Nội bộ Tesla bất đồng sâu sắc

Gần đây, cuộc phỏng vấn gây bất ngờ giữa tỉ phú sáng lập Tesla Elon Musk với tờ The New York Times làm dấy lên nhiều lo ngại về sức khỏe của vị cổ đông lớn nhất của doanh nghiệp kiêm chủ tịch và CEO 47 tuổi. Cổ phiếu Tesla rớt giá 8,9% cuối tuần trước, giảm mạnh nhất trong gần hai năm. Nhiều người kêu gọi hội đồng quản trị Tesla giám sát ông Musk chặt hơn.

“Nếu hội đồng quản trị đi tiên phong, họ sẽ kìm ông ấy xuống. Ông ấy không tốt cho cổ phiếu lẫn hình ảnh lãnh đạo của mình”, nhà phân tích ngành ô tô độc lập, Maryann Keller tại Stamford, bang Connecticut nhận định.

Hôm 19.8, Musk trả lời trên Twitter bức thư ngỏ mà bà Arianna Huffington gửi ông, thúc giục ông thay đổi thói quen làm việc, rằng: “Ford và Tesla là hai hãng ô tô Mỹ tránh được phá sản. Tôi vừa trở về từ nhà máy. Bạn nghĩ rằng đây là sự lựa chọn. Nó không phải thế”. Không những thể hiện vấn đề về sức khỏe trong bài phỏng vấn với The New York Times và trên Twitter, ông Musk còn khiến nhà đầu tư ái ngại khi trả lời phỏng vấn tờ Times về việc đưa doanh nghiệp thành công ty tư nhân.

Ông Elon Musk Ảnh: AFP

Một trong những thách thức lớn để giám sát tỉ phú công nghệ là chuyện vận hành Tesla không phải công việc duy nhất của ông. Bên cạnhTesla, Musk còn là CEO kiêm chủ tịch hãng sản xuất tên lửa SpaceX. Ngoài ra, ông còn mở hai doanh nghiệp nữa là startup cơ sở hạ tầng Boring và Neuralink, công ty đang phát triển giao diện máy não để kết nối con người với máy tính.

“Rõ ràng là ông Musk không thể tiếp tục điều hành bốn công ty cùng lúc. Tesla cần và xứng đáng có một CEO toàn thời gian, dành riêng cho hãng. Song câu hỏi đầu tiên mà hội đồng quản trị cần làm rõ là Tesla có để bán hay không. Nếu họ đồng thuận ý định trở thành doanh nghiệp tư nhân của ông Musk, họ có nghĩa vụ đưa cổ phiếu lên giá cao nhất có thể”, phó giáo sư luật Stephen Diamond tại Đại học Santa Clara cho hay.

Tuần trước, cổ phiếu Tesla không hề bay cao. Sau khi tăng đến mức kỷ lục trong ngày là 387,46 USD/cổ phiếu hôm 7.8, Tesla có ngày giao dịch tệ nhất từ năm 2015 khi chốt ở giá 305,5 USD.

Tại nhiều doanh nghiệp của ông Musk, hoạt động kinh doanh vẫn diễn ra bình thường. Công nhân nhà máy lắp ráp ở Fremont, bang California cho biết họ đang tập trung vào việc sản xuất ô tô, dù cũng có thắc mắc về chuyện trở thành doanh nghiệp tư sẽ ảnh hưởng ra sao đến lựa chọn cổ phiếu và tiền thưởng của họ.

Cổ phiếu Tesla giảm sau khi Elon Musk chia sẻ với tờ The New York Times rằng chưa có ai kiểm định dòng tweet về doanh nghiệp của ông Ảnh: Bloomberg

Công việc dành cho hội đồng quản trị của Tesla phức tạp hơn trong tháng này. Tuần trước, ba giám đốc thông báo họ thành lập ủy ban đặc biệt để đánh giá nhiều tiêu chí chưa được cụ thể trong kế hoạch tư nhân hóa của ông Musk. Hội đồng chưa quyết định ngân hàng nào sẽ làm cố vấn tài chính cho Tesla. Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Mỹ (SEC) thì ngày càng tăng cường điều tra các dòng tweet của ông Musk và nhiều tuyên bố của Tesla.

Không như SpaceX, Tesla không có giám đốc hoạt động hoặc không rõ ràng có lãnh đạo có quyền hành thứ nhì. Ông Musk chia sẻ mình không có kế hoạch bỏ vai trò chủ tịch kiêm CEO, song cũng để ngỏ về khả năng tuyển thêm lãnh đạo. Ban giám đốc Tesla đang tích cực tìm kiếm tài năng quản lý cấp cao, song chưa tích cực tìm người vào vị trí giám đốc hoạt động.

Charles Elson, giám đốc Trung tâm Quản lý Doanh nghiệp John L. Weinberg tại Đại học Delaware cho hay: “Hội đồng quản trị Tesla cần nghĩ sâu và lâu về quan hệ của họ với CEO, vì danh tiếng của họ đang gặp rủi ro lớn. Họ là những người chịu trách nhiệm và rủi ro cuối cùng ở đây. Họ cũng là những người chịu trách nhiệm cuối cùng, bên cạnh chính phủ Mỹ. Nhiều sự việc trong những tuần qua tạo ra cuộc khủng hoảng niềm tin vào sự lãnh đạo của ông Musk. Hội đồng quản trị Tesla được xem là rất gần gũi với tỉ phú Mỹ, song họ còn nghĩa vụ pháp lý và đạo đức với cổ đông nữa”.