Philippines bác bỏ 'đổi chác chủ quyền' với Malaysia

Lực lượng an ninh Malaysia trong đợt giao tranh với các tay súng Philippines ở Sabah năm 2013 - Ảnh: The Malaysia Insider

Ngày 30.3, Văn phòng Tổng thống, Bộ Ngoại giao (DFA) và Bộ Quốc phòng Philippines đồng loạt bác bỏ thông tin nước này sẽ chấm dứt tuyên bố chủ quyền đối với bang Sabah để đổi lấy sự ủng hộ cho vụ kiện Trung Quốc về biển Đông, theo Đài GMA News. Phát ngôn viên DFA Charles Jose khẳng định Sabah không được nhắc đến trong thư ngoại giao vừa trao cho phía Malaysia mà nội dung thư chỉ đề cập các vấn đề xung quanh tranh chấp trên biển Đông. Ông cũng nhấn mạnh không có khả năng Manila từ bỏ chủ quyền đối với Sabah.

Trước đó, tờ The Philippine Star loan tin đề nghị nói trên nằm trong thư do DFA trao cho một đại diện Đại sứ quán Malaysia ở Manila hồi tuần rồi. Theo tờ báo, bức thư viết Philippines sẽ “xem xét lại vấn đề Sabah” nếu Malaysia chấp nhận 2 yêu cầu liên quan đến biển Đông. Thứ nhất là Malaysia phải xác nhận tuyên bố chủ quyền của họ về thềm lục địa là “hoàn toàn tính từ bờ biển đất liền Malaysia và không phải từ bất kỳ thực thể biển nào thuộc quần đảo Trường Sa”. DFA còn yêu cầu Malaysia xác nhận nước này “không tuyên bố quyền lợi đối với những khu vực vượt ngoài 12 hải lý tính từ bất kỳ thực thể biển nào thuộc Trường Sa mà Malaysia tuyên bố chủ quyền”.

The Philippine Star dẫn một nguồn tin từ DFA cho biết nếu Malaysia chấp nhận các yêu cầu trên, Philippines sẽ có thêm lợi thế trong vụ kiện Trung Quốc. Trong đơn kiện, Manila yêu cầu tòa án phán quyết rằng một số thực thể như bãi đá, bãi cạn không thể được dùng làm cơ sở để tuyên bố quyền lợi… vượt ra ngoài phạm vi 12 hải lý tính từ thực thể đó. Philippines còn muốn Tòa án LHQ phán quyết những thực thể ngầm trong và ngoài phạm vi 200 hải lý từ bờ biển nước này không thuộc thềm lục địa của Trung Quốc. Từ đó tiến tới khẳng định tuyên bố chủ quyền ôm gần trọn biển Đông của Trung Quốc vi phạm Công ước LHQ về luật Biển (UNCLOS). Một nguồn tin ngoại giao khác nhận định với The Philippine Star rằng rất khó để Malaysia chấp nhận trao đổi vì nước này đang duy trì chính sách vừa bày tỏ quan ngại về sự hung hăng của Trung Quốc ở khu vực tranh chấp vừa duy trì quan hệ tốt với Bắc Kinh. Các bên liên quan về tranh chấp biển Đông chưa có phản ứng về những thông tin trên.

Hiện nay, Malaysia đang kiểm soát Sabah, bang cực đông nằm trên đảo Borneo của nước này. Trong khi đó, Philippines tuyên bố chủ quyền đối với Sabah dựa trên cơ sở là vào năm 1962, Vương quốc Sulu, nay là một tỉnh tự trị thuộc phía nam Philippines, đã nhượng quyền sở hữu Sabah cho chính quyền Manila, theo The Philippine Star. Hồi tháng 2.2013, dư luận 2 nước và cả khu vực chấn động khi hơn 230 người Philippines tự xưng là “Quân đội hoàng gia Vương quốc Sulu” xâm nhập đảo Borneo để đòi lại Sabah, dẫn đến cuộc giằng co kéo dài hơn 1 tháng với lực lượng an ninh Malaysia, khiến ít nhất 80 người thiệt mạng.