(TNO) IAEA phân loại các nguồn phóng xạ thành các mức độ nguy hiểm từ 1 đến 5. Việc phơi nhiễm với các nguồn mức độ 1 chỉ trong vài phút có thể gây tử vong.
 Thiết bị chứa nguồn phóng xạ của Nhà máy luyện phôi thép, Công ty CP thép Pomina bị mất - Ảnh: Nguyễn Long |
Theo thống kê của Cơ quan năng lượng nguyên tử thế giới (IAEA) từ dữ liệu của 125 nước (từ năm 1993 đến 2003), có 664 vụ mất cắp hoặc lạc mất nguồn phóng xạ được báo cáo, chủ yếu từ cơ sở sản xuất hoặc trong quá trình vận chuyển.
Con số cho thấy mức độ an ninh thấp trong việc quản lý, kiểm soát nguồn phóng xạ tại các cơ sở.
Các nguồn phóng xạ bị mất chủ yếu từ các hoạt động sản xuất công nghiệp và ứng dụng y tế. Các thiết bị có chứa nguồn phóng xạ thường mang lại nguồn lợi lớn khi được bán lại trên thị trường.
Đa số các nguồn phóng xạ bị đánh cắp từ hoạt động công nghiệp được sử dụng cho việc kiểm tra chất lượng sản phẩm trong sản xuất và các ứng dụng trong xây dựng, khai thác mỏ.
IAEA phân loại các nguồn phóng xạ thành các mức độ nguy hiểm từ 1 đến 5. Theo đó, việc phơi nhiễm với các nguồn mức độ 1 chỉ trong vài phút có thể gây tử vong. Mức 5 là mức ít nguy hiểm tuy nhiên cũng có thể gây mất an toàn nếu không được kiểm soát.
IAEA cho biết cần phải cải thiện các biện pháp an ninh cho các nguồn phóng xạ, đồng thời tăng cường các quy định quản lý, sử dụng, lưu trữ, vận chuyển và xử lý những nguồn này.
Một số vụ thất lạc, mất cắp nguồn phóng xạ tiêu biểu trên thế giới đã được ghi nhận.
Theo đó, ngày 6.3.2015, 22 thiết bị chứa nguồn phóng xạ Co-60 mức độ 4 và 5 bị đánh cắp tại một cơ sở lưu trữ tại Ba Lan. Cảnh sát đã treo thưởng 1.300 USD cho ai cung cấp thông tin giúp phá án. Ba người đã bị bắt vì nghi có liên quan đến vụ đánh cắp nhưng số nguồn phóng xạ vẫn chưa được tìm thấy, theo đài Radio Poland.
Ngày 2.12.2013, chiếc xe tải chở theo một lượng lớn chất phóng xạ cobalt-60 dùng trong y tế, bị đánh cắp khi đang trên đường từ bệnh viện đến trung tâm lưu trữ chất thải phóng xạ tại Mexico. IAEA cho biết chất Co-60 cực kỳ nguy hiểm và có thể được sử dụng để chế tạo bom bẩn. Chiếc xe tải được tìm thấy 2 ngày sau đó, thiết bị lưu giữ chất phóng xạ đã bị đưa ra khỏi lớp vỏ nhưng giới chức Mexico đã kiểm soát không cho ảnh hưởng ra môi trường, theo IAEA.
Ngày 22.11.2013, 2 nguồn phóng xạ có chứa chất đồng vị Co-60 được phát hiện bị mất trong quá trình hiện đại hóa nhà máy điện Belchatow, Ba Lan. Cả 2 nguồn bị mất được đánh giá có độ nguy hiểm mức 4 và được giữ trong một chiếc hộp bảo vệ có kích thước 30x35x22 cm, theo IAEA. Nguồn phóng xạ trên có thể gây nguy hiểm đối với sức khỏe con người trong trường hợp các hộp lưu giữ bị mở ra. Các thanh tra cho biết nguyên nhân dẫn đến vụ lạc mất nguồn phóng xạ là do thiếu giám sát trong quá trình làm mới nhà máy điện.
Ngày 12.1.2011, 15 nguồn phóng xạ Co-60 bị đánh cắp khỏi một nhà máy thép tại Ấn Độ. Vài ngày sau đó, 2 nguồn trong số đó được tìm thấy. Cảnh sát đã bắt giữ một nghi can thực hiện vụ đánh cắp. Các điều tra viên cho biết những tên trộm đã phá tường để đột nhập vào kho lưu trữ để lấy cắp nguồn phóng xạ.
Bình luận (0)