Thực tế cho thấy, trong phần diện tích nhà và đất ở tăng lên tại các đô thị lớn, nhu cầu đất nền xây dựng nhà ở dài lâu luôn ở mức cao. Càng là thị dân mới tại các dự án đô thị, dân cư mới, nhu cầu này càng thể hiện rõ nét. Tất cả trở thành áp lực lớn với nhà quản lý cũng như công tác quy hoạch bố trí đất nền nhà ở cho người dân, làm sao để điều tiết hợp lý và kiểm soát chặt chẽ tình hình.
Nhu cầu chính đáng về đất nền
Theo một số đơn vị môi giới nhà đất tại Đà Nẵng, Quảng Nam và vùng Tây nguyên, vấn đề sở hữu đất nền luôn là đòi hỏi bức thiết bởi quan niệm “nhà ở là phải có đất ở”. Đa số người dân chưa quen với không gian sinh hoạt chung của các dạng nhà ở chung cư, nhà phố liên kế… Điều này tương quan với hiện trạng các khu vực đô thị mới, khu dân cư vùng ven tiếp giáp nông thôn, dư địa còn nhiều, càng khiến tâm lý sở hữu đất nền phổ biến hơn.
 |
| Người dân nên được vận động lựa chọn sở hữu đất nền tại các dự án đã quy hoạch và đầy đủ pháp lý |
Thụy Bất Nhi |
Ngay với những sinh viên mới ra trường, công chức trẻ, nhân viên văn phòng ở các doanh nghiệp, khi đối diện câu hỏi an cư sinh hoạt, phần lớn lựa chọn của họ đều nhắm vào cơ hội sở hữu đất nền. Về mặt pháp lý, đất nền đã được Nhà nước công nhận là tài sản, có thể thế chấp và thực hiện nhiều quyền lợi liên quan. Về mặt tâm lý, chủ sở hữu có quyền tự xây dựng nhà cửa, điều chỉnh thiết kế, bố trí không gian sinh hoạt phù hợp từng gia đình, hoàn cảnh sống. Với bối cảnh kinh tế xã hội hiện nay, chọn sở hữu phân khúc đất nền, người mua còn nhận được nhiều hỗ trợ, như cầm cố vay vốn ngân hàng để xây dựng nhà ở, có cơ sở pháp lý thực hiện các quyền lợi công dân tại cơ sở quản lý hành chính địa phương (giấy phép lái xe, bảo hiểm y tế tự nguyện, đăng ký căn cước công dân…). Hơn nữa, khác với các dự án nhà ở liên kế, chung cư, sở hữu đất nền đã có đầy đủ cơ sở pháp lý còn giúp người dân yên tâm về tài sản của mình, từ từ thực hiện việc tích lũy tài chính để xây dựng nhà cửa về sau, không bị áp lực “thanh toán ngay”.
Do đó, không có gì lạ khi tại các khu vực đô thị mới tiêu biểu ở Đà Nẵng, như Hòa Xuân (Cẩm Lệ), Bắc Sơn (Liên Chiểu), Nại Hiên Đông (Sơn Trà), các dự án phân lô bán nền được triển khai và thu hút nhà đầu tư quan tâm trong những năm qua. Tại Quảng Nam, các dự án đô thị hễ có phân lô đất nền là được các nhà đầu tư quan tâm giao dịch, ngay khi vừa đưa ra bản vẽ thiết kế, là thực trạng không thể chối cãi. Nhu cầu đất nền này gia tăng gấp nhiều lần khi tiến độ đô thị hóa tại các địa phương được đẩy mạnh.
Cần quy hoạch và kiểm soát hợp lý!
Thực trạng bùng nổ nhu cầu đất nền như vậy, đã khiến các địa phương, trong một thời gian rất ngắn, phải đối diện câu chuyện quy hoạch, tái bố trí lại diện tích đất và nhà ở gắn với đất nền sở hữu. Những khu vực đang “sốt đất” hiện tại như vùng Tây nguyên, mà Đắk Lắk là một điểm nhấn; Quảng Trị mà Đông Hà là điểm nhấn, thành phố Huế mà khu vực phía nam giáp Phú Vang là điểm nhấn, đều hiện diện thực trạng đất nền tự phân lô trái phép rao bán tràn lan, lượng nhà đầu tư tìm cơ hội sinh lợi từ giao dịch chuyển nhượng đất nền tăng vọt. Hệ lụy ai cũng thấy, là diện tích đất canh tác, nông nghiệp bị giảm sút, quy hoạch đất đai tại các địa bàn bị phá vỡ, cấu trúc đất ở các khu đô thị trở nên bất ổn và cơ hội sinh sống của người dân bị biến động xấu theo diễn biến thị trường nhà đất.
Để ngăn chặn tình hình này, có thể thấy các địa phương đang hết sức vận động, kiểm soát và giám sát chặt chẽ tình hình thị trường nhà đất, kiên quyết xử lý những trường hợp tự ý phân lô bán đất nền, chuyển đổi mục đích sử dụng không đúng nhu cầu thực tế… Vấn đề này còn liên quan đến công tác tổ chức cán bộ chuyên trách ở các địa phương, ngăn chặn những diễn biến xấu, kết cấu trục lợi từ các cá nhân, tổ chức kinh doanh liên quan, làm thoái hóa, biến chất cán bộ…
Song cơ bản hơn cả, các địa phương cần minh bạch hóa về quy hoạch đất đai, bố trí các phân khu, định vị rõ nhu cầu và cơ hội bố trí nhà và đất ở cho người dân phù hợp định hướng, tiến độ đô thị hóa. Theo đó, quan điểm bố trí các phần đất nền trong thiết kế các khu đô thị mới, khu dân cư mới, hài hòa với các phần diện tích đất nhà ở thương mại, đất công cộng, nhà ở xã hội… là rất cần thiết. Không thể quy đồng cơ hội sở hữu đất nền chính đáng, đúng nhu cầu của người dân lao động với các cơ hội nhà ở chung cư, nhà ở thương mại. Không nên áp dụng các định chế quản lý đất nền theo hướng quy định thời hạn triển khai xây dựng nhà ở của người dân, vì đất nền sở hữu của người dân khác với đất quy hoạch qua đấu giá Nhà nước thuộc các cơ quan, tổ chức kinh tế xã hội. Người dân cần được vận động tuyên truyền, được tạo điều kiện tiếp cận các dự án, quỹ đất nền đã quy hoạch, đầu tư hạ tầng hoàn chỉnh, cơ sở pháp lý đầy đủ, để tự xây dựng nhà ở. Tiếp đó, việc quản lý quy hoạch và giám sát thị trường qua các công cụ đánh thuế lũy tiến việc sở hữu các lô đất nền tiếp theo, cũng sẽ giúp hạn chế tình trạng đầu cơ, trục lợi từ đất đai…
Một khi vấn đề quy hoạch và bố trí phân khúc đất nền tại các đô thị, định hướng quy hoạch đất ở đô thị được thực thi tích cực, xử lý nghiêm hiện tượng đầu cơ, khai thác đất nền tự phát và giám sát thực hiện các nghĩa vụ tài chính đúng quy định của Nhà nước, diễn biến thị trường chắc chắn sẽ dịch chuyển hài hòa hơn, ngăn ngừa được những hiện tượng “sốt đất” ảo hay đầu cơ đất đai tràn lan, gây nên những hệ lụy dài lâu với đời sống người dân, đặc biệt là người lao động.
Bình luận (0)