên thường xảy ra nhiều tai biến hơn ở người trưởng thành. Những ảnh hưởng tâm lý sau phá thai ở tuổi vị thành niên có thể rất nặng nề và kéo dài.

CHA MẸ CẦN QUAN TÂM ĐẾN CON CÁI NHIỀU HƠN

Theo Bệnh viện Nhi T.Ư, vị thành niên (từ 10 - 18 tuổi) là giai đoạn thay đổi rất lớn về thể chất và tâm sinh lý.

"Cha mẹ của các con trong độ tuổi vị thành niên nên quan tâm đến con cái nhiều hơn, nên dành nhiều thời gian trò chuyện, tâm sự với con những định hướng đúng đắn về tình cảm. Cha mẹ và nhà trường nên phối hợp để trang bị cho trẻ những kiến thức về sức khỏe sinh sản, giáo dục giới tính, giúp các em có kiến thức và nhận thức đúng đắn, tránh được những sai lầm không đáng có", TS-BS Loan chia sẻ.

Chuyên gia về sức khỏe vị thành niên cho rằng ngành chức năng cần tăng cường giáo dục, chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân, các vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản, hướng dẫn các biện pháp tránh thai phù hợp, hạn chế tình trạng phá thai và ngăn ngừa các bệnh lây qua đường tình dục. Đặc biệt, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa nhà trường - gia đình - xã hội. Từ đó, giúp các em được trang bị đầy đủ kiến thức về giới tính và sức khỏe sinh sản, góp phần nâng cao chất lượng dân số trong tương lai.

TS Loan cũng cho hay Khoa Sức khỏe vị thành niên - Bệnh viện Nhi T.Ư đã và đang thực hiện các chương trình giáo dục giới tính, cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục lồng ghép các chương trình giáo dục tại các trường học nhằm giảm tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn ở trẻ vị thành niên.

Theo TS Loan: "Để giúp trẻ vị thành niên phòng tránh mang thai ngoài ý muốn, ngay bây giờ, rất cần sự chung tay xây dựng của gia đình, nhà trường và xã hội, để cuộc sống của các em được an toàn". 

Theo số liệu thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trên thế giới, 44 trong số 1.000 trẻ được sinh ra từ các bà mẹ tuổi từ 15 - 19. Các biến chứng trong quá trình mang thai và sinh đẻ là nguyên nhân tử vong hàng đầu đối với các trẻ gái 15 - 19 tuổi.

Tại VN, theo số liệu thống kê của Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em (Bộ Y tế), tỷ lệ trẻ vị thành niên mang thai trong tổng số người mang thai tăng lên liên tục qua các năm. Năm 2010 là 2,9%, năm 2011 là 3,1%, năm 2012 là 3,2%. Tương ứng tỷ lệ phá thai ở lứa tuổi này lần lượt là 2,2%, 2,4% và 2,3%.

Dấu hiệu phát hiện sớm trẻ vị thành niên mang thai

Cơ thể của trẻ vị thành niên mang thai chưa có sự phát triển hoàn chỉnh, vì thế khá khó để nhận biết chính xác việc mang thai trong những tuần đầu. Tuy nhiên, ở giai đoạn này, cơ thể của trẻ mang thai vẫn có một số dấu hiệu sớm để nhận biết. Cụ thể:

Trẻ chậm kinh hoặc mất kinh

Buồn nôn và nôn

Thay đổi ở ngực: vú căng và nổi tĩnh mạch quanh quầng vú

Tiết sữa non từ tuần thứ 16 của thai kỳ

Nhiệt độ cơ thể tăng cao

Thay đổi về da: nám da, sẫm màu ở núm vú

Chảy máu âm đạo trong 3 tháng đầu của thai kỳ có thể nhầm lẫn với ra máu kinh nguyệt bình thường

(Nguồn: Khoa Sức khỏe vị thành niên, Bệnh viện Nhi T.Ư)

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.