Văn hóa Xem - Nghe

Phát hành hồi ký 'Dòng đời' của Elvis Phương tại Việt Nam

Thiên Anh

28/08/2023 18:39 GMT+7

Dòng đời, cuốn hồi ký nhiều "sóng gió" của ca sĩ Elvis Phương chính thức được phát hành.

Hơn 60 năm ca hát, từ lúc bén duyên với âm nhạc và sống hết mình cho đam mê, Elvis Phương đã bôn ba không ít để được thành danh và đứng vững trên sân khấu cho đến tận ngày nay. Và hồi ký Dòng đời, không chỉ bằng lời kể Elvis Phương mà còn có nhiều hình ảnh tư liệu sống động, giúp độc giả hình dung bên cạnh cuộc đời của một người nghệ sĩ còn là đời sống âm nhạc sôi nổi của một thời.

Cuốn sách sẽ cho độc giả biết nhiều hơn về một Elvis Phương vốn thích điện ảnh, khi thuở nhỏ ông xem rất nhiều phim từ thời kỳ phim đen trắng cho đến phim màu, với đủ mọi thể loại từ phim ca nhạc của Ấn Độ cho đến những phim cao bồi.

Bước ngoặt cuộc đời đã đến khi ông xem phim O'Cangaceiro, bộ phim theo ông không quá đặc sắc, cốt truyện cũng như những phim khác cùng thể loại, nhưng phần âm nhạc của phim đã khiến ông ấn tượng, đặc biệt là đoạn nhạc cuối phim với tiếng harmonica... Rồi ông đã xin mẹ tiền mua một chiếc harmonica loại bỏ túi rất nhỏ hiệu Piccolo, ngày đêm tập thổi theo giai điệu bài hát. Và từ đó, cậu bé Elvis Phương bỗng thích hát ca hơn là xem phim, bắt đầu chặng đường theo đuổi âm nhạc với niềm đam mê bất tận.

Elvis Phương cho biết, giai đoạn đầu, ông từng phải "đi xin một cây đàn guitar đã bể hết phần thùng đàn phía sau và chỉ còn lại duy nhất một dây, để bỏ hàng giờ đứng trước tấm gương trong phòng tắm mà vặn vẹo làm bộ điệu và hát những bài hát của tuổi thơ". Nhưng điều đó không hề làm ông thấy buồn tủi, khi gảy đàn hát, ông vẫn "cảm nhận được sự sung sướng chạy rần rần trong mạch máu"...

Năm 1962 là một cột mốc quan trọng trong hành trình âm nhạc của Elvis Phương. Sau khi đậu Tú Tài, cha ông quyết định gửi ông sang Pháp du học. Sau một thời gian dài không biết bao nhiêu lần phải chịu đựng những lời mạt sát của cha về nghề ca hát với quan niệm phổ biến thời đó là "xướng ca vô loài", hay những cái tát của cha khiến ông bị "nẩy đom đóm mắt", nỗi đau đớn khi "cây đàn thùng thân yêu của tôi bị đập nát bởi bàn tay không thương xót của ba tôi kèm với vẻ mặt đằng đằng sát khí"…, Elvis Phương quyết định sẽ không đi theo con đường cha ông đã vạch sẵn. Tình yêu âm nhạc trong ông đủ lớn để khiến ông lựa chọn không đi Pháp và có thể dõng dạc tuyên bố với cha rằng, ông muốn ở lại Việt Nam để hát.

Hậu quả là Elvis Phương bị cha từ mặt, ông buộc phải vứt bỏ không khí ấm cúng quen thuộc, khăn gói rời nhà để đi theo tiếng gọi của âm nhạc. Cũng từ đây, âm nhạc Việt Nam chính thức ghi dấu cái tên Elvis Phương.

Elvis Phương ví mình là "ngựa hoang" nên phần lớn tiêu đề trong 12 chương sách đều được đặt theo chặng đời của một chú ngựa hoang. Ông tâm sự ở phần mở đầu: "Tôi đã ví mình như con ngựa hoang. Lẽ nào là tôi hoang đàng, bê bối, giang hồ lắm sao? Không! Hoàn toàn không!" Quả thực như thế, chú "ngựa hoang" ấy không hoàn toàn bất kham hay chỉ mải mê rong ruổi trên con đường âm nhạc. Tình yêu là một ngoại lệ khiến"ngựa hoang" phải lùi bước ở chương 10 "Nước mắt một loài hoa & Vì thế anh yêu em". Người phụ nữ có thể làm được điều đó chính là Lệ Hoa – người vợ ông hết mực yêu thương và nguyện dành trọn cả phần đời còn lại cho bà.

Theo Elvis Phương, động lực để ông vui sống mỗi ngày, có thể lăn lộn với nghề hơn 60 năm là nhờ có vợ luôn bên cạnh, thấu hiểu và chăm lo. Chính tình cảm sâu nặng dành cho vợ đã khiến Elvis Phương có nguồn cảm hứng viết 7 ca khúc dành tặng bà, được đăng lời trong sách, lần lượt là: Lời hẹn ước, Yêu, Bài hát cho em, Still in love with you, Bẽ bàng, Chiều thu Paris, Gót hồng thôi hết phiêu du.

Tiêu đề Dòng đời của cuốn hồi ký được lấy từ bài hát cùng tên mà Elvis Phương đã từng trình bày. Dòng đời là bài hát được nhạc sĩ Nam Lộc viết lời Việt dựa trên ca khúc My Way nổi tiếng qua phần trình bày của Frank Sinatra. Phần lời của bài hát – cả lời trong bản dịch tiếng Việt lẫn lời gốc tiếng Anh – đều đã tóm gọn trọn vẹn tinh thần trong cuốn sách về hình ảnh một người đàn ông điềm đạm, suy tư chiêm nghiệm lại cuộc đời có biết bao thăng trầm của mình – một cuộc đời mà dù có hối tiếc hay không, ông vẫn luôn cảm thấy nó quá ít ỏi so với sự biết ơn, tình yêu thương, niềm hạnh phúc…

Elvis Phương tên thật là Phạm Ngọc Phương, sinh năm 1945 tại Bình Dương, trong một gia đình trí thức Tây học khá giả. Cha mẹ ông là người huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, nhưng chuyển đến sinh sống tại Bình Dương từ thập niên 1940. Cha ông là kiến trúc sư và giáo sư dạy tiếng Pháp. Elvis Phương là con trai trưởng trong gia đình với tám người em gái (trong đó có ca sĩ Kiều Nga) và một em trai. Từ lúc 5 tuổi, ông đã học mẫu giáo ở trường Pháp Aurore, do đó ông có sự tiếp xúc khá sớm với âm nhạc phương Tây.

Ông biểu diễn trước công chúng lần đầu vào năm 1962 tại trường dòng Regina Pacis. Bài hát đầu tiên Elvis Phương biểu diễn là Nửa đêm ngoài phố của nhạc sĩ Trúc Phương. Ông tham gia nhiều ban nhạc như Rockin' Stars, Les Vampires..., là một trong những người khuấy động phong trào nhạc trẻ đầu tiên của Sài Gòn trong ban nhạc Phượng Hoàng lúc ấy còn có Nguyễn Trung Cang, Lê Hựu Hà... và sau này trở thành một ca sĩ có thể hát nhiều thể loại từ rock, pop, trữ tình cho đến ca khúc trữ tình quê hương.