"Hình dung mình hoặc người thân ở trong 0.000001% oan sai thì mình nghĩ thế nào"
Sáng 30.3, tiếp tục kỳ họp 11, Quốc hội dành buổi sáng để thảo luận về báo cáo công tác nhiệm kỳ của TAND tối cao và VKSND tối cao.
Nêu ý kiến, Phó ban Dân nguyện Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) cho biết, ông muốn chia sẻ những vấn đề mà ông suy nghĩ "gần như cả cuộc đời và cả nhiệm kỳ vừa qua".
|
Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng phát biểu tại Quốc hội sáng 30.3: "Làm gì có tỉ lệ công lý" |
Theo ông Nhưỡng, điều ông vẫn băn khoăn là về vấn đề bảo đảm độc lập tư pháp khi trong hoạt động tư pháp lâu nay vẫn tồn tại khái niệm ngành, như "ngành tòa án".
"Mỗi 1 tòa án là một cơ quan hoàn toàn độc lập với nhau, chứ không có khái niệm tòa án cấp trên và cấp dưới. Các thẩm phán hoàn toàn độc lập với nhau và không được can thiệp bất kỳ hoạt động nào của nhau", ông Nhưỡng nói.
Một vấn đề khác, theo ông Nhưỡng, là những cuộc làm việc liên ngành giữa các cơ quan tư pháp.
"Tôi có tham gia làm luật sư một vụ án nổi tiếng là vụ án Tân Thanh, Lạng Sơn. Có vị đại diện VKSND nói, vấn đề này chúng tôi đã có văn bản họp liên ngành", ông Nhưỡng nói và cho biết, cần phải khắc phục để đảm bảo tính độc lập của tư pháp.
Đại biểu Nhưỡng cũng nêu vấn đề về các chỉ tiêu trong hoạt động của các cơ quan tư pháp. "Kế hoạch làm việc thì có nhưng kế hoạch xét xử tôi nghĩ cần nghiên cứu lại", ông Nhưỡng kiến nghị.
"Chúng ta xem có những phiên tòa ở một số nước có thể kéo dài hàng năm. Tìm công lý vậy cơ mà. Trước đây có đồng chí lãnh đạo Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp có nói với tôi: 'Nhưỡng ạ, công lý không bao giờ có giá rẻ, thậm chí nó được đổi không chỉ bằng tiền mà bằng cả xương máu'. Không có công lý giá rẻ, nên phải mất rất nhiều thời gian, công sức, thậm chí xương máu mới có thể tìm ra được công lý", ông Nhưỡng chia sẻ.
Ông Nhưỡng cũng cho rằng, việc hiện nay chúng ta xác định tỷ lệ oan sai "là nguy hiểm". "Hình dung xem, mình hoặc người thân ở trong 0.000001% oan sai thì mình nghĩ thế nào", đặt tình huống này, ông Nhưỡng cho rằng nếu không khắc phục chuyện giao tỷ lệ, thì rất nguy hiểm.
"Tỷ lệ oan sai có liên quan tới tỷ lệ quan trọng là liệu có hay không có tỷ lệ công lý. Công lý là thứ gì đó vĩ đại, thiêng liêng, hoàn hảo, tròn trịa. Làm sao có tỷ lệ công lý được. Công lý là công lý", ông Nhưỡng nói và đề nghị Quốc hội khóa 15 cũng phải xem xét vấn đề này.
Chỉ có tỷ lệ xét xử đúng, không có tỷ lệ oan sai
Tranh luận với đại biểu Nhưỡng, đại biểu Nguyễn Thanh Hồng (Bình Dương), Ủy viên Ủy ban Quốc phòng An ninh, cho rằng cách tiếp cận của ông Nhưỡng về chỉ tiêu oan sai là chưa hợp lý.
Đại biểu Nguyễn Thanh Hồng (Bình Dương) Ảnh Gia Hân |
"Thực tế không chỉ Việt Nam có oan sai. Thời gian qua, vì có oan sai nên chúng ta đưa ra giải pháp, đưa ra chỉ tiêu, mục tiêu để phấn đấu. Không phải đưa ra chỉ tiêu để thừa nhận nền tư pháp chúng ta có oan sai", ông Hồng nói.
|
Đại biểu Nguyễn Thanh Hồng tranh luận với đại biểu Lưu Bình Nhưỡng |
Bên cạnh đó, đại biểu Bình Dương cũng cho rằng, việc ông Nhưỡng lấy thời gian xét xử vụ án để đánh giá giá trị công lý là "không toàn diện, không chính xác".
"Không thể lấy việc lấy thời gian xét xử 1 năm cho rằng đó là giá trị công lý là không khách quan, không biện chứng", ông Nhưỡng nêu.
