Phúc thẩm đại án Huỳnh Thị Huyền Như: Đại diện Ngân hàng Nhà nước lúng túng

Các bị cáo được đưa về trại tạm giam sau phiên xử - Ảnh: Lê Nga

Xoay quanh nghiệp vụ ngân hàng (NH), chủ tọa hỏi: “NH được trực tiếp hoặc gián tiếp ủy thác (thông qua tổ chức, cá nhân khác) gửi tiền vào NH khác để hưởng lợi không?”. Bị cáo Huyền Như và đại diện Vietinbank cùng đáp “không được”. Còn đại diện ACB, Navibank lại cho là được phép đem tiền của mình gửi thông qua thị trường liên NH. Đại diện Navibank nói thêm: “Pháp luật không có quy định nào cấm NH thông qua cá nhân của mình gửi tiền vào NH khác”. Để đánh giá, chủ tọa cho gọi đại diện NH Nhà nước lên hỏi về vấn đề này để làm trọng tài phân xử, nhưng người này không trả lời được bên nào nói đúng bên nào nói sai mà chỉ dẫn luật vòng vo, không đi vào trọng tâm khiến chủ tọa phải nhắc nhở.

HĐXX chuyển sang hỏi tiền khách hàng chuyển vào tài khoản của NH sẽ được hạch toán vào hệ thống sổ sách của NH vào thời điểm nào. Bị cáo Như thừa nhận tiền của khách hàng khi chuyển vào tài khoản đều được hạch toán trong hệ thống Vietinbank nhưng không nhớ thời điểm được hạch toán. Còn đại diện Vietinbank khẳng định ngay khi chuyển tiền vào tài khoản của khách hàng tại Vietinbank là tiền được hạch toán vào hệ thống NH và phát sinh các nghĩa vụ của NH.

Chủ tọa hỏi đại diện Vietinbank: “Khoản 8, điều 12 của Quyết định 1284 quy định NH chịu trách nhiệm về những thiệt hại, vi phạm, lợi dụng trên tài khoản của khách hàng do lỗi của mình. NH đưa ra ví dụ minh họa trường hợp nào NH có lỗi?". Đại diện Vietinbank ấp úng hồi lâu rồi trả lời: “Tôi chỉ nghĩ ra được một trường hợp NH thực hiện nhầm lệnh chuyển tiền thì phải điều chỉnh”. Vị chủ tọa thắc mắc: "Cả một điều khoản quy định vậy mà chỉ có một trường hợp sao?". Tương tự, câu hỏi này cũng được chủ tọa đặt ra cho đại diện NH Nhà nước, nhưng vị cán bộ NH này không đưa ra ví dụ cụ thể khi nào là lỗi của NH. Chủ tọa đặt vấn đề: “Trách nhiệm NH là phải kiểm tra đúng khớp với các yếu tố khách hàng đã đăng ký (chữ ký, mẫu dấu, CMND...). Nếu khách hàng bị kẻ gian giả chữ ký, mạo nhận là chủ tài khoản lừa đảo nhưng lại được NH chấp nhận chi tiền thì lỗi thuộc về ai?”. Câu hỏi này không nhận được câu trả lời từ đại diện Vietinbank và NH Nhà nước.

Đại diện Viện KSND tối cao đặt câu hỏi với bị cáo Huyền Như: “Lúc bị cáo thực hiện lệnh chi lấy tiền của khách hàng thì tiền đang ở đâu?”. Huyền Như khai lòng vòng một hồi rồi lúng túng: “Tiền của khách hàng nằm trong tài khoản của khách hàng mở ở Vietinbank”.

Về vấn đề NH có thu phí quản lý tài khoản không thì đại diện Navibank và ACB đều cho rằng tất cả NH đều thu phí nhưng đại diện Vietinbank thì cho rằng đó là phí duy trì tài khoản chứ không phải là phí quản lý tài khoản.

Còn người quản lý tài khoản của khách hàng là ai thì đại diện NH Nhà nước cho rằng các văn bản quy định của nhà nước không có quy định nào nói về trách nhiệm quản lý tài khoản. Đại diện Vietinbank lại nói tài khoản của khách hàng thì do khách hàng quản lý và sử dụng. Đến đây, vị đại diện Viện KSND phải đọc quy định về việc mở và quản lý tài khoản được quy định trong văn bản 1284 của NH Nhà nước. Đại diện NH Nhà nước im lặng.

Trong khi đại diện Navibank và ACB cho rằng tiền trong tài khoản của khách hàng chính là tiền huy động vốn và tiền huy động vốn là tài sản của NH, các NH thương mại sử dụng tiền này để cho vay và dùng vào các mục đích kinh doanh khác của NH. Nhưng đại diện Vietinbank cho rằng không phải tài sản của NH, NH không sở hữu tài sản của khách hàng mà chỉ tạm thời sử dụng tài sản này phục vụ vào việc cho vay và dùng vào các mục đích tài chính. Đại diện Viện KSND hỏi: “Nếu NH không sở hữu, không phải là tài sản của NH thì NH huy động vốn để làm gì rồi phải trả lãi?”. Về vấn đề này, đại diện NH Nhà nước cũng lúng túng rồi xin khất trả lời sau bằng văn bản.

Đại diện Viện KSND hỏi: “Như là quyền Trưởng phòng giao dịch Điện Biên Phủ có phải là người có chức vụ quyền hạn của Vietinbank?”. Đại diện Vietinbank trả lời: “Như không có chức vụ quyền hạn, việc bổ nhiệm Huyền Như chỉ để quản lý nhân sự và quản lý tài sản ở chi nhánh”. Chủ tọa hỏi tiếp: “Huyền Như được phép ký chuyển đến 50 tỉ đồng, là tài sản của NH thì gọi là gì?”. Bị cáo Như im lặng một hồi rồi khai: “Bị cáo chịu trách nhiệm, bị cáo làm sai”.

Hôm nay tòa tiếp tục làm việc.