Ô nhiễm không khí kéo dài ở các đô thị lớn

Theo hệ thống quan trắc không khí IQAir, chỉ số chất lượng không khí AQI tại Hà Nội ở mức cao nằm trong danh sách các thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới.

Trong khi đó, TP.HCM cũng thuộc mức ô nhiễm "trung bình". Chỉ số này có thể thay đổi tùy theo thời điểm trong ngày, đặc biệt là vào giờ cao điểm khi lượng xe cộ và các hoạt động sản xuất tăng cao. Tình trạng này không phải mới xuất hiện mà đã kéo dài liên tục trong nhiều năm qua.Thời gian gần đây, Hà Nội từng đứng top đầu thế giới về ô nhiễm không khí khá cao. Đây không phải lần đầu tiên Hà Nội đứng top đầu bảng xếp hạng ô nhiễm toàn cầu; tình trạng này đã kéo dài và tái diễn nhiều năm qua.

Theo ứng dụng IQAir AirVisual - tổng hợp đo chất lượng không khí

Nguyên nhân gây ra tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng tại các đô thị lớn chủ yếu xuất phát từ các hoạt động giao thông vận tải, xây dựng và sinh hoạt dân cư.

nguồn: internet

Ngoài ra, yếu tố thời tiết cũng góp phần làm gia tăng mức độ ô nhiễm. Thời tiết lạnh giá vào mùa đông ở miền Bắc thường đi kèm hiện tượng nghịch nhiệt (nhiệt độ tầng thấp thấp hơn tầng trên), làm tích tụ bụi bẩn trong tầng không khí sát mặt đất.Tại TP.HCM và khu vực phía Nam, mùa khô từ cuối năm đến tháng 3 thường ghi nhận nồng độ bụi mịn PM2.5 đạt đỉnh điểm.

Tình trạng này không chỉ diễn ra tại hai đô thị lớn nhất nước mà còn lan rộng ra nhiều tỉnh thành khác như Thái Nguyên nơi ghi nhận AQI lên tới 154-158 vào sáng cùng ngày. Trong khi đó, một số địa phương như Cao Bằng hay Trà Vinh vẫn duy trì được chất lượng không khí tốt với AQI chỉ từ 10-11.

Các hạt bụi siêu nhỏ PM2.5 có khả năng xâm nhập sâu vào hệ hô hấp gây ra hàng loạt bệnh lý nguy hiểm như viêm phổi mãn tính, hen suyễn, ung thư phổi và bệnh tim mạch. Đặc biệt nguy hiểm hơn khi những nhóm nhạy cảm như trẻ em, người già và người mắc bệnh nền chịu tác động mạnh nhất từ tình trạng này.

Trước thực trạng báo động trên, chính quyền các địa phương cùng cơ quan quản lý môi trường đã đưa ra một số khuyến cáo cấp thiết cho người dân:

• Hạn chế tối đa hoạt động ngoài trời khi chỉ số AQI vượt mức an toàn.
• Đeo khẩu trang chống bụi mịn khi đi ra ngoài đường.
• Sử dụng máy lọc không khí trong nhà nhằm giảm thiểu tác động của bụi mịn và vi khuẩn gây hại.
• Giảm thiểu nguồn phát thải cá nhân bằng cách hạn chế sử dụng xe cá nhân; tránh đốt rác thải sinh hoạt hay nông nghiệp.

Ngoài ra, khi AQI vượt ngưỡng rất xấu (trên 200), người dân cần tuyệt đối tránh các hoạt động ngoài trời kéo dài để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.

Tình trạng ô nhiễm kéo dài liên tục tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM là hồi chuông cảnh tỉnh mạnh mẽ về vấn đề môi trường hiện nay. Để giải quyết triệt để vấn đề này cần sự phối hợp đồng bộ giữa chính quyền địa phương, doanh nghiệp và toàn thể người dân. Việc nâng cao ý thức cộng đồng cùng các biện pháp kiểm soát nguồn phát thải hiệu quả sẽ là chìa khóa then chốt giúp cải thiện chất lượng môi trường sống bền vững trong tương lai gần.