Những pho tượng cổ giá triệu USD

Tượng đầu thần Brahma độc bản ở An Giang - Ảnh: Bảo tàng tổng hợp tỉnh Đồng Tháp và bảo tàng An Giang cung cấp

Ngày 29.5, bà Bùi Thị Thúy, Giám đốc Bảo tàng An Giang, cho biết bảo tàng đang lưu giữ hiện vật là đầu tượng thần Brahma cực hiếm, chất liệu làm bằng đá sa thạch, niên đại thế kỷ thứ 5. Các nhà khảo cổ cũng khẳng định đây là tượng quý hiếm thể hiện đỉnh cao nghệ thuật điêu khắc của Vương quốc Phù Nam, có giá trị lớn trong việc nghiên cứu lịch sử văn hóa cổ xưa. Bà Thúy khẳng định tượng này là hiện vật độc bản, đến nay chưa thấy bảo tàng nào trong nước sở hữu được.

Cổ tượng trên được tìm thấy ở xã Vọng Thê, H.Thoại Sơn, An Giang vào thập niên 1980. Tượng chỉ còn lại phần đầu, đo chiều cao được 37,5 cm, rộng vai 22,9 cm. “Năm 2014, Bảo tàng Metropolitan (Mỹ) liên hệ Bảo tàng An Giang đưa qua đó triển lãm gồm đầu tượng thần và 2 linga-yoni. Bảo tàng đã yêu cầu họ giám định để bảo hiểm và Mỹ đã thống nhất bảo hiểm đầu tượng giá trị 2 triệu USD, 2 linga-yoni giá trị 500.000 USD/cái”, bà Thúy nói và cho biết 2 linga-yoni cũng tìm được ở xã Vọng Thê. Theo các nhà khảo cổ, cả hai vật đều làm bằng chất liệu thạch anh, niên đại từ thế kỷ 5 - 7, trong đó 1 linga-yoni có kích thước 0,18 x 0,42 cm, dày 0,1 cm, còn linga-yoni kia kích thước 0,19 x 0,38 cm, dày 0,11 cm. Các nhà khảo cổ nhận định đây là hiện vật cực kỳ quý hiếm trong Vương quốc Phù Nam xưa.

Mới đây, Hàn Quốc đã mời Bảo tàng An Giang hợp tác trưng bày cổ vật xưa và Sở VH-TT-DL tỉnh đang làm thủ tục xin phép Bộ VH-TT-DL. Bà Thúy tiết lộ, nếu không có gì thay đổi pho tượng sẽ được đưa qua Hàn Quốc triển lãm, riêng về giá trị kinh tế hiện vật thì phải chờ giám định.

Tại Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Đồng Tháp cũng lưu giữ bức tượng độc bản quý được công nhận là bảo vật quốc gia vào năm 2013. Đó là tượng thần Vishnu niên đại thế kỷ thứ 6, chất liệu làm bằng đá sa thạch, trọng lượng 70 kg. Tượng dày 22 cm, rộng 40 cm và cao 149 cm, còn tương đối nguyên vẹn ở đầu. Theo thông tin từ bảo tàng, tượng được phát hiện ở khu Gò Tháp Mười, H.Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp vào tháng 7.1998.

Ông Nguyễn Ngọc Giàu, Giám đốc Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Đồng Tháp, xác nhận trong năm 2014 khi phía Mỹ mời bảo tàng đưa pho tượng qua triển lãm tại Bảo tàng Metropolitan, ông đã đồng ý và yêu cầu giám định giá trị kinh tế hiện vật. Phía Mỹ tiến hành giám định đồng thời bảo hiểm pho tượng 3 triệu USD. Theo ông Giàu, các nhà khảo cổ đã giám định, căn cứ vào nghệ thuật tạo hình, kiểu thể hiện nhân chủng và kỹ thuật điêu khắc trên đá sa thạch, tác phẩm tượng thần Vishnu xứng đáng là một kiệt tác, hội đủ những giá trị cao về lịch sử, văn hóa và khoa học.

Theo nhận định của đại diện Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Đồng Tháp, đây là tác phẩm điêu khắc đá cổ rất tinh xảo, được xem là một trong những tác phẩm đẹp nhất còn lại đến ngày nay. Tượng tạo hình mỹ thuật, màu xám trắng, tạc ở tư thế đứng trên bệ hình chữ nhật, dáng người cân đối, ngực nở, eo thắt, hơi ưỡn về phía trước. Đầu tượng đội mũ hình trụ, gương mặt vuông, hai chân mày giao nhau, mắt mở to và nhìn thẳng, môi mỏng, miệng hơi mỉm cười, hai dái tai dài xuống tận vai.