Tại hội nghị tổng kết nhiệm vụ năm 2012 mới đây, lãnh đạo Tổng cục Thi hành án dân sự (THADS) cho biết thời gian qua đã nhận được công văn của Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao), Tổng cục Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp (Tổng cục VIII, Bộ Công an) về việc cho phép xuất cảnh đối với một số phạm nhân người nước ngoài đã chấp hành xong hình phạt tù nhưng “còn nợ” phần dân sự hiện đang phải lưu trú ở trại giam.
|
|
Hết hạn tù nhưng chưa được đi
Đây là những người không có tài sản, không việc làm, ốm đau, hoàn cảnh gia đình ở nước họ mang quốc tịch cũng khó khăn. Theo Tổng cục THADS, khoản 2 điều 61 luật THADS và khoản 1 điều 26 Nghị định 58/2009 hướng dẫn thi hành luật, không có cơ sở để miễn khoản tiền phạt, án phí cho họ. Căn cứ vào điều 9 pháp lệnh Về nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam năm 2000 thì họ cũng không được phép xuất cảnh, trừ khi có bảo lãnh bằng tiền, tài sản hoặc có biện pháp khác để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ theo quy định của pháp luật Việt Nam. Chính vì thế công dân nước ngoài thuộc các trường hợp nêu trên vẫn phải ở lại trại giam mặc dù đã có quyền tại ngoại, việc thi hành nghĩa vụ dân sự cũng như hình phạt trục xuất không thực hiện được.
Lãnh đạo Tổng cục THADS đã chủ trì cuộc họp liên ngành để bàn biện pháp xử lý. Kết quả đã thống nhất hướng giải quyết: đối với trường hợp người nước ngoài đang có nghĩa vụ thi hành bản án hình sự, dân sự, kinh tế, lao động không có tài sản, thu nhập tại Việt Nam và ở nước ngoài nơi người đó mang quốc tịch, nếu đại sứ quán nước đó cam kết hợp tác với các cơ quan chức năng của Việt Nam trong việc giải quyết vấn đề liên quan đến nghĩa vụ dân sự của công dân nước họ và tạo điều kiện thuận lợi cho phía Việt Nam đối với những trường hợp tương tự trên nguyên tắc có đi có lại thì được xuất cảnh.
Theo đó, chỉ có một vụ việc liên quan đến phạm nhân người Pháp đã được Đại sứ quán Pháp có văn bản cam kết. Còn đại sứ quán một số nước không chấp nhận việc đảm bảo thực hiện thay nghĩa vụ dân sự của công dân nước họ. Cụ thể, trong vụ việc gần đây liên quan đến 3 công dân Philippines, đại sứ quán nước này cho rằng cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam chỉ có thể yêu cầu công dân nước họ cam kết với mình và với người được thi hành án về việc sẽ tiếp tục thi hành nghĩa vụ dân sự khi được về nước, chứ không thể yêu cầu Đại sứ quán Philippines cam kết bảo đảm thực hiện thay nghĩa vụ dân sự của công dân…
Đổi tiền sang án tù?
Một lãnh đạo Tổng cục THADS cho biết việc thi hành phần dân sự trong các bản án hình sự liên quan đến người nước ngoài rất phức tạp, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan, ban ngành và cả quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với các nước. Hiện pháp luật một số nước trên thế giới có quy định về việc nếu không có khả năng thi hành hình phạt tiền thì phải quy đổi sang hình phạt tù để thi hành thay thế. Pháp luật Việt Nam chưa có quy định này nhưng cũng chưa có điều kiện cho phép phạm nhân lao động trong quá trình thi hành án phạt tù để tạo thu nhập nhằm thi hành phần nghĩa vụ dân sự. Theo Tổng cục THADS, để hoàn thiện pháp luật hình sự, tố tụng hình sự và giảm bớt khó khăn cho cơ quan THADS, cơ quan thi hành án hình sự cần sớm hoàn thiện quy định về hai vấn đề này.
Một chuyên gia luật (đề nghị giấu tên) cho biết hiện không ít công dân Việt Nam khi thực hiện bản án hình sự ở nước ngoài vẫn phải đảm bảo nghiêm túc thực hiện cả bản án dân sự. Tuy nhiên điểm khác là ở nhiều nước tiên tiến, trong thời gian ở tù, phạm nhân được tạo điều kiện để lao động sản xuất tạo ra của cải thi hành bản án dân sự. “Hệ thống các trại giam của ta chưa chú ý tới việc này nên rất cần phải điều chỉnh”, vị này nói.
Thái Sơn - Thế Văn
>> Người nước ngoài vi phạm pháp luật tăng đột biến
>> Bắt 12 người nước ngoài lừa đảo qua internet
Bình luận (0)