Ông Hồng cũng cho rằng, ví dụ về phối hợp liên ngành mà ông Nhưỡng dẫn ra chỉ là "cá biệt". Theo ông Hồng, họp liên ngành là thống nhất nhận thức pháp luật, đưa ra quan điểm để giải quyết, đảm bảo yêu cầu chính trị, yêu cầu pháp luật, thực tiễn trong việc xử lý vụ việc.
"Phối hợp ở đây không có nghĩa là đưa ra làm giảm tính độc lập của xét xử. Ngược lại, nó đúng với nguyên tắc các cơ quan nhà nước độc lập, phân công phân quyền và có phối hợp", ông Hồng nói.
Cũng tranh luận với ông Nhưỡng, đại biểu Nguyễn Hữu Chính, Chánh án TAND TP.Hà Nội, cho rằng trong các báo cáo của TAND tối cao không có chỉ tiêu oan sai mà chỉ nêu tỷ lệ án hủy, án phải sửa theo quy định của pháp luật. Do đó, theo ông, việc ông Nhưỡng đề cập "tỷ lệ oan sai" và phân tích dẫn đến hiểu nhầm.
Liên quan đến họp liên ngành, ông Chính cũng thông tin, những vụ án phải họp liên ngành đều là những vụ án phức tạp, khó, họp liên ngành là để tìm ra giải pháp một là tình tiết buộc tội, hoặc nếu không đủ thì phải điều chỉnh. "Họp liên ngành không phải để bàn nhau thống nhất truy tố, xét xử", ông Chính khẳng định.
|
Đại biểu Nguyễn Hữu Chính tranh luận với đại biểu Lưu Bình Nhưỡng tại Quốc hội sáng 30.3 |
Họp liên ngành dư luận mới đánh giá có hay không án bỏ túi
Tranh luận lại với đại biểu Hồng và đại biểu Chính, ông Lưu Bình Nhưỡng cho rằng, trong báo cáo, nghị quyết không có "chỉ tiêu oan sai" nhưng theo ông Nhưỡng: "khi anh nói chỉ tiêu xét xử đúng thì còn lại là cái gì? Tất cả cử tri trong cả nước đều hiểu đó là oan sai".
Ông Nguyễn Hữu Chính, Chánh án TAND TP.Hà Nội Ảnh Gia Hân |
Từ đó, ông Nhưỡng cho rằng, vấn đề ông muốn nói là không đặt chỉ tiêu xét xử đúng mà chỉ nên đặt ra yêu cầu là xét xử đúng, không để oan sai.
|
Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng tranh luận lại với 2 đại biểu Nguyễn Thanh Hồng, Nguyễn Hữu Chính tại Quốc hội sáng 30.3 |
Về vấn đề họp liên ngành, ông Nhưỡng nhấn mạnh, ông không nói họp liên ngành là xấu; song trên thế giới, người ta không công nhận các cơ quan tư pháp ngồi lại với nhau để xem xét một vụ án.
"Ở Đức, chỉ cần ông chánh án hỏi thẩm phán vụ ấy đã xử chưa là đã xâm phạm nguyên tắc độc lập xét xử. Các vị hiểu về tính độc lập xét xử chưa thấu đáo nên mới hình dung rằng liên ngành là cần thiết. Chỉ riêng hình thức hoạt động liên ngành thôi là không cần thiết rồi. Chưa cần biết có bàn hay không bàn vấn đề gì. Biết đâu ông bàn là dứt khoát trường hợp này phải kết tội, trường hợp này phải bỏ tù, trường hợp này phải xử bằng này nằm... Cho nên, dư luận người ta đánh giá rằng, có hay không có câu chuyện án bỏ túi là thế", ông Nhưỡng dẫn ví dụ.
Điều hành phiên thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị Chánh án TAND tối cao và Viện trưởng VKSND tối cao giải thích thêm các vấn đề mà đại biểu nêu ra và tranh luận.
|
"Hòa giải dưới lưỡi dao"
Một vấn đề khác được ông Nhưỡng "góp ý" với các cơ quan tư pháp là câu chuyện hòa giải. Theo ông, Tòa án xây dựng luật Hòa giải đối thoại tại tòa là một bước đổi mới, song người dân cũng phản ánh là hòa giải chưa thực chất.
"Vẫn còn tình trạng hòa giải dưới lưỡi dao. Hòa giải nhưng cứ đe người ta. Có những người tham gia hòa giải đe luôn là, hôm nay đưa vấn đề này ra ông không ấy thì thế này thế kia", ông Nhưỡng nói và cho rằng, đây không phải là tính chất hòa giải.
"Làm thế nào để hòa giải thực sự là hòa giải. Người hòa giải thực sự là người trung lập, dẫn dắt các bên để đi đến thỏa thuận công bằng", ông Nhưỡng nêu.
|
Bình luận (0)